Vừa chậm vừa nhanh
Đêm 19/3, một vụ cháy lớn kéo dài nhiều tiếng đồng hồ đã thiêu rụi toàn bộ hàng trăm kiot kinh doanh của các tiểu thương tại chợ Phố Hiến (nằm ở trung tâm Tp Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên). Theo thống kê sơ bộ của UBND tỉnh Hưng Yên, toàn bộ tòa nhà hai tầng của chợ Phố Hiến với hơn 330 ki ốt đã bị cháy, thiệt hại ước khoảng 50 tỉ đồng.
Dự án chợ Phố Hiến được thực hiện theo Giấy chứng nhận đầu tư số 051.01.000.366 ngày 14/12/2010 đươc UBND tỉnh Hưng Yên cấp cho Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Hoàng Phát, có trụ sở tại đường Khuất Duy Tiến, quận Thanh Xuân, Hà Nội làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư gần 300 tỉ đồng. Chợ được quy hoạch gồm nhà chợ chính 7 tầng với 5 tầng nổi và 2 tầng hầm.
Khi nghe thông tin này, những người kinh doanh tại chợ Phố Hiến (cũ) đều khấp khởi hy vọng vào một tương lai được bán hàng trong một trung tâm lớn, có đầy đủ điều kiện cơ sở vật chất. Thế nhưng, niềm vui không được trọn vẹn, dự án Trung tâm thương mại bị “treo” nhiều năm. Sau đó, vào năm 2010, dự án chợ Phố Hiến được khởi công nhưng không phải là tòa nhà 7 tầng, thay vào đó là khu chợ 2 tầng. Và khu chợ 2 tầng này cũng được chia xây dựng thành 2 nhà chợ khác nhau.
Ngày 24/12/2010, chợ chính thức được khởi công xây dựng. Nhà chợ 2 tầng đầu tiên được xây dựng trên diện tích 2.400m2 và hoàn thành vào tháng 9/2013, đảm bảo cho 300 tiểu thương thuê kinh doanh.
Để các hộ tiểu thương kinh doanh tại chợ tạm cùng được vào kinh doanh tại chợ Phố Hiến mới trong dịp Tết Nguyên đán 2014, ngày 2/10/2013 Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Hoàng Phát tiếp tục khởi công xây dựng nhà chợ 2 tầng thứ 2 nối thông với nhà chợ 2 tầng thứ nhất. Diện tích xây dựng nhà chợ 2 tầng thứ 2 là khoảng 2.800m2.
Và đến ngày 15/12/2013 khối nhà chợ 2 tầng số 1 và số 2, chợ ngoài trời, hạ tầng quanh chợ đã hoàn thành.
Sau khi hoàn thành và được vào sử dụng từ 1/1/2014 toàn bộ công trình chợ 2 tầng này có diện tích trên 5.000 m2, đảm bảo chỗ kinh doanh cho gần 600 tiểu thương thuộc nhiều ngành, hàng: Thực phẩm, ăn uống, quần áo, vải sợi, giày dép... Ngoài ra còn diện tích chợ ngoài trời trên 1.000 m2, đảm bảo 300 chỗ kinh doanh cho những người buôn bán không thường xuyên..
Tuy nhiên, nhiều tiểu thương đặt câu hỏi, về tốc độ thi công quá nhanh của khu chợ 2 tầng đã chính điều này khiến nhiều người không yên tâm.
"Thời điểm chợ hoàn thành, chúng tôi đã nhiều lần phản đối, không đồng ý vào chợ vì thi công quá nhanh như vậy liệu có đảm bảo an toàn chất lượng, kỹ thuật? Như khu nhà chợ 2 tầng số 2 này, theo thông tin mà chúng tôi nhận được sau buổi làm việc với thành phố và chủ đầu tư là thi công trong vòng có 75 ngày, vậy thì có đảm bảo. Nhưng việc chúng tôi phản đối không nhận được trả lời rõ ràng mà họ vẫn "ép" chúng tôi phải vào đó bán", chủ một kiot trong chợ bức xúc nói.
Cũng theo nhiều tiểu thương, chính việc thi công, đưa vào sử dụng nhanh như vậy nên nhiều hạng mục phụ trợ đi kèm chưa hoàn thiện. Đặc biệt là các vòi nước dự trữ cứu hỏa cạnh chợ đã không có nước khi vụ cháy xảy ra khiến việc chữa cháy ban đầu của người dân không thể thực hiện được (?)
