Đối mặt với sức ép cực lớn này ở chiến địa Nagorno-Karabakh, Azerbaijan sẽ sớm "tất tay"?

Quân đội Armenia chỉ ra tương quan lực lượng ở Nagorno-Karabakh

Sáng 21/10 giờ Việt Nam, Public Armenia TV dẫn tuyên bố của Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Armenia Artsrun Hovhannisyan trong một cuộc họp báo cho biết rằng giao tranh ở phía nam của Nagorno-Karabakh vẫn đang tiếp diễn.

Ông Artsrun Hovhannisyan nhận xét rằng phía Azerbaijan không chỉ có lợi thế về quân số mà còn về phương diện kỹ thuật quân sự so với lực lượng của Cộng hòa Artsakh ly khai. Đặc biệt là ở một số khu vực, lực lượng Azerbaijan vượt xa phía Armenia tới 12 lần:

"Gấp 12 lần, mọi người có hiểu đó là gì không? Điều này hầu như chưa bao giờ xảy ra trong lịch sử chiến tranh, hoặc là rất hiếm.

Tuy nhiên, trong 7 ngày đầu tiên (của cuộc xung đột tính từ 27/9) họ đã không thể đạt được các tiến bộ và suốt quãng thời gian còn lại họ chỉ tiến được từ 1 đến 2 km mỗi ngày".

Một bản đồ cho thấy đà tiến quân của phía Azerbaijan trong ngày 20/10 được trang MiddleEastWatch đăng tải với vị trí xa nhất về phía tây nam là thành phố Zangilan.

Ông Hovhannisyan cũng nhấn mạnh rằng các trang thiết bị hiện đại nằm trong kho vũ khí của các siêu cường và các công nghệ quân sự mới nhất của Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đang được sử dụng ở Nagorno-Karabakh.

"Đây là những UAV (máy bay không người lái) mới nhất, tên lửa chính xác, các hệ thống pháo phản lực, hệ thống tác chiến điện tử. Chúng ta đang thấy một cuộc chiến tranh "thế hệ thứ 5".

Mặc dù không phải toàn bộ khí tài của hai phía đều như vậy, nhưng tập trung nhiều vào mảng công nghệ cao. Họ (Azerbaijan) có lợi thế, nhưng không có nghĩa là họ sẽ đạt được chiến thắng" ông Hovhannisyan nói.

Đang tồn tại các "vùng xám" trên chiến trường?

Theo Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Armenia Artsrun Hovhannisyan, tình hình trên chiến tuyến vẫn tiếp tục căng thẳng nhưng cường độ giao tranh đã phần nào giảm bớt.

Ông Hovhannisyan cũng lưu ý rằng kể từ sáng sớm ngày 20/10, phía Azerbaijan đã một lần nữa tiến hành các cuộc tấn công theo cả hướng bắc và nam của CH Artsakh tự xưng và các trận đánh ác liệt tập trung ở phía nam.

"Các đơn vị phòng không của chúng tôi (phía Armenia) đã bắn rơi được một số UAV kể từ tối hôm qua (19/10) và trong suốt cả ngày". Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Armenia lưu ý rằng trong số đó có UAV Bayraktar TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất.

Một UAV Bayraktar TB2 bị bắn rơi ở Nagorno-Karabakh (Nguồn: Trang Facebook của Thư ký báo chí Bộ Quốc phòng Armenia Shushan Stepanyan).

Ông Hovhannisyan nhấn mạnh rằng tận dụng địa hình đồi núi, các nhóm biệt kích của phía Azerbaijan thường xâm nhập vào phía sau chiến tuyến để chụp ảnh và phổ biến thông tin về các chiến thắng.

"Có những vùng lãnh thổ đã được Quân đội Azerbaijan tuyên bố cách đây 10-15 ngày là do họ kiểm soát. Tuy nhiên, thực tế không phải như vậy, tất cả các phương án tiếp cận các khu vực này đều bị chặn đánh bởi hỏa lực tầm xa".

Các nỗ lực quân sự của phía Azerbaijan sẽ sớm chấm dứt?

