Người chơi đồ cổ cũng lắm công phu
Chỉ có sở thích, niềm đam mê, hay nói cách khác phải những người “chịu chơi”, “chịu chi” thì mới thấy hết được cái thú của giới yêu mến đồ cổ. Bởi, người chơi đồ cổ phải lắm công , nhiều của và câu cửa miệng của giới này phải là người cá tính… hơi “gàn dở” mới đích thực là người biết chơi đồ cổ.
Qua lời giới thiệu của anh Nam – một người trẻ tuổi cũng khá yêu thích sưu tầm đồ cổ, chúng tôi tìm đến một số người chơi có thâm niêm trong nghề.
Anh Đặng Tiến Thành (chủ một hàng bán đồ cổ ở phố Hàng Rươi – Hà Nội), người có thâm niên hơn 20 năm trong nghề, cho biết: “Người chơi đồ cổ thường mất nhiều thời gian và cũng cần “nặng túi”. Vì nếu không như thế thì có muốn chơi cũng không thể thỏa mãn được”.
Theo anh Thành, người chơi đồ cổ có thể chơi quanh năm. Vốn kiến thức phải dày, và phải thường xuyên đi học hỏi từ bạn bè, người trong giới để nâng tầm bản thân. Có như vậy thì mới có thể định giá được các món đồ chính xác và chơi mới đúng “chất” của người chuyên nghiệp.
“Mình được cái may mắn gần cụ Hải Tu ở phố Khâm Thiên (cụ Hải không lập gia đình và đi tu nên người dân lúc đó gọi như vậy – PV) khá nổi tiếng trong giới đồ cổ thời đó. Khi tôi mới lên 6 tuổi đã thích sưu tầm những món đồ cũ nên cứ thế nó như thể “ngấm” vào máu rồi. Đến khi lập gia đình, vợ mình cũng thích cùng chồng luôn” – anh Thành tâm sự.
Ngồi kế bên, chị Phạm Thị Thùy Dung (vợ anh Thành) góp chuyện: “Cũng vì thích đồ cổ mà tôi lấy anh ấy thôi”.
Với những người chơi đồ cổ, cứ có thời gian lại ba lô tay bị đi khắp các vùng để “săn” lùng đồ. Tuy nhiên, không phải cứ đi là kiếm được món đồ ưng ý.
“Giờ tìm kiếm đồ cổ không hề dễ nữa rồi. Vì giới có tiền hiện giờ tích giữ đồ cũng nhiều, Nhà nước sưu tầm đưa về bảo tàng, rồi bảo tàng tư nhân mọc lên như nấm… nên ngoài thị trường đồ cổ mua bán khó lắm. Mấy lần rồi đi một vài nơi nhưng lại về tay không, chẳng kiếm được gì” – anh Vũ Đức Kiên, người bán hàng ở chợ đồ cổ phố Hàng Rươi, chia sẻ.
Hỏi về việc kiếm tìm đồ cổ hiện nay có khó không, anh Thành tiết lộ: “Muốn mua đồ cổ phải đến các vùng xưa kia có Vua, Chúa cư ngụ thì mới dễ tìm, còn vào dân cũng khó rồi vì dân trí, hiểu biết của họ giờ cũng cao, giá cũng mắc lắm. Nhưng với người chơi đồ cổ thích thì tìm mọi cách để có nó ngay”.
Chợ đồ cổ ở phố Hàng Rươi.
Bán nhà… mua đồ cổ
Theo những người trong giới cho đồ cổ tiết lộ, người “chịu chơi”, thậm chí bán 4 căn nhà để sắm đồ cổ có ông Nguyễn Đức Cương (ở Hoàn Kiếm – Hà Nội) – người hơn 30 năm trong nghề này.
Theo lời chỉ dẫn, chúng tôi được tiếp chuyện với ông Cương để tìm hiểu về thú chơi khá thú vị này. Có thể cảm nhận, đây là một người đàn ông khá hiểu biết về đồ cổ, trong đó có đồ gốm cổ.
Theo ông Cương, tại sao hiện nay nở rộ thú chơi đồ cổ, buôn bán đồ cổ vì đồ cổ, trong đó có gốm cổ xưa có một điều rất đặc biệt của công thức pha chế men, công nghệ nung đốt sản phẩm. Còn hiện nay, người ta dùng kỹ thuật nhiều rồi không giữ được cái tự nhiên vốn có của nó nữa.
“Nói như vậy bởi, công nghệ, công thức pha chế để làm ra một sản phẩm gốm tốt tất cả đều do người xưa để tự nhiên. Thậm chí, trước khi đốt lò, họ phải thắp hương để cầu an, cầu thuận như một phần tâm linh của cuộc sống. Đó là yếu tố tự nhiên.
Hay người ta xem thời tiết trước để còn tránh, bởi nếu hôm đó là gió mùa Đông Bắc, lửa sẽ cháy to hơn, mẻ hàng đó sẽ thất bại.
Rồi ngay cả khi ra lò cũng để tự nhiên, lò nguội dần người ta mới chuyển ra như một kinh nghiệm của nghề rồi.
Ví dụ như khi đốt bằng củi, rơm, lửa lên từ từ mới đạt được đến ngững lửa 1.000 – 1.200 độ C, rồi cần phải 3 hay 5 ngày thì ra lò, hàng sẽ đẹp, sẽ thắng. Đó cũng là tự nhiên.
Ông Nguyễn Đức Cương là một người "chịu chơi" trong giới đồ cổ.
Nhưng giờ công nghệ lò đốt bằng gas chỉ cần vài tiếng đã đạt đến nhiệt độ chín hàng, rồi tắt gas thì nhiệt độ xuống ngay, hàng không thể đạt chất lượng được. Cũng dễ hiểu điều này, vì yếu tố thị trường chi phối cả mà thôi” – ông Cương chia sẻ.
Theo ông Cương, công nghệ sản xuất gốm xưa rất công phu từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, phải lọc đất qua nhiều bể loại bỏ tạp chất sắt, tác nhân chính làm cho sản phẩm kém chất lượng. Chất tráng men cũng tạo ra sự khác biệt của sản phẩm gốm xưa và nay.
Nói về thú chơi đồ cổ, ông Cương khi mới tiếp xúc không muốn nhắc đến giá trị của mỗi sản phẩm. Tuy nhiên, trong giới đồ cổ, nhiều người biết ông là người “chịu chơi” vì đồ cổ.
“Đối với người chơi mà định giá cái này bao nhiêu tiền, cái kia bao nhiêu tiền là vứt. Vì cái đó phụ thuộc vào sở thích của mỗi người, nhưng đồ cổ phải là vô giá. Thế mới đúng “chất” người chơi thực thụ. Còn mình đã chơi có khi bán nhà cũng chơi luôn” – ông Cương chia sẻ.
Theo những người trong giới đồ cổ, vì đam mê, yêu thích đồ cổ ông Cương đã bán 4 ngôi nhà để bổ sung cho bộ sưu tập đồ cổ nhà mình. Ông Cương hẹn sau dịp Tết 2013, sẽ tiếp chúng tôi trong bảo tàng tại gia của ông.
