Chiều 3/10, chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh, mẹ vua Thành Thái chính thức được chuyển vào Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp để chuẩn bị đưa về Việt Nam. Đây là một trong 2 cổ vật triều Nguyễn (cùng với chiếc giường của vua Thành Thái) được đem đấu giá tại Chateau de Cheverny (Pháp) ngày 13/6.
Chiếc xe kéo, làm từ gỗ Bắc Kỳ, sơn màu đen và khảm trai với các họa tiết hoa lá và phong cảnh, được Hoàng đế Việt Nam Thành Thái (187-1954) tặng cho mẹ, Thái hậu Từ Minh, để đi dạo trong vườn thượng uyển.
Năm 1907, sau khi nhà vua bị phế truất và bị lưu đày, đồ vật này đã thuộc về ông Prosper Jourdan, chỉ huy đội cận vệ của Vua Thành Thái.
Ngay sau khi đại diện của Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp trả giá cao nhất và giành được quyền mua chiếc xe kéo, bà Katia Mollet, phụ trách trưng bày của Bảo tàng Guimet tuyên bố Nhà nước Pháp sẽ đề nghị mua lại chiếc xe theo nguyên tắc quyền “ưu tiên mua” ở nước sở tại.
Sau hơn một tuần vận động ngoại giao giữa Việt Nam và Pháp, ngày 25/6, Bộ Văn hóa Pháp đã đồng ý nhường quyền mua cổ vật cho phía Việt Nam.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, số tiền dùng để mua chiếc xe kéo trên là 55.800 euro, trong đó UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế chi 42.800 euro. Số tiền còn lại là 13.000 euro do Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp vận động bà con kiều bào và TTBTDTCĐ Huế vận động các tổ chức, cá nhân trong nước.
Dự kiến, kinh phí để vận chuyển về Việt Nam sẽ tốn khoảng 5.000 euro, trung tâm đang đề nghị Vietnam Airlines hỗ trợ, nhưng chưa nhận được câu trả lời chính thức
Trước mắt, Bộ Ngoại giao sẽ ứng trước khoản tiền này để đưa được cổ vật về Việt Nam, sau đó từ nguồn kinh phí bổ sung của UBND tỉnh, TTBTDTCĐ Huế sẽ tiếp tục vận động để có đủ tiền hoàn trả Bộ Ngoại giao.
Chiếc xe kéo đã được đưa vào Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp (Ảnh: Phan Thanh Hải cung cấp)
Ông Phan Thanh Hải cho biết: “Đây là lần đầu tiên Việt Nam tham gia đấu giá thành công để mua lại những báu vật của quốc gia đang lưu lạc ở nước ngoài. Việc đưa các hiện vật trở về quốc gia mà chúng từng tồn tại là rất có ý nghĩa, không chỉ cho hôm nay mà còn cho các thế hệ con cháu mai sau, góp phần bảo tồn các giá trị di sản văn hóa dân tộc”.
Trước đó, chiếc xe được trưng bày trong triển lãm có tên “Rồng bay – Nghệ thuật cung đình Việt Nam” tại Bảo tàng Guimet, Pháp từ ngày 9/7 đến 15/9.
