Các nhà quan sát trong ngành cho rằng việc các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đưa những mẫu xe điện hiện đại và quan trọng là giá rẻ đến Mỹ chỉ là vấn đề về thời gian. Sau nhiều năm lên kế hoạch, các công ty này đang tiến đến gần hơn với việc mở cửa hàng trên khắp nước Mỹ.
Trên “sân nhà”, các nhà sản xuất Trung Quốc đã vượt mặt những đối thủ từ Mỹ, chiếm thị phần từ những “ông lớn” như Ford và General Motors. Họ bán những chiếc ô tô điện chất lượng tốt hơn và rẻ hơn cho người mua. Ngoài ra, các hãng cũng bắt đầu xuất khẩu một loạt xe sang châu Âu.
Khi những công ty dẫn đầu ngành ô tô Trung Quốc như Nio và Geely chú ý đến mục tiêu tiếp cận thị trường Mỹ, câu hỏi lớn là liệu họ có thể vượt qua những căng thẳng về chính trị hay không. Và liệu, người Mỹ có ủng hộ họ hay không?
Martin French, giám đốc điều hành công ty tư vấn Berylls, cho biết: “Sắp tới sẽ là khoảng thời gian thú vị để xem Ford, GM và những công ty khác có thể ngăn chặn sự cạnh tranh từ Trung Quốc hay không. Sau sự kiện triển lãm ô tô Thượng Hải năm nay, sự cạnh tranh đó là điều hoàn toàn thực tế.”
Ngành sản xuất xe điện của Trung Quốc đã bùng nổ trong những năm gần đây. Năm 2022, doanh số bán xe điện ở Mỹ đạt mức kỷ lục là 800.000, trong khi người Trung Quốc mua khoảng 5 triệu xe chạy hoàn toàn bằng điện. Sau nhiều năm dường như không có đối thủ, Tesla đang sắp mất ngôi vị nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới vào tay BYD.
Toyota, Hyundai và giờ là BYD
Vào những năm 1970, các công ty ô tô Nhật Bản như Toyota và Honda đã đổ xô sản xuất các loại xe tiết kiệm nhiên liệu và giá phải chăng, khiến các nhà sản xuất ô tô Mỹ cũng bị “cuốn theo”. Gần đây, các thương hiệu Hàn Quốc như Hyundai và Kia đang chiếm ưu thế trước Ford và GM với các mẫu SUV.
Và lịch sử có thể lặp lại. Các nhà phân tích cho biết, các hãng sản xuất xe điện Trung Quốc có thể giành được vị thế ở Mỹ với việc tung ra các sản phẩm có mức giá bình dân.
BYD Seagull có giá chưa đến 11.000 USD.
Bill Russo, cựu CEO của Chrysler và hiện là CEO của hãng tư vấn Automobility, cho hay: “Liệu các công ty Trung Quốc có thể làm được những gì mà những hãng khác đã làm trước đây, chỉ với xe điện? Câu trả lời là hoàn toàn có. Ai mà không muốn mua một chiếc xe giá rẻ?”
Dẫu vậy, khi căng thẳng chính trị giữa Bắc Kinh và Washington leo thang, việc thâm nhập thị trường Mỹ có thể khó khăn cho Trung Quốc hơn so với Nhật Bản hay Hàn Quốc. Giới phân tích nhận định, ngoài việc người tiêu dùng lo ngại, các nhà lập pháp có thể sẽ giám sát chặt chẽ hơn với các công ty Trung Quốc có kế hoạch hoạt động tại Mỹ.
Mức thuế nhập khẩu 27,5% từ thời cựu Tổng thống Trump cho đến nay vẫn còn hiệu lực với ô tô Trung Quốc. Trong khi đó, các khoản tín dụng thuế mới của chính quyền ông Biden với việc mua xe điện được áp dụng với các xe được sản xuất ở Bắc Mỹ, không chứa các bộ phận pin đến từ Trung Quốc.
Giá rẻ là lợi thế của xe điện Trung Quốc
Wuling Hong Guang Mini, xe điện có giá rẻ nhất thế giới.
Các thương hiệu của Mỹ, như Tesla, từ lâu đã hứa hẹn về mẫu xe điện di chuyển đường dài có giá dưới 30.000 USD. Tuy nhiên, cho đến nay, điều đó vẫn chưa thành hiện thực. GM có kế hoạch huỷ bỏ mẫu Bolt, mẫu xe điện rẻ nhất ở Mỹ vào cuối năm 2023 và sử dụng nhà máy đó để chế tạo những chiếc bán tải điện đắt tiền.
Trong khi đó, các thương hiệu Trung Quốc không có đối thủ trên chính sân nhà và cả châu Âu khi nói về mức giá.
Một trong những loại xe điện phổ biến nhất ở Trung Quốc là Wuling Hong Guang Mini, chiếc xe chạy trong nội đô có kích cỡ cục nhỏ, giá khoảng 5.000 USD. Tại triển lãm ô tô Thượng Hải vào tháng trước, BYD đã cho ra mắt chiếc hatchback có tên là Seagull với khả năng chạy khoảng 305 km, giá khởi điểm chưa đến 11.000 USD.
Tu Le, giám đốc điều hành của hãng tư vấn ngành ô tô Sino Auto Insights, cho biết các công ty Trung Quốc không vì giá rẻ mà bỏ qua chất lượng. Ông nói: “Họ có những sản phẩm khác để hỗ trợ các mẫu giá rẻ. Tôi đã sử dụng một số mẫu xe điện Trung Quốc và thấy các xe châu Âu đang gặp rắc rối.”
Song, Trung Quốc không thể thống trị mảng xe điện trong một sớm một chiều
Ngay cả khi các thương hiệu Trung Quốc đến nước Mỹ, họ cũng chưa thể chiếm ưu thế ở thị trường trong thời gian sớm. Các công ty này có khả năng sẽ thử nghiệm ở thị trường vùng ven biển ở Mỹ, với đợt ra mắt số lượng ít và thăm dò trước khi tiếp cận sâu hơn. Le cho biết, trong số hàng chục thương hiệu muốn đến, thì chỉ một số ít có thể đạt doanh số đáng kể ở Mỹ.
Russo nhận định, các nhà sản xuất có nhiều khả năng bứt phá nhất là những thương hiệu đã có mặt trên toàn cầu như Geely và BYD.
Polestar, thương hiệu xe điện của Thuỵ Điển thuộc sở hữu của Geely và Volvo, đã nhập khẩu xe từ Trung Quốc. Nio thì công bố kế hoạch thâm nhập thị trường Mỹ vào năm 2025.
Theo Le, bước tiếp theo của các hãng sản xuất xe điện Trung Quốc sau khi có chỗ đứng trên thị trường là thiết lập cơ sở sản xuất ở Mỹ. Ông nói: “Thị trường ô tô Mỹ có quy mô lớn. Do đó, những người mới đến sẽ cần sản xuất tại chỗ để cạnh tranh một cách nghiêm túc trong dài hạn.”
Tham khảo BI