Ông Đặng Văn Thiện, chủ gian hàng kinh doanh vải trong chợ, phản ánh: “Hơn 20 giờ ngày 19-3, tôi đến hiện trường và tìm cách vào bên trong chợ, giật 2 bình cứu hỏa để xịt đám cháy nhưng bình không có gì. Sau đó, tôi và một số người chạy đến vòi nước dự trữ sát chợ nhưng cũng không có nước”.
Đáng chú ý, có nguồn tin cho biết đám cháy xuất phát từ vụ chập điện ở máy bơm trong khu gian hàng vải. Lúc đó, 2 xe chữa cháy chạy đến nhưng lại không có nước?
Xem xét khởi tố vụ cháy chợ Phố Hiến
Các tiểu thương kinh doanh trong chợ còn cho biết, khi đưa vào hoạt động, đơn vị quản lý ra thông báo huy động vốn các tiểu thương. Để sở hữu gian hàng trong chợ, các tiểu thương phải đóng số tiền từ hàng chục đến cả vài trăm triệu đồng.
"Đều là dân buôn bán nhỏ lẻ, nhiều người vay mượn cả trăm triệu đồng để có một chỗ bán trong chợ. Diện tích mỗi ki ốt loại lớn nhất chỉ gần 7 mét vuông. Hàng tháng các hộ kinh doanh phải đóng tiền phí, tiền vệ sinh theo mét vuông. Mới vào được 2 tháng thì xảy ra vụ cháy nghiêm trọng, rơi vào cảnh trắng tay cả rồi" , bà Hà, một tiểu thương ở đây nói.
Còn theo chủ kiot số 155, hầu hết các tiểu thương khi vào kinh doanh tại đây đều bị chủ đầu tư "ép" phải đóng số tiền thuê trong vòng 25 năm.
"Khi đồng ý vào kinh doanh rồi mỗi hộ đều bị chủ đầu tư "ép" tiếp là phải đóng tiền thuê kiot trong vòng 25 năm để được giảm nhiều. Số tiền đóng đó, tùy theo diện tích kiot thuê nhưng cũng lên tới cả vài trăm triệu. Tính đến giờ mới được hơn 2 tháng vào kinh doanh tại đây, mọi thứ còn chưa hoàn thiện hết, bán hàng cũng chả được bao nhiêu, giờ đã cháy trụi thế này rồi thì chúng tôi còn biết làm thế nào đây...", chủ kiot số 155 nghẹn ngào nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, giá thuê và mức nộp tiền thuê tại chợ Phố Hiến được giảm tối đa và chia thành nhiều mức lựa chọn từ 1 năm, 2 năm, 3 năm, 5 năm, 10 năm, 25 năm và 47 năm.
Khi chúng tôi đặt câu hỏi về việc, các hộ có mua bảo hiểm không thì tất cả tiểu thương được hỏi đều khẳng định, từ khi vào đây kinh doanh không thấy chủ đầu tư nói gì về vấn đề bảo hiểm.
Liên quan đến các thủ tục pháp lý đối với chủ đầu tư xây dựng chợ phố Hiến là Cty Đầu tư phát triển Hoàng Phát, ông Đặng Minh Ngọc (Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên) cho rằng, dự án đến thời điểm này vẫn chưa hoàn tất. Theo thiết kế phê duyệt, chợ phải có một hầm chứa nước lớn và nhiều trụ nước cứu hỏa xung quanh chợ, song đến nay vẫn chưa được chủ đầu tư hoàn thành.
Sau sự việc cháy chợ, UBND tỉnh Hưng Yên và cơ quan chức năng sẽ tiến hành rà soát, kiểm tra lại đối với Cty Hoàng Phát về những vấn đề liên quan đến dự án xây chợ, ông Ngọc cho biết.
Ông Đào Hữu Liêm, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hưng Yên cho biết cơ quan này đã chỉ đạo khẩn trương điều tra, làm rõ vụ cháy chợ Phố Hiến. Công tác khám nghiệm hiện trường cũng đã được cơ quan chức năng tiến hành. Sau khi có kết quả, Công an tỉnh Hưng Yên sẽ xem xét khởi tố vụ án.
