Huyền thoại của Khỏn Sình
Miếu Thổ Công nằm bên bờ sông Kỳ Cùng, đoạn qua làng Khỏn Sình, phường Đông Kinh, TP Lạng Sơn. Theo khẳng định của nhiều người dân địa phương thì ở miếu Thổ Công làng Khỏn Sình có "kho vàng" hoặc cổ vật quý. Vì thế mà từ hàng trăm năm nay dân làng Khỏn Sình canh giữ miếu rất nghiêm ngặt không cho ai xâm phạm.
Khi thấy chúng tôi đến miếu Thổ Công, nhiều người dân làng Khỏn Sình đã tập trung đến để phản ánh thông tin về ngôi miếu đã đi vào huyền thoại suốt mấy trăm năm nay.
Theo lời của các bậc cao niên trong làng thì miếu Thổ Công là của dòng họ Trần. Ngày xưa, mỗi dòng họ lớn trong làng đều lập miếu thờ thổ công để thờ cúng thần đất. Riêng ở làng Khỏn Sình có tới 4 cái miếu thổ công, trong đó, miếu của dòng họ Trần là linh thiêng nhất, to đẹp nhất.
Đến nay, người dân làng Khỏn Sình không ai nhớ miếu Thổ Công được xây dựng vào thời gian cụ thể nào. Những người già đã sống gần một thế kỷ nay ở làng Khỏn Sình bảo rằng, khi họ lớn lên đã thấy ngôi miếu.
Hồi đó bên ngôi miếu đã có một cây si và một cây gạo cổ thụ 5 người ôm không xuể. Trải qua trăm năm, nhưng dường như cây si và cả cây gạo không lớn hơn trước là mấy.
Trước đây, miếu Thổ Công chỉ bé chưa bằng một gian nhà bếp, vào mỗi dịp lễ, tết hay ngày rằm người dòng họ Trần ra miếu Thổ Công nhang khói. Về sau, người dân thấy miếu linh thiêng nên dân làng ai nấy đều tôn sùng.
Vào dịp lễ, tết người dân cả làng đến miếu Thổ Công cầu cúng, cầu mong bình an... và miếu này được tôn thành miếu thờ thần thổ địa của cả làng Khỏn Sình.
Cách đây mấy chục năm, miếu Thổ Công nằm chơ vơ bên bờ sông. Vào mùa mưa lũ, nước sông đánh sát vào tận gốc cây si, cây gạo. Thấy miếu Thổ Công xuống cấp, năm 1948 một ông quan địa phương tên là Vi Đô, tên cúng cơm là Phan Lạng xây dựng lại to hơn.
Sau khi xây lại miếu, đất phù sa từ thượng nguồn trôi về và bồi tụ nơi miếu Thổ Công, tạo thành một bãi bồi có chiều rộng khoảng 100m dài khoảng 1km, đủ để bao bọc miếu Thổ Công khỏi các trận lũ lớn. Vì có dải đất này nên mấy chục năm nay, chưa có trận lũ nào nào vào được đến miếu Thổ Công.
Người dân làng Khỏn Sình tin rằng, dưới miếu Thổ Công có kho vàng.
Miếu Thổ Công có đồng đen
Anh Trần Đức Nguyên người dân làng Khỏn Sình khoe rằng: Cách đây mấy chục năm, bố anh tên là Trần Văn Bắc đã hai lần nhặt được tượng đồng đen, một lần bố anh nhặt được ở đoạn trước cửa miếu Thổ Công tiếp giáp với sông Kỳ Cùng. Tượng đồng đen chỉ cao hơn chai bia, nặng trên 3kg.
Sau khi nhặt được tượng đồng đen, bố anh Nguyên đã dùng dao đẽo vào xem đó là gỗ hay là đồng. Sau khi đẽo tượng bố anh bảo đó là tượng đồng đen.
Khi nghe tin ấy, gia đình anh hoảng hốt vì sợ cả gia đình sẽ gặp phải điều rủi vì người dân làng Khỏn Sình rất sợ nhặt được đồng đen, nếu nhặt được đồng đen thì đó là điều rủi cho cả gia đình, nó có thể ám cả nhà ốm đau, bệnh tật mà chết...
