Xem tên lửa đạn đạo Việt Nam triển khai chiến đấu

Và để tên lửa đạn đạo Scud luôn trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao nhất, Việt Nam đã tự chủ trong việc sửa chữa, nâng cấp dòng tên lửa này.

Từ khi được tiếp nhận Scud (năm 1979), Việt Nam liên tục có nhiều cải tiến như tự sản xuất thành phần nhiên liệu, nâng tầm hoạt động, chế tạo bơm hút lọc nhiên liệu cho tên lửa Scud, đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu ngày càng cao.

Viện Kỹ thuật (Quân chủng Phòng không - Không quân) đã nghiên cứu thành công sản xuất chất Oxy hóa trong thành phần nhiên liệu tên lửa Scud). Chất O - là hỗn hợp trên cơ sở a-xít HNO3 và ô-xít N2O4, là một trong hai thành phần quan trọng cấu thành nhiên liệu lên lửa lỏng nói chung, nhiên liệu cho tên lửa R-17 nói riêng.

Việt Nam nâng cấp tên lửa đạn đạo Scud

Để chủ động sản xuất nguồn nhiên liệu trong nước, hạn chế nhập khẩu từ nước ngoài, nhất là kịp thời đồng bộ cho nhiên liệu và khí tài tên lửa, các nhà khoa học thuộc Viện Kỹ thuật, Quân chủng Phòng không - Không quân đã nghiên cứu thành công quy trình sản xuất, đồng thời xây dựng được dây chuyền sản xuất chất O từ nguyên liệu là a-xít HNO3 trong nước.

Trên cơ sở phân tích thành phần nhiên liệu do nước ngoài sản xuất về thành phần, chỉ tiêu kỹ thuật bằng các phương pháp, trang bị hiện đại, nhóm tác giả đã thực hiện thành công việc tổng hợp chất O trong phòng thí nghiệm, từ đó xác định được các yếu tố công nghệ để sản xuất ở quy mô nhỏ và quy mô công nghiệp.

Các tác giả đã thiết kế, chế tạo và lắp đặt đồng bộ dây chuyền công nghệ sản xuất nhiên liệu trên cơ sở dây chuyền phục hồi chất O tại nhà máy A31 (Cục Kỹ thuật, Quân chủng PK-KQ); xây dựng chỉ tiêu kỹ thuật sản phẩm và quy trình công nghệ sản xuất chất O với chất lượng sản phẩm tương đương nhưng giá thành rẻ hơn nhiều so với sản phẩm nhập ngoại.

Dây chuyền được thiết kế với công suất hàng chục tấn/năm, hiện đã đi vào sản xuất, từng bước đáp ứng nhu cầu nhiên liệu lỏng để đồng bộ với hệ thống khí tài tên lửa, đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu ngày càng cao.

Gần đây, Lữ đoàn 490 (Binh chủng Pháo binh) đã đưa hệ thống bơm hút lọc nhiên liệu O cho tên lửa Scud vào ứng dụng. Đây là sản phẩm được cải tiến từ hệ thống bơm nhiên liệu bằng tay do Liên Xô (trước đây) sản xuất, trang bị cho đơn vị.

Hệ thống bơm hút lọc nhiên liệu O cho tên lửa hoạt động theo nguyên lý tự động, sử dụng năng lượng điện và có khả năng vừa hút vừa lọc. 

Bơm sử dụng động cơ một pha, nguồn điện 220V-50Hz, đặt trên giá làm bằng thép chắc chắn, có bánh xe để dễ cơ động. Các đầu của đường ống hút và xả nhiên liệu đều lắp các bộ lọc để lọc cặn bã, tạp chất lẫn với nhiên liệu.

Trong trình nghiên cứu, các kỹ thuật viên đã tính toán bảo đảm đồng bộ giữa tốc độ vòng quay động cơ với tốc độ chuyển động của bơm tay có sẵn. Động cơ được chọn có công suất 1,5kW, tốc độ 25 vòng/phút, sẵn có trên thị trường. Công suất của bơm hút lọc nhiên liệu O cho tên lửa đạt 2000 lít/giờ; nếu dùng bơm tay, để đạt thể tích trên phải mất gần 4 giờ.

Bơm hút lọc nhiên liệu O do Lữ đoàn 490 cải tiến, chế tạo chỉ cần một người vận hành, bảo đảm an toàn, khắc phục ảnh hưởng độc hại của chất O đối với người vận hành.

Bơm có tính cơ động nên dùng để hút lọc nhiên liệu tại kho hoặc cấp nhiên liệu tại bãi dã chiến trong mọi điều kiện thời tiết, khí hậu. Nhiên liệu sau khi hút lọc sạch hơn, góp phần nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu của Scud.

Theo tài liệu "Scud Ballistic Miss and Launch System 1955-2005" (công ty xuất bản sách Osprey Publishing có trụ sở tại Oxford, Anh), năm 1979 Liên Xô đã viện trợ cho Việt Nam 12 xe phóng cùng số lượng nhỏ tên lửa Scud biên chế đủ cho một lữ đoàn.

Scud - định danh của NATO dành cho hai dòng tên lửa đạn đạo R-11 và R-17 của Liên Xô (R-11 được NATO định danh là Scud A còn R-17 được gọi là Scud B). Trong đó, loại R-11 ra đời vào đầu những năm 1950, còn R-17 là thế hệ cải tiến thay thế R-11 ra đời năm 1958.