Hàng loạt vấn đề ùn tắc, tai nạn giao thông, chất lượng công trình, hay câu chuyện phí chồng phí… đã được Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng đề cập tới trong chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời vào tối 17/3. Có thể nói đây là lần hiếm hoi sau một thời gian dài Bộ trưởng Đinh La Thăng vắng bóng trên các diễn đàn.
Hạ tầng không phải nguyên nhân dẫn đến tai nạn
Một trong những vấn đề được dư luận quan tâm nhất trong thời gian qua là thực trạng tai nạn giao thông đã tăng lên sau khi đã có dấu hiệu giảm sâu ở cả ba tiêu chí trong năm 2012. Đặc biệt gần đây nhất có thể kể đến vụ tai nạn thương tâm ở Khánh Hòa làm 12 người chết, 50 người bị thương. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến những vụ tai nạn giao thông và Bộ GTVT có trách nhiệm gì?
Giải đáp những băn khoăn này, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết trong 2 tháng đầu năm 2013 số vụ tai nạn, đặc biệt số người chết đã tăng lên 17%. Trong đó tai nạn giao thông xe khách tăng nhiều hơn, đặc biệt có thể kể đến vụ tai nạn ở Cam Ranh – Khánh Hòa vừa qua.
Bộ trưởng Thăng cho rằng, nguyên nhân của thực trạng này có cả yếu tố quản lý nhà nước, doanh nghiệp vận tải, và bản thân lái xe. Sau những vụ tai nạn xảy ra, Bộ GTVT đã phân tích tìm nguyên nhân, để tìm ra các giải pháp khắc phục.
Trước tiên đối với cơ quan quản lý nhà nước, Bộ trưởng Thăng nhấn mạnh sẽ phải tăng cường tuần tra, kiểm soát, rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là quy định về vận tải hành khách đã phù hợp chưa, có cần thiết phải tăng cường và siết chặt hơn nữa không?...
Thứ 2, phải siết chặt DN kinh doanh vận tải. Vì DN hiện khoán trắng cho lái xe, không có trách nhiệm gì trong việc mua bảo hiểm, hay sức khỏe đối với lái xe. Do đó đã xảy ra tình trạng lái xe vượt quy định một ngày không được lái quá 10 giờ, hoặc vượt cả quy định không được lái quá 4 giờ trong một ngày. Rồi tình trạng lái xe phóng nhanh vượt ẩu, không chấp hành quy định luật giao thông đường bộ. Nguyên nhân xâu xa cũng chỉ xuất phát từ lợi nhuận.
“Cơ quan chức năng sẽ tăng cường tuần tra kiểm soát, tăng cường ý thức của người thực thi công vụ và tuyên truyền phổ biến để nâng cao ý thức của người lái xe. Không thể loại trừ khả năng một số ít người trong quá trình thực thi công vụ còn lơ là, bỏ qua cho lái xe nên mới dẫn đến tình trạng như vậy”.
Ngoài những nguyên nhân kể trên, vậy hạ tầng giao thông yếu kém có phải là nguyên nhân cơ bản dẫn đến tai nạn giao thông? Bộ trưởng Thăng khẳng định “hạ tầng giao thông không phải là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tai nạn giao thông”. Bởi “qua phân tích những vụ tai nạn xe khách, phần lớn những vụ tai nạn đều xảy ra ở những đoạn đường tốt, không bị che khuất tầm nhìn”.
Tuy nhiên người đứng đầu ngành giao thông vẫn đưa ra nhận định, hạ tầng giao thông cũng là “điểm nghẽn” cần phải khắc phục để đảm bảo giao thông được an toàn. Bộ GTVT đã có giải pháp đồng bộ để đẩy nhanh tiến độ cũng như đảm bảo chất lượng các công trình giao thông.
“Với các công trình giao thông được đầu tư mới, chúng tôi luôn quan tâm đến chất lượng và tiến độ. Qua đó phải rà soát lại các chủ thể tham gia để đảm bảo tính hiệu quả, bao gồm chủ đầu tư, ban quản lý dự án, các đơn vị tư vấn thiết kế, thi công để ngay từ đầu phải loại những đơn vị nào không đảm bảo chất lượng. Các dự án đã hoàn thành phải nâng cao chất lượng bảo trì, bảo dưỡng” ” – Bộ trưởng Thăng nói.
Xóa bỏ các trạm thu phí nhà nước trong thời gian sớm nhất
Trước những phản ảnh về tình trạng “phí chồng phí” với nhiều trạm thu phí không được dẹp bỏ, Bộ trưởng Thăng lý giải: Theo quy định, người tham gia giao thông phải nộp phí để hình thành nên quỹ bảo trì đường bộ để bảo trì, sửa chữa kết cấu hạ tầng giao thông.
Theo Nghị định 18, từ ngày 1/1/2013 tất cả các trạm thu phí của nhà nước phải dừng bỏ. Hiện trên cả nước có 57 trạm thu phí nhà nước, trong đó có 19 trạm đã bắt đầu dừng thu phí từ 1/1. 4 trạm thu phí của nhà nước đã chuyển quyền cho DN, nhà đầu tư.
Bộ GTVT và Bộ Tài chính đang đàm phán để mua lại các trạm thu phí này từ nguồn vốn NSNN. “Nhưng việc này cần phải có thời gian, cân đối nguồn vốn. Chúng tôi sẽ cố gắng dừng thu phí các trạm thuộc nhà nước trong thời gian sớm nhất”.
“Phí có chồng phí không? Theo quy định phí này sẽ được dùng để bảo trì các đường thuộc đầu tư vốn NSNN. Còn vốn đầu tư các trạm BOT, các trạm bằng nguồn vốn khác thì các nhà đầu tư phải bỏ tiền ra đầu tư và bỏ tiền ra để bảo trì sửa chữa. Chính vì vậy không có chuyện phí chồng phí” – Bộ trưởng Đinh La Thăng một lần nữa khẳng định.
