Chiều 24/5, sau 4 ngày xét hỏi, HĐXX vụ án gian lận thi cử kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại tỉnh Sơn La bước sang phần tranh tụng.
Trước khi bước sang phần tranh tụng, đại diện viện kiểm sát đọc bản luận tội đối với 12 bị cáo trong vụ án.
Bản luận tội của Viện kiểm sát nêu rõ: Trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại Sơn La Trần Xuân Yến (cựu Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) được phân công nhiệm vụ là phó trưởng ban chỉ đạo thi THPT Quốc gia, phó chủ tịch Hội đồng thi, tổ trưởng tổ chấm thi trắc nghiệm....
Với nhiệm vụ là tổ trưởng tổ xử lý bài thi trắc nghiệm, Yến đã nhận thông tin của 13 thí sinh để chuyển cho Nga.
Mặc dù Yến không trực tiếp sửa bài thi nhưng đã tạo điều kiện cho Nguyễn Thị Hồng Nga, Đặng Hữu Thuỷ, Cầm Thị Bun Sọn rút bài, sửa bài thi, nâng điểm.
Hành vi của Trần Xuân Yến đã phạm vào tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Do đó, Yến giữ vai trò chính trong vụ án.
Đối với Nguyễn Thị Hồng Nga (cựu chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng) khi thực hiện nhiệm vụ được giao Nga đã nhận thông tin của 4 thí sinh rồi nâng điểm để nhận số tiền 1 tỷ đồng.
Ngoài ra trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại Sơn La, Nga còn nhận thông tin của 16 thí sinh để thực hiện việc rút bài, sửa bài, nâng điểm đi.
Bị cáo Nguyễn Minh Khoa tại toà.
Lò Văn Huynh (cựu trưởng phòng khảo thí và quản lý chất lượng Giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La), trước và trong khi diễn ra kỳ thi THPT Quốc gia 2018 thông qua mối quan hệ bạn bè, người thân, đồng nghiệp, Huynh đã nhận thông tin của 4 thí sinh để nâng điểm thi.
Đặng Hữu Thuỷ (cựu Hiệu phó trường THPT Tô Hiệu), trong thời gian thực hiện nhiệm vụ tại kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại tỉnh Sơn La đã trực tiếp nhận thông tin của 3 thí sinh nhờ nâng điểm.
Cầm Thị Bun Sọn (cựu phó trưởng phòng Chính trị Tư tưởng, Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La), trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã cùng với Nguyễn Thị Hồng Nga, Đặng Hữu Thuỷ, Lò Văn Huynh sửa điểm cho các thí sinh.
Nguyễn Thị Thanh Nhàn (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục), trước khi chấm thi Nhàn nhận của bà Nguyễn Thị Dung (trú tại huyện Mai Sơn, Sơn La) thông tin của 4 thí sinh chuyển cho Nga để nhờ nâng điểm....
Đinh Hải Sơn là cán bộ công an được giao nhiệm vụ đảm bảo an ninh khu vực chấm thi. Trong thời gian thực hiện nhiệm vụ đã làm trái quy định khi nhận thông tin của 2 thí sinh để nhờ Nga nâng điểm. Đồng thời Sơn, cũng tạo điều kiện cho các bị cáo khác vào sửa điểm thi....
Vị đại diện viện kiểm sát nêu quan điểm: Tại phiên toà, viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm truy tố đối với các bị cáo về tội danh và điều luật.
"Các bị cáo đều có năng lực trách nhiệm hình sự, có trình độ nhận thức pháp luật, với động cơ vụ lợi, động cơ cá nhân khác đã có ý phạm tội.
Hành vi phạm tội của các bị cáo là rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, trực tiếp xâm hại đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, làm mất niềm tin của nhân dân trong công tác thi cử, xúc phạm danh dự thầy cô giáo, làm mất cơ hội cho các học sinh khác, gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân vì vậy phải có một bản án phù hợp với tính chất mức độ của các bị cáo..." vị đại diện viện viện kiểm sát phát biểu.
Với các căn cứ nêu trên, viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Hồng Nga, Lò Văn Huynh, Cầm Thị Bun Sọn về 2 tội "Nhận hối lộ" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Các bị cáo Trần Văn Điện, Nguyễn Minh Khoa phạm tội "Đưa hối lộ", các bị cáo Trần Xuân Yến, Đặng Hữu Thuỷ, Đỗ Khắc Hưng, Nguyễn Thanh Nhàn, Đinh Hải Sơn phạm tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Các bị cáo Hoàng Thị Thành, Lò Thị Trường phạm tội "Đưa hối lộ".
Sau đó, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo: Nguyễn Thị Hồng Nga (cựu chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng) 16-17 năm tù về tội "Nhận hối lộ", 7 -8 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", tổng hình phạt là 23 -25 năm tù, phạt bổ sung 30 -50 triệu đồng về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", 40-60 triệu đồng về tội "Nhận hối lộ".
