Ngày 7.4, trong cuộc họp khẩn của UBND TPHCM, ông Nguyễn Khắc Thanh – Phó GĐ Sở KH-CN cho biết trên địa bàn TP có hơn 200 thiết bị có chứa nguồn phóng xạ.
Trong đó, có 124 thiết bị thường xuyên được sử dụng di động.
Mặc dù cơ quan quản lý chuyên môn (Sở KH-CN) nắm được số lượng, đặc tính của các thiết bị này nhưng việc quản lý, sử dụng nhưng việc kiểm soát vẫn do các đơn vị chủ sở hữu tự đảm bảo.
Chính điều này gây nguy cơ thiếu an toàn, nhà nước không quản lý được nguồn phóng xạ nguy hiểm.
Sau sự cố thiết bị NDT có chứa nguồn phóng xạ kín Iridium – 192, hoạt độ 20,5 Curie của Cty Apave bị đánh cắp vào tháng 9.2014 (sau đó được thu hồi an toàn), UBND TP đã chỉ đạo Sở KH-CN phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu và đào tạo thiết kế vi mạch thuộc ĐH Quốc gia TPHCM (ICDREC) khảo sát và lắp đặt các thiết bị định vị (được sản xuất trong nước) vào các thiết bị có chứa phóng xạ.
Theo ông Ngô Đức Hoàng – GĐ ICDREC thì về kỹ thuật và phần mềm, đơn vị đã chuẩn bị xong nhưng TP chưa duyệt đề tài.
Tuy nhiên, do tính chất cấp bách, ngày trong buổi họp, Phó Chủ tịch Lê Mạnh Hà đã chỉ đạo phải thực hiện ngay dự án.
“Đây không còn là đề tài nữa mà là dự án. Thời điểm này, dự án phải triển khai thực tế, khảo sát và gắn thiết bị định vị luôn, không chần chừ…
Để thiết bị lang thang ngoài đường nguy hiểm còn hơn quả bom, gây nguy hiểm cho dân. Sở phải thực hiện công việc này ngay từ ngày 8.4” – ông Hà hối thúc.
Theo Sở KH-CN, chip định vị các thiết bị này được ICDREC làm chủ công nghệ sản xuất từ phần cứng đến phần mềm, đảm bảo các điều kiện kỹ thuật do Bộ KH-CN quy định, được chia thành 2 phiên bản.
Trong đó, phiên bản 1 định vị và giám sát vị trí, hành trình nguồn phóng xạ (gắn lên các thiếtt bị di động) và phiên bản 2 có bổ sung khả năng giám sát suất liều phóng xạ.
Thiết bị có các đặc tính giám sát vị trí nguồn phóng xạ theo cả 2 công nghệ GPS + Cell ID; giám sát hành trình khi nguồn phóng xạ di chuyển; giám sát suất liều nguồn phóng xạ tại nơi lắp đặt thiết bị; cảnh báo khi thiết bị giám sát bị tháo gỡ khỏi nơi lắp đặt; cảnh báo khi không còn tồn tại nguồn phóng xạ…