Đã một tuần kể từ khi sứ mệnh Chandrayaan-3 của Ấn Độ đáp xuống Mặt Trăng. Giờ đây, tàu thăm dò (Pragyan) đang điều hướng di chuyển về phần phía nam của Mặt Trăng, vad hiện tại nó đang gửi về rất nhiều thông tin. Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO) xác nhận rằng tàu thăm dò đã phát hiện các nguyên tố bao gồm lưu huỳnh, nhôm, sắt, canxi, crom, titan, mangan và oxy trên bề mặt Mặt Trăng.
Những phát hiện này có thể cung cấp thông tin có giá trị cho các sứ mệnh Mặt Trăng trong tương lai, đặc biệt là những sứ mệnh tập trung vào cơ sở khoa học của con người có thể tận dụng tốt các nguồn tài nguyên hóa học này.
Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ (ISRO) xác nhận mô đun Vikram của tàu đổ bộ Chandrayaan-3 (Ấn Độ) đã đáp thành công xuống bề mặt Mặt Trăng vào lúc 17h45 ngày 23/8 theo giờ Ấn Độ. Ảnh: ZME
Theo ISRO, điều này đánh dấu "phép đo tại chỗ (trong không gian ban đầu) đầu tiên về thành phần nguyên tố của bề mặt gần cực nam" và tìm thấy một loạt hóa chất, bao gồm lưu huỳnh và oxy, trên đất Mặt Trăng. Noah Petro, một nhà khoa học dự án tại Nasa nói rằng, từ lâu người ta đã biết (hay đúng hơn là được giả định một cách mạnh mẽ) rằng có lưu huỳnh trong đất Mặt Trăng, nhưng việc tìm thấy nó tại chỗ vẫn là một thành tựu ấn tượng.
"Tôi nghĩ ISRO đang nhấn mạnh rằng nó tồn tại tại chỗ, vì vậy điều quan trọng là phải đo lưu huỳnh trên bề mặt Mặt Trăng. Lưu huỳnh là một nguyên tố dễ bay hơi nếu nó không có trong khoáng chất", ông nói thêm.
Nhưng Chandrayaan-3 không chỉ thực hiện sứ mệnh địa chất.
Vikram đáp xuống cùng một robot nhỏ có tên gọi là Pragyan. Bộ đôi chạy bằng năng lượng Mặt Trời này sẽ khám phá bề mặt trong một ngày Mặt Trăng (bằng khoảng 14 ngày Trái Đất), trước khi đêm Mặt Trăng (cũng dài bằng 14 ngày Trái đất) tối và lạnh buông xuống, khiến chúng cạn kiệt pin. Ảnh: ZME
Chiếc rover (tàu thám hiểm) cũng đang tìm kiếm dấu hiệu của nước đóng băng, có khả năng hỗ trợ các sứ mệnh phi hành gia trong tương lai như một nguồn nước uống hoặc thậm chí là nhiên liệu tên lửa. Và đây cũng chính là lý do tại sao chiếc rover hạ cánh ở cực nam của Mặt Trăng.
Mặt Trăng không có bầu khí quyển dày có thể giữ nước lỏng, nhưng nước đóng băng đã được phát hiện ở các phía bị che khuất vĩnh viễn của cực nam Mặt Trăng. Lớp băng này sẽ là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá cho bất kỳ sứ mệnh lâu dài nào của con người.
Ngoài ra, tàu thăm dò và tàu đổ bộ của nó còn được thiết lập để nghiên cứu bầu khí quyển và hoạt động địa chấn của Mặt Trăng (động đất), giúp các nhà khoa học có được bức tranh rõ ràng hơn về vệ tinh tự nhiên duy nhất của chúng ta. Chẳng hạn, dữ liệu do ISRO công bố gần đây cho thấy nhiệt độ thay đổi mạnh mẽ dưới lớp đất mặt của Mặt Trăng.
Vikram mang 4 bộ thiết bị khoa học, trong đó có đầu dò nhiệt với khả năng đâm sâu vào đất Mặt Trăng khoảng 10cm và ghi nhận nhiệt độ của đất đá xuyên suốt ngày Mặt Trăng. Vikram cũng trang bị một bộ phản xạ ngược, dự kiến vẫn phát huy tác dụng rất lâu sau khi trạm đổ bộ này ngừng hoạt động. Ảnh: ZME
Chiếc rover đang di chuyển rất cẩn thận, với tốc độ chậm khoảng 10 cm/giây. Ban đầu, nó thậm chí còn di chuyển chậm hơn, ở mức 1 cm mỗi giây, để đảm bảo rằng địa hình gồ ghề của Mặt Trăng không gây ra bất kỳ vấn đề kỹ thuật nào. Gần đây, nó đã phải lập trình lại lộ trình của mình để tránh một miệng núi lửa rộng 4m. Việc điều chỉnh đã thành công và tàu thám hiểm đang tiếp tục hành trình khám phá một cách an toàn.
Thời gian hoạt động dự kiến của tàu thăm dò là một ngày của Mặt Trăng (tương đương khoảng 14 ngày Trái Đất). Các thiết bị điện tử của tàu thám hiểm không được thiết kế để hoạt động trong màn đêm lạnh lẽo của Mặt Trăng, do đó nó được trang bị chu trình ngủ và thức bằng năng lượng Mặt Trời, điều này có thể dẫn đến thời gian hoạt động lâu hơn dự kiến.
Ấn Độ đã chi khoảng 75 triệu USD cho sứ mệnh Chandrayaan-3. Trước đó, tàu đổ bộ Chandrayaan-2 thất bại trong việc hạ cánh xuống Mặt Trăng năm 2019. Còn phiên bản đầu tiên là Chandrayaan-1, được đưa lên không gian vào năm 2008, đã thành công trong việc phát hiện phân tử nước trên bề mặt Mặt Trăng. Ảnh: ZME
Ngoài việc là một sứ mệnh đáng chú ý giúp nâng cao hiểu biết của chúng ta về Mặt Trăng, nó còn củng cố tham vọng không gian của Ấn Độ. Chandrayaan-3 là một ví dụ điển hình về “tham vọng không gian” của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, người muốn biến Ấn Độ thành một trung tâm đổi mới công nghệ quan trọng.
Sứ mệnh bắt đầu cách đây hơn một tháng với chi phí ước tính là 75 triệu USD - một chi phí rất thấp nếu xét đến việc chúng ta đang nói về việc hạ cánh một chiếc xe thám hiểm lên Mặt Trăng. Để làm cho nó ấn tượng hơn nữa, cuộc hạ cánh thành công của Ấn Độ diễn ra sau sứ mệnh thất bại của Luna-25 của Nga - đã lao vào quỹ đạo không kiểm soát được, cho thấy việc hạ cánh một tàu thám hiểm lên Mặt Trăng là điều không hề tầm thường. Ngoài những tiến bộ khoa học, sứ mệnh đã nâng Ấn Độ thành một nhóm các quốc gia có khả năng thực hiện những nỗ lực không gian phức tạp.
