Liên quan đến vụ việc luật sư (LS) Trần Thu Nam và Lê Văn Luân bị các đối tượng lạ mặt hành hung ngày 3/11, đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) cho biết, Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã được báo cáo về vấn đề này.
Theo ông Nghĩa, trong cuộc họp Ban thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã nhất trí yêu cầu Công an TP Hà Nội phải điều tra nhanh chóng và khách quan, sớm có kết quả xem những luật sư bị hành hung như thế, thủ phạm là ai, có mục đích gì?
"Rõ ràng phải coi đây là một vụ án mang tính chất nghiêm trọng vì các luật sư hành nghề hoàn toàn hợp pháp, bình thường mà bị tấn công.
Hiện nay chưa biết động cơ, nguyên nhân là gì nhưng 2 luật sư đang đi làm việc, liên quan đến một nghi can chết trong trại tạm giam, gia đình nghi can bức xúc, yêu cầu các luật sư hỗ trợ về pháp lý", ông Nghĩa nhấn mạnh.
PV: Thực tế thời gian qua có nhiều LS bị gây khó dễ, cản trở, xúc phạm, lăng mạ trong quá trình hành nghề, ông đánh giá như thế nào về thực trạng này?
ĐB Trương Trọng Nghĩa: Ở góc độ Liên đoàn luật sư VN chúng tôi đã có báo cáo tương đối đầy đủ và toàn diện về vấn đề này.
Nói chung Hiến pháp và Luật luật sư đều có quy định bảo đảm quyền hành nghề hợp pháp của LS và quy định vị trí của LS trong xã hội rất xác đáng.
Nhưng khi LS đi hành nghề thì có những tổ chức, cá nhân (tình trạng này không phải là ít ) coi thường LS, có những hành vi tấn công, hành hung LS.
Có những trường hợp LS bị tạt axit cho đến nay điều tra chưa ra. Luật pháp quy định bảo đảm quyền hành nghề, tính mạng, tài sản của LS trong quá tình hành nghề tương đối tốt nhưng việc thực thi tương đối kém.
Điều này thể hiện khi LS bị hành hung, tạt axit... thì sự phản ứng của cơ quan chức năng, đặc biệt cơ quan điều tra chậm chạm và không hiệu quả.
PV: Cá nhân ông có kiến nghị gì với cơ quan điều tra trong vụ việc hai luật sư Trần Thu Nam và Lê Văn Luân?
ĐB Trương Trọng Nghĩa: Đoàn LS Hà Nội đã có văn bản chính thức gửi cơ quan CA Hà Nội. Tôi sẽ gặp thiếu tướng Nguyễn Đức Chung, Phó Bí thư Thành ủy, Giám đốc CA TP Hà Nội đề nghị phải nhanh chóng điều tra. Tuy nhiên, sáng nay tôi vẫn chưa gặp được.
Nhân đây, chúng tôi cũng báo động chung về tình trạng gây khó khăn, cản trở LS trong quá trình hành nghề đi ngược lại với quy định pháp luật. Khi có sự việc xảy ra, việc điều tra, xử lý rất chậm chạp, trì trệ.
Đây là việc báo động vì LS là một thành phần trong quá trình tố tụng hình sự, đóng vai trò quan trọng trong các tranh chấp dân sự, hành chính, lao động... tư vấn cho nhân dân, doanh nghiệp trong đời sống hàng ngày.
Nếu vẫn tiếp tục tình trạng này sẽ gây tổn hại cho nền công lý VN.
PV: Chúng ta có một Uỷ ban bảo vệ quyền hành nghề LS. Vậy, Ủy ban đã có những báo cáo thống kê về các vụ LS bị đe doạ, hành hung chưa?
ĐB Trương Trọng Nghĩa: Chúng tôi có tập hợp những trường hợp cụ thể mà các đoàn LS báo về để gửi cho Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an.
Nhiều trường hợp cơ quan công an thừa nhận hành vi cản trở đã diễn ra, riêng vụ Hải Phòng hành vi này diễn ra liên tục nhiều năm. Khi đó tôi đề nghị đưa vụ việc về Bộ Công an, nhưng cho đến nay việc điều tra không có kết quả gì.
PV: Đối với vụ việc 2 luật sư của Đoàn Luật sư Hà Nội vừa bị hành hung, theo ông, có nên để cơ quan khác điều tra?
ĐB Trương Trọng Nghĩa: Tôi đã góp ý với Bộ Luật hình sự, Luật Tố tụng hình sự và phát biểu tại Quốc hội.
Tôi đề nghị một nguyên tắc, khi có vụ việc xảy ra và có dấu hiệu sai trái, vi phạm luật pháp trong hoạt động tư pháp thì phải giao cho người không bị ảnh hưởng bởi người cũ điều tra lại và giao cho cấp cao hơn thì việc xem xét, kết luận sẽ nhanh chóng, khách quan hơn.
Tối 3/11, trao đổi với PV, Trung tá Trần Trí Dũng, Trưởng Công an huyện Chương Mỹ cho biết, tuy hai luật sư chưa đến cơ quan công an trình báo nhưng đơn vị đã cử cán bộ đi xác minh:
“Ngay từ chiều nay nhận được thông tin từ quần chúng nhân dân, tôi đã cho lực lượng vào kiểm tra, xác minh và tiến hành điều tra vụ việc.
Vụ việc xảy ra trên địa bàn là trách nhiệm của cơ quan an ninh nên chúng tôi phải làm rõ vụ việc.
Chưa xác định được nguyên nhân gì, sự việc là do va chạm ngoài đường chứ không trong nhà chị Mai, kết quả thế nào thì sẽ chúng tôi sẽ xử lý nghiêm…”, Trung tá Dũng nói.
LS Trần Thu Nam cho biết, khi vụ việc xảy ra, cơ quan công an có đến lập biên bản hiện trường nhưng cả hai chưa ký vì chảy nhiều máu nên phải về Hà Nội vào thẳng Bệnh viện 198 để khám.
Sau đó, bệnh viện yêu cầu anh Nam nhập viện để điều trị tổn thương não, gãy sống mũi, tổn thương xoang và tổn thương ở mắt.