Hang đá Lò Cao (trên địa bàn xã Hải Vân, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa), nằm cách trung tâm huyện Như Thanh khoảng 3km.
Hang Lò Cao nằm gọn trong một thung lũng rất đẹp bên trong dãy núi đá trùng điệp.
Cửa hang Lò Cao
Trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, nơi đây là căn cứ cách mạng bí mật của quân và dân ta.
Với địa thế hiểm trở, lại có nhiều hang động nên nơi đây được chọn làm địa điểm để xây dựng lò luyện gang phục vụ cho các xưởng quân giới sản xuất vũ khí.
Người dân cho biết những ngày cao điểm có hàng trăm lượt người vào hang đá Lò Cao tránh nắng nóng, trong đó trẻ nhỏ và người già chiếm số lượng lớn.
Người dân mang theo cả chiếu, gối để ngủ lại trong hang.
Nước uống và đồ dùng cá nhân cũng được những người đến hang Lò Cao tránh nắng mang theo để ở lại trong hang được thuận lợi hơn.
Thường thì khoảng 9 giờ sáng hàng ngày là đã có người tìm đến hang Lò Cao tránh nắng, họ ra về vào khoảng 5 giờ chiều khi cái nóng oi bức đã dịu mát.
Người lớn trong nhà có nhiệm vụ mang cơm, nước, đồ dùng sinh hoạt đến hang.
So với cái nóng lên đến 39-40 độ C bên ngoài thì thời tiết trong hang Lò Cao lại mát dịu, dễ chịu, hang như căn phòng lắp điều hòa nhiệt độ khổng lồ.
Mặt sàn hang Lò Cao rộng hàng trăm mét vuông, trần hang cao hàng chục mét, gió thổi lồng lộng nên là nơi tránh nắng nóng lý tưởng.
Nhiều người dân cho biết gia đình có điều hòa nhiệt độ nhưng vẫn cho người già và trẻ nhỏ đến hang Lò Cao để hưởng không khí mát tự nhiên, trong lành.
Khoảng14 giờ 30 phút chiều 31-5, chúng tôi đếm được khoảng 80 người dân đang tránh nắng tại hang Lò Cao, hơn nửa trong số đó là người già và trẻ nhỏ.