Chị Ngô Thị Cẩm chăm sóc vườn rau nhỏ bên cạnh chung cư. Ảnh: Hoàng Ny.
Khu tái sinh
Chúng tôi đến thăm “chung cư không chồng” ở phường Hoà Minh (quận Liên Chiểu - TP Đà Nẵng) vào một buổi chiều giáp Tết.
Chị Lê Thị Ái Nhung (Chi hội trưởng phụ nữ khu chung cư phụ nữ đơn thân) nói, nơi này giờ được chị em gọi là khu tái sinh, chứ gọi xóm không chồng nghe tủi thân lắm.
Nhà chị Hồ Thị Thành (44 tuổi), 50m2 còn thơm mùi sơn. Người phụ nữ tật nguyền ngồi lặng lẽ trên chiếc xe lăn, gương mặt đầy vẻ lo âu. Chị chuẩn bị đi thăm con gái nằm viện gần một tháng nay. Chưa có sự chuẩn bị gì cho Tết trong ngôi nhà nhỏ này.
Một tháng trước bé Phố (học lớp 2, con gái chị Thành) đột nhiên sốt cao, phải nhập viện, khám ra mới biết bé bị u lympo tăng sản.
Chạy vạy khắp nơi chữa bệnh cho bé, chị Thành gầy rạc. Chị Nhung ái ngại: “Người ta nói phẫu thuật rồi, nhưng vẫn chưa biết bệnh con bé sẽ diễn biến thế nào, bây giờ ngày nào chị Thành cũng vào bệnh viện chăm con, Tết này chắc hai mẹ con ở trong bệnh viện. Có mỗi đứa con, giờ lại bị đau nặng thế thì tết nhất chi nữa”.
Bé Phố học giỏi Toán, thương mẹ lắm. Học kỳ vừa rồi, bé được học bổng 700 nghìn đồng, thấy con ham học, chị Thành đi mượn thêm 300 nghìn mua cho bé cái bàn học. Nhưng chưa kịp vui với bàn học mới, Phố đã nhập viện, bỏ cả thi học kỳ.
Tết, Phố không bao giờ đòi áo quần mới như những đứa trẻ khác. Thương con nhưng với đôi chân tật nguyền và căn bệnh viêm thận, người mẹ không thể làm gì hơn.
Những ngày này chị Hồ Thị Thành luôn túc trực ở bệnh viện để chăm sóc bé Phố.
Mỗi người phụ nữ một hoàn cảnh, một vùng quê, rồi gặp nhau ở nỗi bất hạnh, buồn đau trong quá khứ mà bây giờ cùng nhau sống trong khu chung cư này.
Chị Ngô Thị Cẩm (52 tuổi) có đứa con gái năm nay 27 tuổi, nhưng nó vẫn mang thân hình một đứa trẻ lên 7, bị động kinh và tàn tật nên không thể tự chăm sóc bản thân.
Vì phải trông nom con nên chị không thể rời nhà đi buôn bán đâu được. Cũng may có tiệm tạp hoá nhỏ ở nhà. Chai nước, gói bánh, cái kẹo, quyển vở… ngày bán được 20-30 nghìn, cũng có ngày không bán được gì.
Với chị, Tết nào cũng chỉ vậy, ở nhà trông con, không sắm sửa gì nhiều. Bà con ít, lại ở xa, nên nhà chị luôn quạnh quẽ dịp Tết.
Số phận có lẽ may mắn hơn với chị Lê Thị Kim Phượng (42 tuổi). Khoe bằng khen 12 năm liền học sinh giỏi của cậu con trai, chị Phượng hạnh phúc: “Cháu học giỏi, ngoan và thương mẹ lắm, năm vừa rồi cháu đỗ vào Đại học Kinh tế, nhìn con là mỗi ngày tôi lại có thêm động lực sống. Vất vả, nợ nần mấy cũng được, hy vọng số nó rồi sẽ không phải khổ như tôi”.
Rồi chị bần thần: Chưa năm nào chị mua được cho con bộ đồ mới, sợ nó tủi thân với bạn bè. Ngày Tết chị cũng phải để con ở nhà một mình để tranh thủ đi bán vé số, ra Tết mới có tiền đóng học phí…
Phụ nữ đơn thân nuôi con cơ cực trăm bề. Ở khu chung cư này, cũng có người may mắn tìm được bạn đời rồi cùng nhau vun vén cho hạnh phúc gia đình. Có người vừa chăm chỉ làm ăn, vừa nuôi dạy con tốt. Cũng có người ngày lại ngày thui thủi một mình với những đứa con tật nguyền mà họ gọi là số mệnh không thể cưỡng lại.