Đề nghị tuyên phạt Lò Văn Huynh (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GD&ĐT Sơn La) 17-18 năm về tôi "Nhận hối lộ", 6-7 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", tổng hình phạt 23-25 năm tù, phạt bổ sung 30 -50 triệu đồng về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", 40-60 triệu đồng về tội "Nhận hối lộ".
Đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Cầm Thị Bun Sọn (cựu phó trưởng phòng Chính trị Tư tưởng) 4-5 năm tù về tội "Nhận hối lộ", 5-6 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", tổng hình phạt là 9-11 năm tù, phạt bổ sung 30 -50 triệu đồng về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", 40-60 triệu đồng về tội "Nhận hối lộ".
Trần Văn Điện (thời điểm vụ án xảy ra là cán bộ Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên TP Sơn La) bị đề nghị 12 -13 năm tù về tội "Đưa hối lộ", phạt bổ sung 30-50 triệu đồng.
Bị cáo Nguyễn Minh Khoa (cựu cán bộ Công an tỉnh Sơn La) 12 -13 năm tù về tội "Đưa hối lộ", phạt bổ sung từ 30-50 triệu đồng.
Đề nghị phạt bị cáo Trần Xuân Yến 7 - 8 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", phạt bổ sung 30 -50 triệu đồng về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Đề nghị tuyên phạt bị cáo Đặng Hữu Thuỷ (cựu Hiệu phó trường THPT Tô Hiệu) 6-7 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", phạt bổ sung 30-50 triệu đồng.
Đề nghị phạt Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá, cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) 5-6 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", phạt bổ sung 30-50 triệu đồng.
Bị cáo Cầm Thị Bun Sọn tại toà.
Hoàng Thị Thành (cựu Chủ tịch Hội nông dân huyện Quỳnh Nhai, Sơn La) bị đề nghị tuyên phạt 2- 3 năm tù về tội "Đưa hối lộ", phạt bổ sung từ 10-20 triệu đồng; Lò Thị Trường (trú tại thành phố Sơn La) bị đề nghị tuyên phạt 2-3 năm tù vê tội "Đưa hối lộ", phạt bổ sung 10-20 triệu đồng.
Đề nghị phạt Nguyễn Thanh Nhàn (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục) 2-3 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", phạt bổ sung 10-20 triệu đồng.
Đại diện viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá, nguyên đội phó đội giáo dục, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) 2-3 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", phạt bổ sung 10-20 triệu đồng.
Sau phần Viện kiểm sát đề nghị mức án, Nguyễn Thị Hồng Nga nói đồng ý với bản luận tội của viện kiểm sát. Tuy nhiên, Nga cho rằng mức án mà Viện kiểm sát đề nghị với bị cáo là hơi nặng. Bởi việc làm của Nga là do các lãnh đạo chỉ đạo.
Nga nói, mức hình phạt về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "nhận hối lộ" mức án mà viện kiểm sát đề nghị là quá nặng.
Sau khi nhận tiền, bị cáo đã sớm trả lại cho cơ quan điều tra. Nga mong rằng HĐXX cho bị cáo được hưởng sự khoan hồng để sớm về với gia đình. Đồng thời, Nga cũng mong HĐXX giảm tiền bổ sung bởi điều kiện hoàn cảnh gia đình hiện tại khó khăn.
Cáo trạng nêu rõ, tại kỳ thi THPT quốc gia 2018 Sơn La, từ ngày 29/6 đến 3/7/2018, 12 bị cáo trên đã lợi dụng chức vụ cùng nhau nhận thông tin, tác động nâng điểm cho 44 thí sinh.
Cáo trạng xác định Trần Xuân Yến lợi dụng chức vụ, nhận thông tin cá nhân của 13 thí sinh để chuyển cho bà Nga sửa bài thi, nâng điểm. Yến còn cho phép thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm sửa bài thi cho nhiều thí sinh khá
Sau mỗi lần can thiệp, Nga cùng Đặng Hữu Thủy xóa, quét lại bài thi và thay đổi giờ hệ thống trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó.
Khi biết thông tin Bộ GD-ĐT về Sơn La kiểm tra, Yến sợ bị phát hiện nên chỉ đạo bà Nga sao lưu dữ liệu ra đĩa CD và tìm phần mềm trên mạng để xóa kết quả quét bài thi gốc trên máy tính. Ông Yến tiêu hủy chứng cứ, che giấu hành vi sai phạm.
Theo cáo buộc, bà Nga khi thực hiện nhiệm vụ đã nhận 1,04 tỉ đồng của ông Điện để nâng điểm cho bốn thí sinh. Hơn nữa khi chấm thi, bà còn nhận thông tin của 16 thí sinh từ những người khác để trực tiếp sửa, nâng điểm.
Bị can Huynh nhận của ông Nguyễn Minh Khoa 1 tỉ đồng để nâng điểm cho 2 thí sinh. Sọn nhận 440 triệu đồng của bà Hoàng Thị Thành để sửa bài thi cho một thí sinh. Huynh nhận của bà Lò Thị Trường 300 triệu đồng để giúp nâng điểm cho con trai bà Trường.