Chính vì thế nên sau khi biết bức tượng nhặt được là đồng đen, bố anh đã đem ra bờ sông Kỳ Cùng vứt. Một thời gian ngắn sau, ông Bắc đi ra sông Kỳ Cùng bắt cá tiếp tục mò được một tượng đồng đen khác, nhưng ông đã vứt luôn và không đem về nhà.
Khi chúng tôi đang trò chuyện cùng anh Nguyên thì ông Lục Quốc Khanh, người dân làng Khỏn Sình bước vào tiếp chuyện: "Ngày còn trẻ bố nó (ông Bắc bố của anh Nguyên - PV) với mấy thằng bạn ra sông Kỳ Cùng tắm, khi vớt được tượng đồng đen còn chơi trò "mò tượng", tức là ném tượng đồng đen xuống sông, sau đó cả lũ thi nhau mò, ai mò được trước thì người ấy thắng.
Tôi cũng là người được chứng kiến chuyện đó. Về sau trò nghịch dại này của lũ trẻ bị các cụ trong làng cấm đoán vì sợ bọn trẻ sẽ rước họa cho cả gia đình, dòng họ...".
Theo lời của nhiều người dân địa phương kể lại, cách đây khoảng 20 năm (1990), đã có vài người lạ mặt đến miếu Thổ Công đào bới. Địa điểm đào nằm ngay dưới gốc cây si và cây gạo để tìm cổ vật.
Không rõ những người lạ mặt đó có đào được thứ gì hay không, nhưng chỉ sau hai đêm đào bới, nhóm người lạ mặt lững thững bỏ đi. Kể từ đó đến nay, xung quanh miếu Thổ Công đã diễn ra một số đợt đào bới lẻ tẻ do dân làng tự tổ chức để tìm kiếm đồ cổ nhưng không được.
Tuy vậy, người dân vẫn hàng ngày canh giữ miếu để “kho báu” không lọt vào tay của những cánh thợ chuyên đào bới, săn lùng đồ cổ.
Một cửa địa đạo khai quật cổ vật ngay trước cửa miếu Thổ Công.
"Kho vàng" của quân khăn vàng?
Ngôi miếu Thổ Công nằm sâu trong ngõ 5 Đường Phai Vệ, TP Lạng Sơn. Miếu nằm trên một gò đất cao, bằng phẳng cách sông Kỳ Cùng khoảng 100m và ngay sát khu dân cư.
Khi chúng tôi đến miếu Thổ Công để tìm hiểu thông tin. Những người dân làng Khỏn Sình không ngần ngại kể về một kho báu của quân khăn vàng thời Thái Bình Thiên Quốc chạy loạn xuống phương Nam.
Sỡ dĩ người dân biết được thông tin này là do trong làng có một gia đình giữ được cuốn gia phả của dòng họ. Trong cuốn gia phả đó có nói đến các địa điểm ở các tỉnh Thanh Hóa, Lạng Sơn và Quảng Ninh chôn giấu vàng.
Tuy nhiên, khối lượng vàng, bạc được chôn giấu nhiều hay ít thì cuốn gia phả không nói đến. Hiện nay không ai biết cuốn gia phả quí giá này do ai sở hữu, có điều, trước đây đã có nhiều người nhìn thấy cuốn gia phả, vì thế càng khiến cho người dân củng cố niềm tin rằng quanh miếu Thổ Công có "kho vàng" và ra sức bảo vệ.
Ông Lục Quốc Khanh cho biết: "Mấy chục năm nay, xung quanh miếu Thổ Công thường xuất hiện những nhóm dò tìm cổ vật. Có cánh thì đem theo chiếc máy dò hiện đại đến dò từng thước đất, đoàn này đi rồi đoàn khác lại đến khiến dân làng Khỏn Sình giận giữ".
Mặc dù cho rằng thần thổ công của làng Khỏn Sình rất linh thiêng nên sẽ ngăn cản kẻ xấu đột nhập vào “kho báu”, nhưng dân làng vẫn rất cảnh giác. Mỗi khi có đoàn người lạ mặt nào vác máy lảng vảng đến gần miếu Thổ Công người dân liền tập trung đến để xua đuổi.
(còn tiếp)