Theo Chương trình Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, sáng 8/6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì và điều hành Phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn tại hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội về nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực tài chính gồm các nội dung: Tình hình triển khai và giải pháp đẩy nhanh việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; thực trạng, nguyên nhân và giải pháp tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt, thúc đẩy cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp và chuyển đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần; hoạt động của thị trường vốn, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua; các biện pháp chống thất thu thuế, nhất là trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Việc quản lý thuế đối với các hoạt động kinh doanh trên nền tảng số.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành phiên chất vấn.
Chịu trách nhiệm trả lời chất vấn trực tiếp thuộc trách nhiệm Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc. Cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan gồm có: Các Phó Thủ tướng Chính phủ: Lê Minh Khái, Lê Văn Thành; Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Lao động - Thương binh và Xã hội, Thông tin và Truyền thông, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Sử dụng đất, cổ phiếu trong cổ phần hóa, thoái vốn
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính về phương án sắp xếp, xử lý nhà, đất với địa phương án sử dụng đất của doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa, đại biểu Nguyễn Thị Lệ (đoàn TP Hồ Chí Minh) cho rằng, công tác này gặp nhiều khó khăn, nhiều quy trình, thủ tục, thời gian kéo dài do pháp lý đất đai phức tạp, đặc biệt là việc xác định lợi thế giá trị quyền sử dụng đất đối với đất thuê trả tiền hàng năm, đánh giá thương hiệu quyền sở hữu trí tuệ, giá trị văn hóa lịch sử được quy định tại Nghị định 32 để xác định giá khởi điểm khi thoái vốn nhưng có nhiều cách nghĩ còn khác nhau dẫn đến lúng túng, không thống nhất khi thực hiện.
Đại biểu Nguyễn Thị Lệ đề nghị Bộ trưởng sẽ xử lý những vấn đề này như thế nào và giải pháp trong thời gian tới? Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Thị Lệ hỏi Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ thế nào để xử lý công tác cổ phần hóa, thoái vốn của một số bộ, ngành, địa phương dẫn đến làm thất thoát vốn và tài sản của Nhà nước.
Đại biểu Nguyễn Thành Công (đoàn Ninh Bình) chất vấn.
Cũng hỏi về nội dung trên, đại biểu Nguyễn Thành Công (đoàn Ninh Bình) cho biết, công tác xử lý về đất đai trong cổ phần, thoái vốn gặp nhiều vướng mắc; đề nghị Bộ trưởng báo cáo giải trình tính hợp lý của việc gắn phương án xử lý, sắp xếp nhà, đất vào quy trình cổ phần hóa, thoái vốn? Liệu đây có phải là một trong những nguyên nhân chính gây vướng mắc trong quá trình cổ phần hóa, thoái vốn hay không? Đề xuất giải pháp cho vấn đề này?
Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, sắp xếp nhà đất là một trong những nút thắt của cổ phần hóa, doanh nghiệp cổ phần hóa, thoái vốn có quy mô lớn, sở hữu nhiều đất đai.
Theo đó, khi trình phương án sắp xếp tài sản công, UBND các tỉnh được giao thẩm quyền phê duyệt phương án, nhưng việc này triển khai rất chậm. Dịch bệnh COVID-19 ảnh hưởng lớn đến tình hình thị trường tài chính, chứng khoán trong nước và khu vực, ảnh hưởng đến công tác xác định giá trị doanh nghiệp, lập phương án sử dụng đất để thực hiện cổ phần hóa, triển khai công tác đấu giá phần vốn nhà nước theo quy định. Việc tính giá đất không sát giá thị trường tạo ra thất thoát, tài sản nhà nước chuyển sang tài sản tư nhân.
Do đó, giải pháp trong thời gian tới là trong việc chuyển mục đích sử dụng đất, doanh nghiệp sau cổ phần hóa phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm điều kiện, trình tự, thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định. Kiên quyết thu hồi đất theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm.
Giải pháp xử lý trốn thuế xe biếu tặng
Đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại biểu Trần Hồng Nguyên (đoàn Bình Thuận) cho biết thời gian qua, có nhiều cơ quan báo chí phản ánh về hiện tượng xe biếu, tặng. Đây thực chất là cách lách luật, trốn thuế làm thất thu ngân sách Nhà nước. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết về vấn đề này?
Đại biểu Trần Hồng Nguyên (đoàn Bình Thuận) chất vấn
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, các hãng xe thường phải đặt đại lý ở Việt Nam để chuyển xe qua đại lý. Tuy nhiên, có nhiều loại xe số lượng bán ít, không có đại lý. Lợi dụng các lỗ hổng này, các doanh nghiệp chuyển sang hình thức biếu tặng.
Theo quy định hiện hành, hình thức biếu tặng không được giảm miễn bất cứ loại thuế nào. Qua kiểm tra, phát hiện doanh nghiệp kê khai theo giá thấp, cơ quan hải quan căn cứ theo quy định, xác định rõ và đã truy thu thuế với các doanh nghiệp này.
Sau khi báo chí phản ánh, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công an để xử lý vấn đề này. Tổng cục Hải quan đã phối hợp cùng Bộ Công an tiến hành xác minh xử lý, đến nay, vẫn chưa có kết quả cụ thể, nhưng trong quá trình chỉ đạo các cục thuế, tổng cục hải quan, cục hải quan địa phương kiểm tra rà soát, định giá lại trong thời gian vừa qua, không phát hiện ra vấn đề thất thu thuế, các loại thuế đều đã được thu đầy đủ.
Luân chuyển các vị trí công tác “nhạy cảm”
Câu hỏi này cũng do đại biểu Trần Hồng Nguyên đặt ra. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết ngành Tài chính đã có những biện pháp đột phá gì để thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác luân chuyển, điều động, chuyển đổi vị trí công tác của công chức, nhất là công chức, vị trí “nhạy cảm” như thuế, hải quan?
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời ý kiến đại biểu
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, liên quan đến công tác luân chuyển cán bộ trong lĩnh vực tài chính, công tác này được thực hiện một cách minh bạch, công khai và công bằng, tạo tính tự giác đối với cán bộ các ngành hải quan, kho bạc, thuế.
Các luân chuyển cụ thể được tiến hành như sau: Đầu năm Bộ sẽ đưa ra danh sách luân chuyển cán bộ của năm sau từ tỉnh này sang tỉnh khác hoặc từ tỉnh lên bộ, từ phòng này sang phòng khác. Khi thực hiện luân chuyển cũng không có đơn thư kiện cáo. Công tác luân chuyển cán bộ trong ngành tài chính cơ bản thực hiện đúng chính sách, tiến độ theo quy định của pháp luật.