Vụ nổ kinh hoàng ở KĐT Văn Phú: Nạn nhân sẽ khó được bồi thường?

Ai sẽ là người bồi thường?

Liên quan đến vụ nổ kinh hoàng xảy ra ở khu đô thị Văn Phú (Hà Đông), bước đầu cơ quan điều tra CA Hà Nội đã xác định nguyên nhân là do anh Phạm Văn Cường, chủ cửa hàng phế liệu dùng đèn khò cắt một khối kim loại hình trụ bằng sắt gây ra.

Vụ nổ lớn đã khiến anh Cường và 3 người đi đường chết tại chỗ, nhiều người khác bị thương nặng, đang phải cấp cứu. Hơn 100 ngôi nhà xung quanh bị ảnh hưởng, thiệt hại.

Trao đổi với chúng tôi xung quanh về trách nhiệm bồi thường trong vụ nổ kinh hoàng này, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Hà Nội) cho rằng, đây là quan hệ dân sự ngoài hợp đồng được quy định tại điều 604 Bộ Luật dân sự.

Theo đó, người nào gây ra lỗi cố ý hoặc vô ý xâm phạm đến tính mạng, danh dự, nhân phẩm... của người khác sẽ phải chịu bồi thường. Trong trường hợp người gây ra lỗi đã qua đời thì vẫn phải chịu trách nhiệm bồi thường dân sự.

"Trách nhiệm bồi thường dân sự này sẽ tính trên di sản thừa kế được để lại, bao gồm: Tài sản riêng hoặc tài sản chung của vợ chồng.

Ở đây, những người đứng ra chịu trách nhiệm bồi thường là những người thừa kế của anh Cường. Đó là cha mẹ, vợ, con của anh này.

Về nguyên tắc, khi người chết không di chúc thì tài sản để lại sẽ dùng để thanh toán các nợ nần, sau đó, nếu thừa thì mới đem chia còn thiếu, hết thì thôi.

Những người thừa kế ở đây là vợ con anh Cường chỉ chịu trách nhiệm trả nợ thay, hộ, khi được hưởng di sản của người đã chết để lại còn nếu không được hưởng, không còn gì thì không có nghĩa vụ phải trả nợ thay.

Trong trường hợp này, hoàn cảnh của anh này là buôn bán phế liệu, tài sản để lại cũng không nhiều, trong khi thiệt hại nên đến nhiều tỷ đồng như vậy thì việc nạn nhân trông chờ bồi thường sẽ khó và thiệt hại hơn cả là về họ", luật sư Cường bày tỏ.

Cũng theo luật sư Cường, trong nguyên tắc bồi thường thì các nạn nhân sẽ thỏa thuận với gia đình của người gây ra vụ việc đó.

Hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Trong vòng 2 năm, nếu không thỏa thuận được, thì bên bị hại có thể khởi kiện ra tòa án để phân xử.

Đồng quan điểm đó, luật sư Phạm Hương Giang, Văn phòng Luật sư Phạm Hồng Hải cũng cho rằng, cơ quan chức năng sẽ phải xác định xem khối tài sản mà anh Cường để lại là bao nhiêu để từ đó xác định việc bồi thường cho các nạn nhân.

"Ở đây, dù ít dù nhiều thì chắc chắn anh Cường cũng có để lại tài sản và đó sẽ là cơ sở để tính bồi thường cho các nạn nhân.

Nhìn vào hoàn cảnh buôn bán phế liệu của gia đình thì chắc chắn mức chịu thiệt sẽ về các nạn nhân.

Nhưng nếu qua thỏa thuận, những người thừa kế của anh này có điều kiện kinh tế, đồng ý bồi thường cao hơn mức tài sản anh này để lại thì hoàn toàn có thể được", luật sư Giang nói.

Người cho thuê nhà có phải chịu trách nhiệm?

Theo luật sư Cường, các loại bom, mìn... là các vũ khí quân dụng được quy định tại Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2011, được sửa đổi, bổ sung năm 2013.

Hành vi cố ý tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt các vũ khí quân dụng nêu trên đều là trái pháp luật, có thể bị xử lý hình sự với mức phạt tù cao nhất là chung thân.

Ở đây, nếu cơ quan chức năng kết luận khối kim loại phát nổ là bom và những người có liên quan như bán, mua, vận chuyển... biết nhưng vẫn cố ý thực hiện các hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ... gây ra vụ nổ thì đều có thể bị xử lý hình sự.

"Người trực tiếp gây ra vụ nổ là anh Cường thì đã chết nên sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng với những người còn lại, nếu xác định có liên quan thì sẽ tùy vào việc điều tra để xác định trách nhiệm để xử lý", luật sư Cường thông tin.

Về trách nhiệm của người cho thuê nhà trong vụ việc, theo luật sư Cường nhận định, sẽ không phải chịu trách nhiệm. Bởi, người chủ sở hữu nhà hợp pháp có quyền được cho thuê nhà.

Việc cho thuê để kinh doanh là hợp pháp còn kinh doanh như thế nào là do người thuê và chắc chắn người ta không thuê để kinh doanh thuốc nổ, mua bán bom mìn.

"Kinh doanh sai phạm thì người thuê phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, ở đây cần xem lại hợp đồng cho thuê nhà để làm rõ mục đích, nếu chỉ cho thuê thông thường mà để xảy ra nổ thì thậm chí còn có thể yêu cầu gia đình anh Cường bồi thường thiệt hại.

Nhưng có lẽ, việc để xảy ra vụ nổ này, chắc anh Cường cũng không hề mong muốn", luật sư Cường nói.

Đối với người khiêng hộ anh Cường vật thể này, luật sư Cường cũng cho hay, sẽ khó có thể quy trách nhiệm pháp lý bởi, không phải người dân nào cũng biết đây là bom hay vật liệu có chứa chất gây nổ bên trong.

"Nếu chỉ là một người dân bình thường thì rất khó có thể biết đây là bom hay vật liệu nổ. Ngay cơ quan chức năng cũng phải tiến hành giám định mới biết. Do vậy, việc quy kết trách nhiệm cho người khiêng hộ là khó", luật sư Cường cho biết thêm.