Vào thời điểm sự kiện kỷ niệm 60 năm: “Chiến thắng Điện Biên phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” mà toàn thế giới đang hết lời khâm phục, thì cũng là lúc xuất hiện một sự kiện "chấn động năm châu" khác nhưng là sự bất bình và căm phẫn của thế giới tôn trọng công lý, yêu hòa bình và hữu nghị: Trung Quốc có hành động ngang ngược, bất chấp pháp luật, bất chấp dư luận quốc tế xâm phạm trắng trợn vùng biển Việt Nam.
Sự kiện này nằm trong ý đồ độc chiếm Biển Đông, trong đó có vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam theo Luật Biển năm 1982 là cửa ngõ để bành trướng ra toàn thế giới.
Tính chất và cường độ của sự việc lần này hết sức nguy hiểm, đang uy hiếp trực tiếp đến toàn vẹn vùng biển Việt Nam, uy hiếp nghiêm trọng đến giao lưu hàng hải quốc tế.
Họ ngang nhiên đưa cả lực lượng hải quân, hải giám có không quân yểm trợ vào chỉ cách đảo Lý Sơn của ta , khoảng 120 hải lý. Họ ngang nhiên đặt giàn khoan và đâm tàu, phun vòi rồng vào cả tàu cảnh sát biển và tàu kiểm ngư của ta, gây thiệt hại phương tiện và làm bị thương các kiểm ngư viên của ta.
Đây là một hành động hết sức ngang ngược, hung bạo. Sự việc đã vượt quá xa cấp độ của các tranh chấp trước đây.
Chúng ta phải kiên quyết hành động đáp trả bằng biện pháp cần thiết buộc chúng phải từ bỏ cái hành động ngang ngược trên.
Nhà nước ta đã có những hành động đáp trả kịp thời và kiên quyết bằng các hoạt động ngoại giao, từ phát biểu của Thủ tướng, đến Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, cơ quan Bộ Ngoại giao, các cơ quan đối ngoại, cuộc họp báo với rộng rãi các báo chí trong và ngoài nước với những tuyên bố đanh thép được báo chí thế giới đồng tình, tiếng nói của một số tổ chức luật pháp, các địa phương, tiếng nói của nhân dân, của tầng lớp thanh niên trên mạng đặc biệt là tại địa phương trực tiếp quản lý khu vực Hoàng Sa và Trường Sa, địa phương mà cuộc sống của bao đời đã từng gắn bó, nơi mà bao chiến sỹ và nhân dân ta qua các thời đại đang nằm đó.
Giàn khoan HD-981 mà Trung Quốc đã đặt trái phép vào vùng biển Việt Nam.
Tấm gương của 6 nhân viên kiểm ngư vừa bị Trung Quốc làm bị thương, tuy còn trên giường bệnh vẫn dõng dạc tuyên bố tiếp tục ra khơi để bảo vệ vùng biển đặc quyền kinh tế, bất chấp sự hung hăng của các tàu Trung Quốc, đã khích lệ tinh thần của con dân Việt.
Lúc này mới hiểu hết tinh thần yêu nước của con dân Việt. Và cũng chưa lần nào dư luận thế giới lại nhanh chóng lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ Việt Nam, phản đối Trung Quốc như lần này. Từ các nhà nước châu Á đến châu Âu, châu Mỹ và từ các nhà học giả nổi tiếng của thế giới đến các cơ quan ngoại giao quốc tế, đặc biệt là tiếng nói của các học giả Trung Quốc, Hồng Kông – Trung Quốc cũng đều phê phán hành động ngang ngược của Trung Quốc.
Toàn thế giới trọng công lý, yêu chuộng hòa bình và đang đứng về phía chúng ta. Nhân dân luôn sát cánh bên Đảng, Nhà nước để có những biện pháp thích hợp, làm điểm tựa cho thế giới có tiếng nói bảo vệ lợi ích chính đáng của chúng ta, đồng thời cũng là lợi ích chính đáng của khu vực và thế giới.
Vừa qua chúng ta đã có những hành động kịp thời và tích cực, để đối phó với mưu đồ thâm hiểm của Trung Quốc, chúng ta sẽ tích cực hơn nữa. Chúng ta sẽ đấu tranh hoà bình, tổng lực của cả hệ thống, từ các tổ chức chính trị xã hội, tổ chức kinh tế, các cơ quan pháp luật, các nhà sử học, các nhân sỹ trí thức, các nhà khoa học, các tôn giáo đến các giai tầng xã hội.
Vì lẽ đó, trước tiên tôi đề nghị, trên tinh thần hai Đảng, hai Nhà nước đã có những tuyên bố, cam kết giữ gìn ổn định trên Biển Đông, cần phải tiếp tục trực tiếp trao đổi, đối thoại, đấu tranh để làm rõ sai trái của phía Trung Quốc, không phải để họ cứ nói một đằng, làm một nẻo, nói tốt làm xấu, xuyên tạc sự thật để lừa bịp dư luận.
Vừa qua, các tổ chức chính trị xã hội, tổ chức kinh tế và các tổ chức khác, các địa phương từ tỉnh đến cơ sở đã có các cuộc mít tinh lên án mạnh mẽ hành động sai trái của Trung Quốc, để mọi người dân đều được có tiếng nói công khai ý chí kiên quyết đấu tranh bảo vệ từng tấc đất, tấc biển của Tổ quốc, đây là việc làm rất đúng đắn.
