Cùng với thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thường xuyên tham gia phối hợp với các đơn vị trên địa bàn đấu tranh với các loại tội phạm vùng biên, đặc biệt là tội phạm ma túy, buôn lậu hay các tổ chức phản động. Chính nhờ những buổi tập luyện "thao trường đổ mồ hôi" đã giúp các chiến sĩ ứng phó nhanh và linh hoạt với nhiều tình huống trấn áp tội phạm manh động.
Bên cạnh nghiệp vụ, chuyên môn, mỗi người lính, nhất là cán bộ chiến sĩ của lực lượng đặc nhiệm Bộ đội Biên phòng luôn phải rèn luyện sức khỏe và võ thuật để sẵn sàng ứng phó với các tình huống có thể xảy ra.
Võ thuật biên phòng nói chung được xây dựng và phát triển từ việc kế thừa những trường phái võ thuật truyền thống của Việt Nam và tiếp thu có chọn lọc tinh hoa một số môn phái võ thuật trên thế giới như: Boxing, Thiếu lâm, Karate, Judo, Taekwondo. Tất cả là để phát triển nên thành môn võ có tính đối kháng cao, độc đáo và mang phong cách riêng của bộ đội Biên phòng.
'Học viên năm thứ nhất chỉ học 3 bài võ thể dục với các động tác đơn giản giúp tăng sức mạnh và sự dẻo dai.
Từ năm thứ hai, số bài tập nâng dần độ khó cũng như thời lượng. Chương trình đào tạo võ cho các học viên từ năm thứ 2 trở lên được chia thành 156 tiết với khoảng 15 bài tập lớn.
"Thương hiệu" võ thuật Biên phòng chính là sự khác biệt trong lối đánh của các đòn thế khi áp dụng thực chiến. Riêng võ thuật trong nước đều có một đặc điểm chung là "lấy nhu thắng cương", lợi dụng vào sự dẻo dai, nhanh nhẹn để chống lại tội phạm.
Một điểm đặc thù của lực lượng bộ đội Biên phòng là tuần tra vùng biên giới và khu vực bờ và trên biển, địa bàn rộng và dài nên cán bộ, chiến sĩ phải chia nhau quản lý vì vậy thường đi tuần tra theo đội nhỏ lẻ, địa hình hiểm trở.
Khi gặp lực lượng tuần tra, tội phạm ma túy, buôn lậu hay những nhóm phản động phá hoại có thể tấn công bất cứ khi nào, nhưng bộ đội Biên phòng lại không thể ra đòn trước nếu chưa chắc chắn đối tượng đó phạm pháp.
Để nâng cao tính thực chiến, các bài tập như chống đòn đánh bất ngờ, chống dao găm, đoạt súng, lựu đạn... luôn được đặc biệt lưu tâm. Sử dụng các kỹ thuật khống chế, như bẻ cổ tay hoặc đòn bẩy, để tước súng từ tay đối phương. Điều này đòi hỏi sự chính xác và quyết đoán để đảm bảo an toàn.
Để rèn luyện các bài tập này. Cán bộ, chiến sĩ học cách nhận biết và phản ứng nhanh khi đối phương rút dao, súng. Phản xạ nhanh giúp giảm thiểu thời gian đối phương tấn công và tạo cơ hội phản công. Sử dụng các kỹ thuật khóa tay để kiểm soát và tước dao từ tay đối phương, đồng thời tránh các đòn tấn công ngược lại.
Ngoài màn biểu diễn võ thuật đặc sắc của bộ đội Biên phòng gồm những bài quyền tổng hợp, đặc trưng của người lính biên phòng, biểu diễn khí công làm tăng khả năng chịu đựng phi thường của các cán bộ, chiến sĩ Biên phòng như dùng búa tạ đập đá khi nằm trên 2 thanh dao dài; dùng yết hầu bẻ cong ngọn giáo lấy lưng kê để đập vỡ tảng đá lớn.
Để luyện được những bài tập này, những người lính thực hành các kỹ thuật thở sâu và chậm, đồng thời phối hợp nhịp nhàng với các động tác cơ thể để điều hòa khí trong cơ thể. Sau đó tập trung khí vào các phần cơ thể để tăng cường sức mạnh và khả năng chịu đựng.
Thành thạo võ thuật để tấn công tội phạm, tránh thương vong và mang lại hiệu quả cao trong việc trấn áp đối tượng là những ưu điểm mà võ thuật mang lại.
Bộ đội Biên phòng tập luyện tình huống tay không "hạ gục" 3 người có dao kiếm.