Thực trạng cơ sở y tế ngoài công lập
Thời gian qua, cùng với hệ thống y tế Nhà nước, y dược tư nhân đã góp phần đáng kể trong việc bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Cả nước hiện có 157 bệnh viện tư nhân, hơn 30.000 phòng khám tư nhân và cơ sở dịch vụ y tế. Tổng số có 249.852 người hành nghề. Năm 2012, các bệnh viện tư nhân đã cấp cứu, khám chữa bệnh cho khoảng 6,6 triệu lượt bệnh nhân.
Tuy nhiên, công tác quản lý hành nghề y dược tư nhân cũng đang trở thành vấn đề “nóng” của ngành y tế. Bởi lẽ, bên cạnh các mặt đã đạt được, hoạt động khám, chữa bệnh tư nhân vẫn còn các hạn chế như:
Một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân vẫn còn để xảy ra tình trạng vi phạm các quy định của pháp luật về y tế, hành nghề quá phạm vi chuyên môn cho phép, quảng cáo quá mức cho phép đặc biệt là phòng khám Maria và một số phòng khám thẩm mỹ, cố tình làm sai quy định về chuyên môn cũng như hành lang pháp lý, gây hậu quả nghiêm trọng đối với tính mạng, sức khỏe của người bệnh.
Một số chủ đầu tư của các cơ sở ngoài công lập còn quá coi trọng lợi nhuận, coi thường pháp luật, lợi dụng lòng tin của người dân qua quảng cáo để thu hút lợi nhuận bất chính gây thiệt hại cho tính mạng, và sức khỏe của người bệnh, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến niềm tin của người dân đối với ngành y tế, đặc biệt nghiêm trọng là vụ việc tại Thẩm mỹ viện Cát Tường.
“Chúng ta kịch liệt lên án những hành động phi nhân tính đó”, Bộ trưởng Bộ Y tế - Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết.
Trước thực trạng ngành y tế trong thời gian gần đây, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân trong Hội nghị trực tuyến về “Công tác quản lý Nhà nước về hành nghề y, dược tư nhân” đã bày tỏ sự đau xót trước một số sai phạm của các cán bộ y tế. Đây là điều trái với truyền thống. Nhưng Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh bức tranh toàn cảnh đóng góp của ngành y tế trong sự phát triển của đất nước những thập kỉ qua.
Những thành tựu đó có sự đóng góp lớn của nửa triệu cán bộ y tế của cả nước như: chăm sóc y tế cơ sở, phòng ngừa bệnh trẻ em, kế hoạch hóa phát triển dân số, loại trừ bệnh sốt rét…
Trước những đề xuất của các cơ sở y tế tại 63 đầu cầu trên cả nước về vấn đề tăng cường công tác thanh tra y tế, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã nêu ra ý kiến:
Số lượng bệnh viện từ cấp huyện trở lên hiện nay khoảng 800, với số lượng thanh tra viên cả nước là 290 người thì có thể bao quát được. Nhưng hiện nay số lượng cơ sở y tế ngoài công lập 30.000 nên việc thanh tra phải có phương thức.
Đó là chưa kể các cơ sở bán thuốc là 39.000, dược là 30.800 cơ sở. Mức độ ngoài công lập chiếm 97,4%.
Trong khi đó, số giường bệnh công chiếm 95% giường bệnh cả nước, ngoài công lập chỉ có 5%. Năm 2012, cả nước có 120 triệu lượt người khám chữ bệnh, tại cơ sở tư nhân là 6,6 triệu chiếm 5,5%.
Phó Thủ tướng cũng đặt ra câu hỏi là với cách làm hiện nay có hậu kiểm được không? Nhưng hậu kiểm như thế nào? Tăng hậu kiểm nhưng cũng không đáp ứng được 30.000 cơ sở.
Thành lập đường dây nóng ngành y tế
Trong hội nghị trực tuyến, vấn đề y đức cũng được Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh: Bộ y tế đã ban hành chỉ thị liên quan tới vấn đề y đức. Trong lịch sử đã mở 11 lớp cho gần 6 nghìn cán bộ y tế từ bác sĩ tới điều dưỡng, ở cả Trung ương và địa phương về quy tắc ứng xử. Đồng thời vận động nhiều cuộc học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Nhưng việc thực hiện chưa nghiêm, thái độ khám bệnh với bệnh nhân chưa hòa nhã, chưa tận tình và có lúc do quá tải, áp lực lớn nên chưa chăm sóc kĩ bệnh nhân.
Bộ trưởng cũng chia sẻ: Ngành y là ngành mà tất cả tai biến là không thể ngờ tới. Tai biến đó tới hàng ngày, hàng giờ và luôn rình rập bác sĩ. Có những cái là lỗi y khoa nhưng có những lúc là sự bất lực của y học không giải quyết được.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Tiến cũng cho biết: Hơn nửa triệu cán bộ của ngành y tế, đa số hàng ngày làm việc vất vả trong điều kiện khó khăn. Đâu đó vẫn có những sai phạm nhưng dù là vô tình hay cố ý gây ra với bệnh nhân chúng ta phải hết sức rút kinh nghiệm. Sai phạm bao nhiêu lần cũng phải nghiêm khắc nhìn lại mình. Chỉ sơ ý một chút thôi nhưng giữa cái hạnh phúc, cái sống, cái đau đớn, tổn thất tới tính mạng người bệnh chỉ trong gang tấc, rất mong manh.
Bộ trưởng cũng đưa ra dẫn chứng ở bệnh viện Từ Dũ (TP. HCM): Một phụ sản đi khám thai theo chế độ bảo hiểm y tế, bác sĩ của bệnh viện đã có thái độ, quát mắng họ. Trong cuộc tiếp xúc cử tri họ đã phát biểu và ra ngoài họ còn khóc với tôi là sao lại làm như thế được. Tôi sẽ nói chuyện với bác sĩ ấy để rút kinh nghiệm. Chúng ta cần nghiêm khắc phê phán bác sĩ có thái đội đó. Là thầy thuốc quan tâm tới bệnh nhân không thể có thái độ như thế được.
Bộ trưởng Bộ y tế cũng chia sẻ kế hoạch thành lập đường dây nóng nhằm nâng cao vai trò của người dân trong việc phát hiện sai phạm của đội ngũ y, bác sĩ để phản ánh tới các cơ quan có thẩm quyền:
Hiện nay, đường dây nóng đã được thành lập trên báo Sức khỏe đời sống với số 0973.306.306. Và sau cuộc họp này Bộ Y tế sẽ làm thông tư về quy tắc ứng xử để có hành lang pháp lý cao hơn.
Có hai loại đường dây nóng: Một là tại các khoa khám bệnh và các khoa chữa bệnh của các bệnh viện để nối với trưởng khoa và các đơn vị trực 24/24 nhận những phản ánh, phàn nàn của người khám chữa bệnh. Một đường dây nóng nữa là nối với Giám đốc bệnh viện tại bệnh viện đó.
Bộ Y tế cũng sẽ liên kết với một số báo có lượng truy cập cao để thành lập đường dây nóng liên quan tới quy tắc thực hành ứng xử với bệnh nhân tại các bệnh viện.
“Cần xây dựng lại hình ảnh của người thầy thuốc trong lòng nhân dân. Chúng ta không vì “con sâu làm rầu nồi canh”. Mọi người mới nhìn thấy một cái cây mà chưa nhìn thấy cả cánh rừng với rất nhiều sự cống hiên”, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nói.
