Có những đoàn giám sát đến địa phương liên hoan xong về
Thảo luận về dự thảo Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân tại phiên họp toàn thể của Quốc hội chiều 21/10, Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) so sánh luật như tấm vải đẹp, trở thành quần áo xấu hay đẹp do người thợ may.
Như việc giám sát hiệu quả là ở chủ thể thực hiện giám sát và đối tượng giám sát, ông Thuyền cũng phản ánh thực trạng nhiều đoàn "kéo đi rất đông" nhưng chỉ nghe báo cáo qua loa, chẳng đi thực tế, xong rồi về.
Trong khi người dân mong được đoàn giám sát lắng nghe cụ thể. "Có những đoàn giám sát đến địa phương không gặp trực tiếp mà chỉ nghe báo cáo, liên hoan xong rồi về.
Đi giám sát mà dê cấp cho người nghèo đi lạc vào nhà Bí thư lại không biết, tiền cho người nghèo lại chia hết cho cán bộ xã cũng không biết, thì rất gay", ông Bá Thuyền nêu.
Còn Đại biểu Đỗ Văn Đương (TP.HCM) cho rằng, giám sát là nhìn từ trên xuống, nhìn từ dưới lên nhưng thực tế hiện giám sát chỉ mới nghe ngóng, chưa vào trong chăn để biết có rận.
Đại biểu Đỗ Văn Đương. Ảnh: QH
Ông Đương đề nghị bổ sung phương thức giám sát chuyên đề là nghiên cứu trực tiếp hồ sơ tài liệu, gặp hỏi những người có liên quan, nhất là những người hay khiếu nại tố cáo, trực tiếp xem xét thực địa...
Phó đoàn ĐBQH Nam Định Nguyễn Anh Sơn cũng ngán ngẩm khi nhắc đến cảnh "Đoàn đến rồi đoàn lại đi, địa phương chẳng chuyển biến gì, không sao".
Ông kiến nghị quy định kết luận giám sát của các cơ quan dân cử sẽ được chuyển đến cấp trên của đối tượng giám sát để cơ quan này đôn đốc thực hiện, chứ không đợi đến khi đối tượng không thực hiện thì mới kiến nghị cấp trên xử lý.
Còn Phó đoàn ĐBQH Hòa Bình Nguyễn Tiến Sinh không hài lòng việc "Đoàn giám sát về làm việc êm đẹp, ra về may mắn thế là thành công".
Trong khi đó, những kiến nghị, xem xét trách nhiệm cá nhân đối với người đứng đầu, cán bộ công chức phụ trách trực tiếp chưa được quan tâm lắm.
ĐB Sinh cho rằng, cần có quy định để cá nhân hóa các hạn chế yếu kém phát hiện qua giám sát, từ đó khắc phục, tạo sự chuyển biến hoặc thay đổi con người để lĩnh vực đó có hiệu quả hơn.
Hạn chế ủy quyền cho cấp phó trả lời chất vấn
Liên quan đến hoạt động chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn, Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho biết, Luật tổ chức Quốc hội và Luật tổ chức HĐND và UBND quy định những đối tượng chịu sự chất vấn là các chức danh cụ thể liên quan đến con người cụ thể.
Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không bắt buộc chức danh bị chất vấn phải trực tiếp trả lời chất vấn cũng không cấm việc ủy quyền trả lời chất vấn.
"Do đó, thực tế các kỳ họp của Quốc hội, Hội đồng nhân dân có nhiều đại biểu chất vấn Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân, nhưng người trả lời chất vấn thường là Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân", ông Nghĩa nêu.
Nhận thấy, dự thảo Luật hoạt động giám sát mới cũng không điều chỉnh vấn đề này, ông Nghĩa, đề nghị dự thảo Luật cần quy định rõ các chức danh bị chất vấn không được ủy quyền cho cấp dưới trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân.
Và khi chất vấn chức danh nào thì chức danh đó phải trực tiếp trả lời.
Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền cũng chia sẻ, thực tiễn tham gia một số phiên họp Hội đồng nhân dân, chất vấn các sở ngành, giám đốc các sở vẫn tham dự phiên họp nhưng cấp phó lại lên trả lời chất vấn như vậy là vô lý.
Do đó, đại biểu Nguyễn Bá Thuyền cho rằng cần phải quy định cấp trưởng phải trả lời chất vấn trực tiếp, khi vắng mặt có lý do có thể ủy quyền cho cấp phó.
Còn Đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) góp ý thêm dự thảo luật cũng cần xem xét đến việc quy định trong quá trình chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp.
"Nếu không có sự thống nhất chung về nhóm vấn đề chất vấn thì có thể yêu cầu thành lập đoàn giám sát để làm rõ vấn đề chất vấn", Đại biểu Phúc nói.
