Dịch cuốn sách khi mới học hết lớp 8
Nữ dịch giả Bích Lan được vinh danh qua giải thưởng văn học dịch của Hội Nhà văn năm 2010 với bản dịch “Triệu phú ổ chuột” và gần đây Bích Lan được biết đến qua 2 cuốn sách dịch về chàng trai không chân không tay đặc biệt nhất hành tinh Nick Vujicic mang tên: “Cuộc sống không giới hạn” và “Đừng bao giờ từ bỏ khát vọng”.
Đối với Bích Lan, công việc dịch thuật và sức mạnh từ trang sách đã giúp cô không bao giờ gục ngã trước số phận trớ trêu.
Dịch giả Bích Lan (ngoài cùng bên phải) không gục ngã trước số phận.
Bất hạnh đã ập xuống Bích Lan khi cô mới 13 tuổi, Bích Lan bị ngã, hai đầu gối đau điếng khó đứng dậy được. Sau lần đó, Lan ngã nhiều hơn, bắt đầu sụt cân và chỉ còn xương bọc da, đến bát cơm cũng khó tự nâng được.
Giấc mơ được dạy học bị đứt quãng khi cô bé mắc căn bệnh loạn dưỡng cơ – không có khả năng đi lại và không thể chữa trị được. Việc học phải dừng lại vì bệnh tật, Bích Lan dần mệt mỏi, mất hy vọng từ những lần khám bệnh không có kết quả.
“Vốn dĩ tuổi 13 đang là độ tuổi rất chênh vênh, tôi như rơi xuống vực sâu, xuống tận đêm tối nhất của số phận con người. Từ một cô bé nặng 30 kg, tôi chỉ còn 28 kilogam, nhưng tôi không tuyệt vọng, tôi tự mày mò học tiếng Anh.
Ngày nọ, tôi có được một cuốn từ điển tiếng Anh trong tay, như tia sáng nhỏ hé mở một con đường mới. Tôi cố gắng học lỏm từ phát âm, tự tìm tòi từng con chữ. Mỗi ngày tôi dành 6 tiếng để học tiếng Anh trong 6 năm liên tiếp. Tôi thường tự tưởng tượng ra hình tượng người ảo để giao tiếp tốt hơn”, Bích Lan xúc động kể lại.
Nỗ lực ấy được đền đáp khi Bích Lan mở lớp học tiếng Anh mang tên “Lớp học Cây Táo” tại quê hương Thái Bình. 5 năm dạy học, cô giáo đặc biệt ấy có đến 200 học trò, giờ có người đã tốt nghiệp đại học và giúp Bích Lan trong việc xuất bản sách.
Nhưng, trớ trêu thay khi căn bệnh loạn dưỡng cơ biến chứng sang tim đã không để Lan đứng trên bục giảng được nữa. Do sức khỏe quá yếu, Lan nằm liệt trên giường trong căn phòng 10 mét vuông và cơ duyên đưa cô đến với công việc dịch sách.
Bích Lan kể lại thời gian đầu khó khăn: “Khi mới bước vào con đường dịch sách, tôi đã nghĩ rằng: Liệu có nhà xuất bản nào lại yên tâm khi giao một cuốn sách cho một người mới chỉ học đến lớp 8 hay không?”
Nhưng cô không bỏ cuộc mà coi đó là thử thách, chị coi dịch sách là lẽ sống, là niềm hạnh phúc, đam mê. Bí quyết thành công của Bích Lan chính là không ngừng học tập.
"Dịch thuật phải đòi hỏi am hiểu kiến thức văn hóa cao, nhưng tôi không thể đi được. Tôi đã từng ước ao được đặt chân đến Ấn Độ đến mức còn thấy được cả mùi Ấn Độ, đó là mùi cà ri trộn lẫn với mọi thứ khi vừa xuống sân bay.
Năm tuổi tôi đã nghe kịch Ấn Độ, lớn thêm một chút tôi đọc sử thi Ấn Độ. Khi viết Triệu phú khu ổ chuột với nhiều đoạn có kiến trúc Ấn Độ phức tạp, tôi đã muốn xem, nhưng không đi được nên tôi vào youtube. Và tôi đã thăm quan nước Anh, nước Mỹ, nước Ailen bằng những cách như vậy", Bích Lan bộc bạch.
Có nhiều điểm chung với Nick Vujicic
Bích Lan kể rằng cô đã reo lên sung sướng khi được dịch cuốn sách của Nick bởi đó là niềm hạnh phúc lớn lao.
Bích Lan cho rằng, bản thân thấy mình và Nick – người không tay không chân đặc biệt nhất hành tinh có nhiều điểm chung. Đó chính là trước khó khăn, chúng tôi cùng xác định điều gì đó để cho mình trưởng thành hơn.
Cuốn tự truyện "Không gục ngã" được dịch bởi dịch giả Bích Lan viết về cuộc đời của Nick Vujicic chàng trai không tay, không chân đặc biệt nhất hành tinh.
Cô tâm sự: “FirstNew đã mời tôi dịch cuốn tự truyện của Nick, tôi coi đó như là một cơ duyên, là lẽ đương nhiên phải xảy ra như vậy. Nick và tôi có nhiều điểm chung đến mức trước khi dịch tôi cũng không thể ngờ được. Đó là sự chông chênh, là cảm giác mình là gánh nặng của gia đình. Những cảm giác của Nick tôi hiểu hơn ai hết. Đọc Nick tôi thấy cuộc đời của mình được quay chậm lại”.
Và theo Bích Lan, nếu Nick Vujicic tin vào Chúa trời thì cô lại tin vào bản thân mình. Cô luôn tin việc sống hướng thiện, luôn tâm niệm sống không phải để tồn tại mà là cách sống cho cuộc đời ý nghĩa hơn.
“Tình yêu thương từ phía gia đình, nhưng nguồn sức mạnh lớn nhất là sức mạnh từ bên trong, là khát khao sống xứng đáng với từng giây phút hiện tại. Ba chìa khóa dẫn đến thành công của tôi là lòng yêu đời, sự kiên nhẫn, niềm tin rằng dù có thách thức đến đâu cũng không thể mạnh bằng sức mạnh của con người”, Bích Lan cho biết.
Khó ai có thể ngờ cô gái chỉ nặng đúng 28 kg nhưng hàng ngày vẫn làm việc 11 tiếng, một năm dịch 4 cuốn sách và luôn có tinh thần lạc quan rằng, sau mỗi điều không may, lại có một cơ hội mới được mở ra. Đó là minh chứng cho “Sống không gục ngã”.