Cuộc sống ở đây vẫn lặng lẽ trôi mặc cho ngoài kia không khí Tết đang len lỏi vào từng góc phố, từng ngôi nhà và trên từng khuôn mặt người…
Ấm lòng những ngày giáp tết
Chung cư cho phụ nữ đơn thân thuộc Khu tái định cư Hòa Minh được mở rộng dành cho những chị em kém may mắn.
Từ năm 2008, chị em đã ở cạnh nhau tại khu nhà liền kề cũ. Tháng 5-2012, chung cư mới đi vào sử dụng, chị em được quan tâm chuyển về đây, lúc đầu 126 chị, nay lên con số 144, chia nhau ở trong 4 khu nhà.
Là người gắn bó chị em từ lúc còn ở khu nhà liền kề, ông Phạm Trung Khảm (Bí thư chi bộ Hòa Phú 5A, phường Hòa Minh) nắm rõ hơn ai hết những cảnh đời ở đây.
144 hộ gia đình, phần lớn là chị em nghèo, nuôi con tự túc, số còn lại là gia đình diện chính sách và hộ neo đơn, không có nhà ở. Đa số lao động chân tay nên đời sống rất khó khăn, thiếu thốn.
Đại diện lãnh đạo HĐND TP Đà Nẵng trao quà Tết Quý Tỵ cho chị em đơn thân.
Từ lúc chuyển qua khu chung cư mới đến nay đã hơn 7 tháng, nhà rộng rãi, khang trang
“Không làm vợ thì ít nhất cũng phải được làm mẹ. Dù chịu nhiều vất vả, điều tiếng, nhưng với các chị em, niềm vui làm mẹ là hạnh phúc không gì thay thế được” - chị Lê Thị Ái Nhung.
hơn nên ai cũng phấn khởi, không còn phải chịu cảnh trời nắng thì nóng, trời mưa thì ngâm nước nữa.
Được thành phố hỗ trợ công ăn việc làm nên đời sống chị em đỡ bấp bênh hơn trước. Tuy nhiên, thu nhập hằng tháng của nhiều chị ở đây chỉ có 600 nghìn đồng, thậm chí thấp hơn, phải dựa vào tiền trợ cấp mới không đói.
Nhiều người không thể lao động chân tay, vay vốn mở cửa hàng tại gia rồi thua lỗ, nợ nần… Thông cảm, nên hằng năm từ thành phố cho tới quận, phường đều đến thăm hỏi, động viên, trợ cấp tiền và quà để chị em đón Tết bớt âu lo.
Chị Lê Thị Ái Nhung (42 tuổi) là Chi hội trưởng phụ nữ, lại có cùng hoàn cảnh nên rất hiểu những buồn lo của chị em trong khu. Chị Nhung đẹp. Trước, gia đình cưới hỏi đàng hoàng và đám cưới nghe đâu to lắm. Rồi chị sinh con đầu lòng bị tật, chồng bỏ đi biền biệt.
Tết đầu tiên những người mẹ đơn thân được sống trong khu chung cư mới khang trang thế này .
Nhớ lại những ngày chưa vào sống ở khu chung cư, chị chật vật với tiền trọ, tiền ăn, tiền thuốc, chăm con, công việc… cay đắng trăm bề.
“Cũng may là có thành phố quan tâm hỗ trợ giúp đỡ đưa chị em vào đây sống, nếu không chẳng biết cuộc đời rồi sẽ trôi về đâu. Ngoài kia vẫn còn bao nhiêu chị em phụ nữ vất vả, mình vào đây là mình đã may mắn hơn họ.
Lúc nhận nhà ở khu chung cư mới, chị em mừng phát khóc. Những người ở đây ai cũng mang nỗi bất hạnh, không nhiều thì ít. Ai cũng khổ.
Nhiều chị em không chồng, tự túc nuôi con, rồi lâm vào túng quẫn. Người ta nói họ tự chuốc khổ vào thân. Nhưng người ta đâu hiểu niềm vui được làm mẹ” - chị Nhung tâm sự.
Năm hết Tết đến, những lo toan, những bộn bề nơi “chung cư không chồng” vẫn còn đó. Nhưng may mắn thay vẫn còn có những tấm lòng, sự an ủi, sẻ chia ấm áp, chân thành.
Niềm vui với chị em là tự tay làm mâm cơm tất niên mời hàng xóm đến chung vui, là tham gia tất niên chung được gặp gỡ tất cả mọi người, là tự tay chăm sóc vườn rau Tết để tiết kiệm chi phí sắm sửa, là dè sẻn mua cho con một bộ đồ mới…
Chị Nhung kể, ở đây các hộ gia đình không hoặc ít đón Tết, chỉ có không khí những ngày cận Tết là vui vẻ, rộn ràng. Mới đây, thành phố hỗ trợ mỗi người một triệu đồng đón Tết.