Trong bài viết được tờ Asia Times đăng tải giữa tháng 10/2020, nhà phân tích người Gruza Neil Hauer nhấn mạnh:

"Bất chấp ưu thế trên không và thiệt hại nghiêm trọng về trang thiết bị quân sự của Quân đội Armenia và lực lượng của CH Artsakh tự xưng, nhiều dấu hiệu cho thấy các cuộc tiến công của người Azerbaijan đã bị đình trệ.

Theo thời gian, phía Azerbaijan có thể sẽ tiếp tục tiến vào các khu dân cư ở Nagorno-Karabakh, tận dụng khả năng của UAV để làm suy yếu tuyến phòng thủ của đối phương.

Tuy nhiên, việc lựa chọn thời điểm cuối tháng 9 để bắt đầu một cuộc tấn công ở Caucasus rõ ràng là không tốt. Hiện tại là giữa tháng 10 và mùa đông đang đến Nagorno-Karabakh.

Trong vòng vài tuần tới, tuyết sẽ rơi và chỉ trong vòng 1 tháng, chúng sẽ bao phủ đất đai. Việc cơ động tấn công sẽ sa lầy, đồng thời với việc di chuyển quân và phương tiện trở nên khó khăn.

Các tuyến tiếp vận sẽ trở nên cực kỳ căng thẳng và cuối cùng là những cơn bão lớn sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của UAV, loại bỏ lợi thế lớn nhất của phía Azerbaijan.

Đó là chưa nói tới yếu tố địa hình, cho đến nay, phía Azerbaijan đã tiến sâu qua các vùng đất thấp, tận dụng một số khu vực có độ cao chênh lệch giữa vị trí của họ và của đối phương chỉ là vài mét.

Bây giờ họ sẽ phải tiến công lên núi, nơi hỏa lực của phía Armenia tại các điểm cao có thể dễ dàng khai hỏa vào họ. Không phải vô cớ mà người Nga đặt tên cho vùng đất này là Nagorno-Karabakh (Cao nguyên Karabakh).

Một bản đồ địa hình khu vực Caucasus (Kavkaz) cho thấy thực tế là phía Azerbaijan hiện đang kiểm soát các dải đất thấp, và việc họ phát triển lên các khu vực có độ cao lớn hơn sẽ đặc biệt khó khăn khi mùa đông sắp tới.

Những người lính của Azerbaijan cũng chỉ mới bắt đầu chiến đấu trong những trận chiến đô thị đầu tiên, trước đó họ chỉ chiếm giữ những khu vực trống trải hoặc những khu định cư đã bị bỏ hoang từ lâu.

Ngay cả với các đội quân được huấn luyện tốt, các cuộc tấn công vào mùa đông cũng rất khó khăn.

Mặc dù năng lực của Lục quân Azerbaijan ở mức chấp nhận được, nhưng các chuyên gia quân sự không đánh giá cao khả năng của họ khi cần phải tiến công ngược dốc, vượt qua khu vực bao phủ bởi tuyết và đánh vào các khu vực đô thị do đối phương trấn giữ.

Do đó phía Azerbaijan chỉ có một vài tuần để tiến chiếm nhiều nhất các vị trí mà họ có thể trước khi thời tiết thay đổi.

Có vẻ như Baku không có ý định rút lui và nếu không có khả năng chấm dứt xung đột đồng thời không có cơ hội để tiến lên, cuộc chiến ở Nagorno-Karabakh có thể đi vào bế tắc và tiêu hao.

Nhưng sự thay đổi này cũng có thể mang lại hy vọng rằng đối mặt với thực tế, phía Azerbaijan sẽ trở lại bàn đàm phán với ưu thế là các lãnh thổ mà họ đã tái kiểm soát được.

Phía Armenia cũng không thể không nhận ra rằng tiến hành chiến tranh tiêu hao ở Nagorno-Karabakh là bất khả thi - việc mất hàng chục xe tăng và cơ giới mỗi ngày trước UAV của đối phương không phải là tổn thất mà người Armenia có thể duy trì".