Các bị cáo tại tòa - Ảnh: TUYẾT MAI
Chọn thủy tinh thể theo kinh nghiệm
Trả lời xét hỏi đầu tiên, bị cáo Nguyễn Trí Dũng - phó giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM - khai ông đã công tác tại Bệnh viện Mắt TP.HCM từ năm 1992.
Trong việc đấu thầu "mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2018", ông Dũng là thành viên hội đồng đánh giá hàng mẫu, thành viên bên mời thầu.
Theo ông Dũng, có 3 tiêu chí đánh giá hàng mẫu là trước mổ, trong mổ và sau mổ. Cụ thể, trước mổ bao bì còn nguyên vẹn không, trong mổ thao tác dùng có dễ dàng không, sau mổ quan sát trên bệnh nhân sau một thời gian có còn trong suốt như lúc ban đầu không.
Ông Dũng cho rằng ông chỉ chấm trên sản phẩm, chứ không biết tên các công ty dự thầu. Đánh giá hàng mẫu chỉ là một trong 7 tiêu chí trong hồ sơ mời thầu. Để trúng thầu còn nhiều tiêu chí khác như hồ sơ năng lực, giá… Đánh giá hàng mẫu không phải là yếu tố quyết định trúng thầu.
Ông Dũng cho rằng việc đánh giá hàng mẫu dựa trên kinh nghiệm của bác sĩ. Các bác sĩ làm chuyên môn chỉ quan tâm sản phẩm nào thích hợp với từng tình huống, từng bệnh nhân, chứ không quan tâm đến giá sản phẩm.
"Khi lựa chọn sản phẩm đấu thầu thì bị cáo chọn sản phẩm mình đã dùng quen tay, tốt cho bệnh nhân. Sau này làm việc với cơ quan điều tra, bị cáo nhận ra việc lựa chọn này là chủ quan theo kinh nghiệm lâm sàng của cá nhân bị cáo", ông Dũng nói.
Chủ tọa hỏi ông Dũng rằng đối với các sản phẩm tương đương tính năng kỹ thuật phải chọn sản phẩm giá thấp hơn đúng không, ông Dũng cho rằng bác sĩ chỉ thực hiện chứ không quan tâm đến giá của bất cứ sản phẩm nào.
Về việc cáo trạng xác định Nhà nước và bệnh nhân thiệt hại 14,2 tỉ, ông Dũng cho rằng thiệt hại như cáo trạng nêu là có căn cứ. Tuy nhiên, bị cáo cho rằng khi bệnh nhân vào bệnh viện thì họ tự chọn sản phẩm, chứ bác sĩ không bắt bệnh nhân phải chọn loại này hay loại kia, bác sĩ cũng không biết giá sản phẩm.
"Bản thân bị cáo làm bác sĩ theo nghiệp cha. Bị cáo chỉ làm công việc chuyên môn. Việc đấu thầu bị cáo không có chuyên môn, không nắm rõ quy định đấu thầu. Bị cáo đã khắc phục 500 triệu đồng", ông Dũng nói.
Theo cáo trạng, các sản phẩm thủy tinh thể của các nhà thầu Công ty Tâm Hợp, Công ty Hảo Tín và Công ty Codupha đều đáp ứng được kỹ thuật của hồ sơ mời thầu, nhưng vì muốn mua hàng thủy tinh thể nhân tạo của Hãng Carl Zeiss (Đức) của nhà thầu Tâm Hợp, Hảo Tín nên ông Nguyễn Minh Khải - giám đốc Bệnh viện Mắt - đã chỉ đạo loại mặt hàng của nhà thầu Codupha, lựa chọn mặt hàng của nhà thầu Tâm Hợp, Hảo Tín.
Chọn loại kính tốt hơn cho bệnh nhân chứ không quan tâm giá cả
Tại tòa, bị cáo Lương Ngọc Tuấn - phó trưởng khoa khám mắt - cũng khai việc đánh giá hàng mẫu dựa vào kinh nghiệm của bản thân là chính và cũng có tham khảo bằng cách "hỏi qua hỏi lại anh em".
Trả lời câu hỏi về việc tại sao đánh giá không đạt đối với sản phẩm của Công ty Codupha, ông Tuấn cho rằng do sản phẩm Carl Zeiss của Đức được sử dụng nhiều năm trong Bệnh viện Mắt và thế giới. Các bác sĩ chọn loại tốt nhất để mổ cho bệnh nhân.
Theo cáo trạng, khi chấm hàng mẫu lần đầu, tất cả sản phẩm thủy tinh thể của Công ty Codupha bị chấm không đạt. Sau đó, công ty này đã có văn bản gửi giám đốc Bệnh viện Mắt, giám đốc Sở Y tế, giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM để kiến nghị kết quả đánh giá kỹ thuật của Bệnh viện Mắt không đúng quy định.
Lúc này, ông Nguyễn Minh Khải đã nói lại với hội đồng đánh giá hàng mẫu xem xét đánh giá lại, cho tăng tỉ lệ đạt để Codupha được đạt kỹ thuật ở một vài phần thầu có số lượng mua ít để sử dụng.
Trả lời câu hỏi vì sao chấm rồi còn chấm lại, ông Tuấn khai do giám đốc kêu lên chấm lại thì bị cáo lên chấm lại. Ông Tuấn cho rằng kính của Công ty Codupha khi đưa qua vết mổ có khó khăn hơn nhưng vẫn đưa được. Bản thân ông khi phẫu thuật đã từng gặp sự cố nhưng không được ghi nhận và việc gặp sự cố hay không còn phụ thuộc tay nghề của các bác sĩ.
Về thiệt hại, ông Tuấn cho rằng ông chỉ mổ thôi, còn sản phẩm thì bệnh nhân tự chọn. Ông không chọn lựa nên không biết giá các sản phẩm chênh lệch như thế nào, cái nào giá cao, cái nào giá thấp.
Tương tự, bị cáo Nguyễn Quốc Toản - trưởng khoa phẫu thuật gây mê hồi sức - khai khi chấm hàng mẫu lần 1, ông dựa vào chuyên môn, kinh nghiệm để chấm. Sau đó, giám đốc có họp chấm lại, cho Codupha đạt tăng lên một số phần thầu.
Ông Toản cho rằng các sản phẩm có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương nhưng kính của Tâm Hợp, Hảo Tín đỡ biến chứng hơn.
Ông Toản dẫn chứng năm 2016 Bệnh viện Mắt hầu hết sử dụng kính của Codupha vì công ty này trúng gói thầu của Sở Y tế, nhưng thấy kính khó qua vết mổ, quá trình làm kính bị nứt… nên phải thay kính khác, nhưng trường hợp này cũng không nhiều.