Cùng với sự quy tụ sức mạnh, sự cố kết của cả dân tộc, hoạt động đối ngoại phải liên tục làm cho thế giới hiểu rõ bản chất ngang ngược của Trung Quốc bất chấp đạo lý và pháp lý, làm rõ thiện chí của ta để thế giới không ngừng ủng hộ chúng ta vì lợi ích của ta, của khu vực và thế giới.
Sự ổn định lâu dài trên vùng lãnh hải của ta với diện tích 1 triệu cây số vuông, gấp 3 lần diện tích đất liền, là nơi quyết định sự trường tồn của dân tộc Việt Nam,
Vừa qua, người dân cả nước đã cùng nhau lên án mạnh mẽ hành động sai trái của Trung Quốc, mọi người dân đều được có tiếng nói công khai ý chí kiên quyết đấu tranh bảo vệ từng tấc đất, tấc biển của Tổ quốc, đây là việc làm rất đúng đắn.
Cùng với sự quy tụ sức mạnh, sự cố kết của cả dân tộc, hoạt động đối ngoại phải liên tục làm cho thế giới hiểu rõ bản chất ngang ngược của Trung Quốc bất chấp đạo lý và pháp lý, làm rõ thiện chí của ta để thế giới không ngừng ủng hộ chúng ta vì lợi ích của ta, của khu vực và thế giới.
Một vấn đề không kém quan trọng là phải làm cho nhân dân Trung Quốc hiểu rõ sai trái của nhà cầm quyền Trung Quốc và chính nghĩa của ta. Bài học trước đây trong hai cuộc kháng chiến, Pháp và Mỹ không chỉ thua trực tiếp trên chiến trường mà họ đã thua ta ngay trên đất nước họ vì bị nhân dân phản đối. Bài học đó đến nay vẫn nguyên giá trị đối với hành động sai trái, ngang ngược của nhà cầm quyền Trung Quốc.
Người dân Việt Nam tuần hành phản đối hành động ngang ngược của Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.
Sự ổn định lâu dài trên vùng biển của ta với diện tích 1 triệu cây số vuông, gấp 3 lần diện tích đất liền, là nơi quyết định sự trường tồn của dân tộc Việt Nam, nơi mà hàng ngàn năm trước Lạc Long Quân và Âu Cơ đưa 50 người con ra trấn giữ ở đó. Vì thế mới có câu thơ trong “Lời ru mẹ Âu Cơ gửi đảo”:
“Dẫn con về với biển xanh
Thương cha, mẹ khóc lệ thành đảo xa…”
Về lâu dài để giữ bình yên sóng lặng cho biển cả, chúng ta phải có một chiến lược đúng tầm với vai trò vị trí của 1 triệu cây số vuông, tôi đề nghị một số vấn đề như sau:
1. Phải coi biển đảo đúng với vị trí có ý nghĩa chiến lược trường tồn đối với đất nước, còn biển, lãnh hải mới còn nước. Trên tinh thần đó, Đảng và Nhà nước, 90 triệu dân phải thực sự chăm lo bảo vệ biển đảo bằng những biện pháp, hành động thiết thực. Cả nước phải dồn sức cho những lực lượng trực tiếp canh giữ biển đảo.
2. Đối với lực lượng canh giữ biển đảo phải luôn đầu tư, chăm sóc chu đáo, phải xây dựng lực lượng với trang thiết bị mạnh, hiện đại, với ý chí quyết tâm bảo vệ đảo, làm hạt nhân để bảo vệ lãnh hải.
3. Đối với các lực lượng dân sự trực tiếp chủ yếu là các ngư dân, phải có chính sách đồng bộ để ngư dân bám ngư trường, bám biển, chính họ là người vừa làm kinh tế đồng thời là người làm tai mắt và hỗ trợ cho các lược lượng quốc phòng canh giữ biển đảo.
Phải tổ chức làm sao mà trên 1 triệu cây số vuông, lúc nào, chỗ nào (nhất là những vùng xung yếu xung quanh Hoàng Sa, Trường Sa, DK1) cũng có mặt của những người dân ở đó.
Nhà nước cần có chính sách để bảo đảm cho những ngư dân đánh cá xa bờ không ngừng tăng cường lực lượng và phương tiện hiện đại để trụ bám dài ngày trên biển khơi, có tổ chức hậu cần để bảo đảm cho hoạt động dài ngày có phương tiện trụ bám được Biển Đông trong bão tố.
Nhà nước phải hỗ trợ cho các tập đoàn về vốn để có phương tiện kiên cố hiện đại đối phó được với thiên tai và địch họa.Cần hạn chế bớt các chi tiêu phi sản xuất, cần kiên quyết đấu tranh thu hồi những khoản tiền lãng phí, tham nhũng để dồn cho ngư dân.
Phải coi ngư dân như một người canh biển, có chế độ chính sách rõ ràng, không chỉ khi có sự cố mới kêu gọi giúp đỡ. Có như vậy thì họ mới yên tâm, sẵn sàng vượt qua mọi gian nguy vừa để làm lợi cho mình và làm giàu cho Tổ quốc, giữ được bình yên cho biển cả.
Việc đấu tranh để bảo vệ lãnh hải là một chiến lược lâu dài, gắn với sự tồn vong của Tổ quốc. Tôi tin tưởng sâu sắc là Đảng, Nhà nước quan tâm đặc biệt để chủ động trong mọi tình huống, tránh được bị động và bất ngờ.
Nguyễn Quốc Thước
(Người lính già)
Tuyên bố của Hội luật gia Việt Nam: