"Phao thi" được hét giá tiền triệu
Trước cổng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội (Xuân Thuỷ, Cầu Giấy), các loại "phao" được bán một cách kín đáo. Người bán dò xét và “chọn mặt” rất kỹ trước khi gật đầu đồng ý bán vì sợ lộ. Thông thường, các loại "phao" có giá từ 30.000 – 60.000 đồng/bộ/môn. Nếu gặp khách, những bộ "phao" này có thể sẽ bị “hét” giá lên đến vài trăm nghìn vì được cho là có chất lượng “đạt chuẩn” ở khâu in ấn.
Tại cổng Học viện Cảnh sát (Cổ Nhuế, Bắc Từ Liêm, HN) - một thị trường ngầm kinh doanh "phao thi", có đầu mối bán sỉ, bán lẻ như các loại hàng hóa khác. Trong vai người mua, chúng tôi được một người bán quán ở đây sẵn sàng tiếp thị: “Muốn mua loại "phao" bao nhiêu tiền?”. Chị này còn đon đả nhắc nhở: “Nếu không thi trường này thì đừng mua "phao" ở đây, vì không trúng đâu. Còn nếu tha thiết muốn mua thì ở đây loại "phao" nào cũng có, thấp thì vài trăm mà nhiều thì vài triệu”.
Chợ "phao thi" ở Học viện Cảnh sát cũng hoạt động theo quy luật ngầm, những bộ "phao” ở đây in chữ cỡ nhỏ, cắt vừa lòng bàn tay, mỗi bộ dày từ 7 – 10cm, chủ yếu là các môn xã hội như văn, sử, địa, thậm chí một số nơi còn có cả môn sinh. “Phao thi” được bọc trong một chiếc túi nylon đen, sau khi khách hỏi, mặc cả giá, giao tiền, người bán mới cho xem hàng.
Cùng một bộ “phao thi” nhưng được bán rất nhiều giá khác nhau. Tại các khu Cầu Giấy, Tạ Quang Bửu, Cổ Nhuế... mỗi “bộ phao” được ra giá bằng cách nhìn mặt người mua. Anh Hoàng (ở Cổ Nhuế) cho biết: “Giá "phao thi" ở đây trên trời lắm. Hứng thì người ta nói vài trăm, còn không thì hét vài triệu. Nếu gặp khách là phụ huynh thì còn lên đến 3 hoặc 4 triệu là chuyện bình thường, vì phụ huynh cứ nghĩ đắt là tốt chứ chương trình cải cách có học đâu mà biết”. Chưa hết, các bộ "phao" còn được quảng cáo về chất lượng: “"Phao" tốt đấy, toàn những thầy có tiếng giá mới đắt, chứ làm tạp nham như những nơi khác thì ai dám bán với cái giá này”.
Bao giờ hết tâm lý ỷ lại?
Một lao công gần Học viện Cảnh sát cho biết: “Năm trước, học sinh mua "phao" tiền triệu không dùng được lại rải khắp cổng trường, chúng tôi lại gom đem đi bán giấy vụn kiếm ít đồng”. Bên trong cửa hàng bán tài liệu trên đường Xuân Thuỷ, một học sinh tên Cảnh cho biết: “Em thấy các bạn ở lớp ôn thi mua rồi nên cũng mua cho chắc. Gặp giám thị dễ tính, các bạn mở được mà em không có gì mở thì thiệt lắm, nếu giám thị khó tính thì em không lấy ra nữa”. Người bán tài liệu thấy vậy cũng phụ hoạ theo: “Bộ "phao" thi đáng mấy đồng đâu, cứ có tài liệu trong người thì cũng yên tâm hơn. Mua rồi dùng được thì dùng, mà không dùng được thì thôi”.
Mấy năm trở lại đây, việc thi cử được tổ chức rất nghiêm túc, thế nhưng những chợ "phao thi" vẫn hoạt động, điều này chứng tỏ có cầu ắt có cung. Không ít trường hợp sĩ tử bị đình chỉ thi vì mang tài liệu, nhưng dường như tâm lý “điếc không sợ súng” vẫn cứ tồn tại.