Đó là những điều kiện giả thiết được đặt ra nhằm kiểm soát khi có đề xuất Chính phủ cho người Việt chơi casino. Bởi, nếu chỉ nhìn về casino như một nơi tạo ra siêu lợi nhuận, đóng góp lớn cho GDP, một thành phố lung linh. Casino cũng có thể là "ổ dịch" với nhiều tệ nạn hay những bi kịch khuynh gia bại sản hoặc nhảy lầu.
Đóng phí, thu thuế cao
Kiểm soát năng lực tài chính, thu nhập... dường như là cách đầu tiên mà các nhà quản lý, xây dựng chính sách nghĩ đến để kiểm soát người chơi casino trước các rủi ro.
Đại diện của Bộ Tài chính tại cuộc họp với Bộ Tư pháp đã "tiết lộ", tổ soạn thảo Nghị định dự kiến sẽ chia làm 2 nhóm đối tượng người Việt.
Nhóm thường xuyên chơi thì yêu cầu phải có mức nộp thuế thu nhập cá nhân thường xuyên từ bậc 3 trở lên. Nghĩa là, thu nhập tối thiểu một tháng phải là khoảng 15 triệu đồng.
Kiểm soát năng lực tài chính, thu nhập... dường như là cách đầu tiên mà các nhà quản lý, xây dựng chính sách nghĩ đến để kiểm soát người chơi casino trước các rủi ro.
Nhóm đối tượng thứ hai là những người không thường xuyên thì sẽ có yêu cầu phải chứng minh tài sản đảm bảo như có sổ tiết kiệm... với giá trị tương đương mức thu nhập trên.
Theo Chủ tịch Tập đoàn Bảo Sơn, ông Nguyễn Trường Sơn, có thể tham khảo cách quản lý như ở kinh doanh chơi golf. Người vào chơi casino phải mua thẻ member ship với giá trị cao, 50.000 - 100.000 USD. Đây sẽ khoản tiền đặt cọc, chứ không mất đi, vừa để chứng minh tài chính, vừa để dùng giải quyết những rủi ro xảy ra.
"Tuy nhiên, chứng minh tài chính bằng cách nào để có giá trị thực sự lại là câu chuyện khác. Ví dụ, cần điều kiện có 10.000 USD trong tài khoản ngân hàng, người chơi có thể đi vay mượn để đáp ứng điều đó, nhưng sau đó, họ rút ra lúc nào, liệu đó có phải là tiền của họ thật không thì không ai biết", GS Hà Tôn Vinh, chuyên gia nghiên cứu về casino bình luận.
Ông biết, hầu hết các nước có kinh doanh casino đều không yêu cầu chứng minh năng lực tài chính mà tập trung vào vấn đề đạo đức, nhân thân người chơi.
Ông Colin Pine, TGĐ công ty TNHH Hồ Tràm quản lý sòng bài The Grand chia sẻ, sòng bài này không yêu cầu chứng minh năng lực tài chính mà khách chỉ cần có hộ chiếu, chứng minh là người nước ngoài là được vào chơi.
Thu phí vào cửa cũng có thể là một giải pháp kiểm soát rủi ro. Theo GS Vinh, Singapore là nước duy nhất hiện nay thu phí vào casino. Mức phí của người dân bản địa vào chơi casino 100 USD/lần chơi và tới 2.000 USD/năm.
"Casino Việt Nam có thể thu phí 50 hay 100, 500 USD, vấn đề là Bộ Tài chính cần phải có thảo luận với nhà đầu tư để có con số phù hợp. Nếu phí thấp quá thì không hạn chế được người chơi, nhưng nếu phí cao quá, casino vắng khách, việc kinh doanh sẽ lỗ, Nhà nước cũng thiệt", ông khuyến nghị.
Bên cạnh đó, các quốc gia đều đánh thuế rất cao đối với cả người chơi casino. Chẳng hạn, Singapore thu tới 5% trên doanh thu của khách VIP và đánh thuế 15% doanh thu của khách chơi bình thường. Philippines, khách VIP chỉ chịu thuế 10% nhưng khách bình thường khách lại phải chịu thuế tới 25%. Nói cách khác, người giàu, có tiền thực sự thì thuế thấp, nhưng người ít tiền lại bị đánh thuế cao, chính là để hạn chế những đối tượng không có năng lực tài chính vào chơi.
Tại Macau, chính quyền thu thuế tới 39,5% trên tổng doanh thu của các casino, là mức thuế cao nhất hiện này. Hàn Quốc thu thuế 10% trên tổng doanh thu. Ở Việt Nam, hiện nay, chỉ có 3 khoản thuế thông dụng đánh vào doanh thu casino, trong đó có 10% thuế VAT, 30% thuế tiêu thụ đặc biệt và ngoài ra là khoảng 22% thuế thu nhập doanh nghiệp.
Cần lập Uỷ ban kiểm soát?
Tuy nhiên, việc đánh thuế, thu phí, chứng minh thu nhập chỉ là cách thức để chọn lọc, hạn chế đối tượng chơi. Có hàng trăm vấn đề khác cần phải kiểm soát để đảm bảo, các casino không bị biến tướng thành cờ bạc trái phép và trở thành tụ điểm của tệ nạn.
Hiện nay, Bộ Tài chính chỉ mới chịu trách nhiệm về hành lang pháp lý cho kinh doanh casino. Các vấn đề về an ninh, trật tự xã hội... hệ luỵ từ casino nói chung lại không có quy định riêng và được đang được hiểu là sẽ chịu điều chỉnh theo các Bộ luật khác hiện hành, như Luật Hình sự, các văn bản về xử phạt vi phạm hành chính...
GS Hà Tôn Vinh cho rằng, việc quản lý theo hình thức liên ngành như thường thấy ở Việt Nam sẽ không thể đảm bảo có hiệu quả đối với lĩnh vực casino.
Theo nghiên cứu của ông, tại Mỹ có Uỷ ban kiểm soát Las Vegas của bang Neveda với nhiệm vụ rất quan trọng là để đảm bảo không bị ảnh hưởng tiêu cực và không bị các băng đảng tội phạm khống chế. Ở Singapore, năm 2006, một Đạo luật riêng về kiểm soát casino đã được thông qua.
Các sòng bài ở Singapore còn thiết lập một hệ thống cơ sở dữ liệu có kết nối với Bộ Công an về nhân thân người chơi. Khi vào cửa, khách xuất trình chứng minh thư nhân dân, hay passport qua hệ thống kiểm soát trên mạng. Chỉ trong vài giây là có kết quả về nhân thân người vào chơi, có bị truy nã, có vay tiền hay trốn thuế hay không. Nếu hệ thống cho kết quả "nhân thân sạch" thì vị khách đó mới được qua cửa.
Ở Việt Nam, nếu đòi hỏi phải kết nối hệ thống dữ liệu giữa Bộ Công an, Thuế... với DN kinh doanh casino là điều chưa thể nghĩ đến. Ông Vinh cho rằng, vì khó khăn như vậy nên nhất thiết, cần có đại diện của Chính phủ kiểm soát trực tiếp tại casino, giống như Bộ Tài chính cử đặc phái viên làm việc ở đây, kiểm soát các gian lận xảy ra. Hoặc như trong ngành ngân hàng, khi cần chuyển tiền ra các cây rút tiền ATM, đều có lực lượng công an đi cùng.
