Theo TS Phạm Cao Kiêm – Bệnh viện Da liễu trung ương, ung thư da là căn bệnh ngày càng phổ biến. Nguy hiểm hơn khi đa số bệnh nhân bị ung thư dạng này đều không để ý đến dấu hiệu bệnh. Nếu phát hiện điều trị kịp thời, cơ hội điều trị ung thư da khỏi cao tới 95%.
Ung thư ăn sâu vào xương hàm vì tự đắp thuốc
Theo TS Kiêm, số lượng bệnh nhân ung thư da đang có xu hướng ngày càng gia tăng. Nếu những năm 2000, mỗi năm chỉ khoảng hơn 30 bệnh nhân mắc bệnh, thì hiện nay, mỗi tháng Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận khoảng 30 trường hợp bị ung thư da. trong đó chủ yếu là ung thư da tế bào đáy.
TS Kiêm cho biết, nhiều trường hợp không biết mình bị ung thư dẫn đến biến chứng vết loét lan sâu tận xương, bác sĩ phải phẫu thuật nạo vét ung thư và tái tạo lại vết thương bằng phẫu thuật tạo hình khác.
Trường hợp của bệnh nhân Hoàng T. D. 51 tuổi ở Thanh Hóa bị mụn ở má trái từ vài năm trước, nhưng bà nghĩ đó chỉ là mụn cơm. Mụn rắn, phát triển chậm và bị loét nhưng không đau. Bà D. đã điều trị bằng cách đắp thuốc để "lấy ngòi" theo phương pháp dân gian nhưng vết loét càng ngày càng lan rộng.
TS Phạm Cao Kiêm
Bà D đến bệnh viện tỉnh khám, bác sĩ tại đây nghi ngờ ung thư da và khuyên bà ra Hà Nội khám và điều trị. Tại Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ giới thiệu bà sang Bệnh viện Da liễu trung ương. Qua sinh thiết màng da, bác sĩ kết luận bà D. bị ung thư da tế bào đáy. Vết loét đã hoại tử ăn sâu vào tận xương hàm.
Hay như trường hợp của ông Bùi Văn Tiến, 53 tuổi, Thanh Trì, Hà Nội bỗng dưng xuất hiện một mụn sừng đen rắn, không gây đau ở đuôi lông mày, cho đến khi mụn có triệu chứng loét và xuất hiện vảy hạt ông mới đi kiểm tra, qua sinh thiết da bác sĩ chẩn đoán ông bị ung thư da. Sau khi phẫu thuật xử lý, ông Tiến được chuyển sang Bệnh viện K trung ương xạ trị.
TS Kiêm cho biết, hiện ở nước ta có ba loại ung thư da phổ biến, gồm: ung thư tế bào đáy (thường chiếm tới 70%), ung thư tế bào gai (khoảng 20%) và ung thư hắc tố. Mỗi loại ung thư lại có những biểu hiện khác nhau.
Ung thư tế bào đáy có thể xuất phát từ một tổn thương da đã có sẵn, ví dụ từ một cục đen da dày sừng ở người già, sau đó dưới lớp sừng này xuất hiện một vết trợt loét rồi chung quanh nổi gờ lên có màu trắng đục như hạt ngọc.
Triệu chứng ung thư trên da
- Tổn thương u: thường bắt đầu là u kích thước từ 1 đến vài cen-ti-mét, mật độ chắc, bóng, trên có giãn mạch. Thương tổn không ngứa, không đau, tiến triển chậm có thể có loét
- Tổn thương xơ hóa: thường gặp ở vùng mũi hoặc trán, biểu hiện là thương tồn bằng phẳng với mặt da, đôi khi thành sẹo lõm, thâm nhiễm, trên có các mạch máu giãn, giới hạn không rỗ ràng với da lành.
- Tổn thương nông dạng Paget: thường gặp ở thân mình. Thương tổn bằng phẳng với mặt da, giới hạn rõ, trên có vảy, tiến triển chậm.
- Tổn thương loét: tất các các loại tổn thương trên đây có thể loét lâu lành, trên da có vảy tiết đen hoặc tổ chức hoại tử.
- Tăng sắc tố: hiện tượng tăng sắc tố rất thường gặp trong các tổn thương ung thư tế bào đáy. Thường có màu nâu đen rất dễ nhầm với hiện tượng tăng sắc tố trong ung thư tế bào hắc tố.
(Ảnh minh hoạ)
TS Kiêm cho biết, bệnh thường gặp ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường thấy nhất ở vùng đầu, mặt khoảng 80- 89,3%, đôi khi có ở cổ 5,2 %, ở thân mình 3,6%, bộ phận sinh dục 1%. Khi khu trú ở mặt, chủ yếu ở vùng mũi 20-23%, ở má 16-29%. Bệnh hiếm khi khu trú ở lòng bàn tay, bàn chân. Ở niêm mạc không bao giờ xuất hiện bệnh.
Ung thư tế bào đáy phát triển chậm, từ vài tháng đến thậm chí vài năm mới gia tăng kích thước. Mặc dù di căn là hiếm gặp nhưng ung thư tế bào đáy có thể gây tổn thương hay biến dạng mắt, tai, mũi nếu nó phát triển gần những vùng này.
Nhiều nghiên cứu đã xác định tia cực tím là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư da, nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy. Những người làm việc ngoài trời có tỉ lệ mắc ung thư biểu mô tế bào đáy rất cao. Trong phổ của ánh sáng mặt trời, các tia cực tím bao gồm các chùm tia UVC, UVB, UVA được coi tác tác nhân chủ yếu gây ung thư biểu mô tế bào đáy.
TS Kiêm khuyến cáo, cách phòng ung thư da hiệu quả là tránh ánh nắng mặt trời, che chắn khi ra đường và sử dụng kem chống nắng