1.300 công ty đăng ký chung văn phòng đại diện
Theo quy định luật pháp Mỹ, tất cả các doanh nghiệp nước ngoài xuất khẩu thiết bị y tế phải liệt kê 1 địa chỉ văn phòng đại diện tại Mỹ và có 1 người trực điện thoại trong giờ hành chính.
Văn phòng đại diện này có trách nhiệm làm đầu mối liên lạc giữa Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) và các công ty nước ngoài khi cần kiểm tra, thu hồi sản phẩm và giải quyết các vấn đề khẩn cấp khác.
Trong lúc FDA căng mình đối phó với đại dịch COVID, chương trình ủy quyền khẩn cấp của chính phủ đã xuất hiện các lỗ hổng để các doanh nghiệp nước ngoài lợi dụng. WSJ đã phát hiện những sai sót trong cơ sở dữ liệu về các doanh nghiệp cung cấp thiết bị y tế trên website FDA, trong đó có một danh sách các nhà cung cấp khẩu trang.
Tháng trước FDA đã rút giấy phép cho hàng chục doanh nghiệp Trung Quốc xuất khẩu khẩu trang nhái loại khẩu trang N95 sang thị trường Mỹ. Trước đó 1 tháng, chính cơ quan này dựa trên đạo luật phê duyệt khẩn cấp đã cấp phép hàng loạt các công ty xuất khẩu khẩu trang Trung Quốc.
Ít nhất 1.300 công ty Trung Quốc đã đăng kí CCTC Service Inc. làm văn phòng đại diện tại Mỹ. Theo cơ sở dữ liệu về hồ sơ công ty, không có công ty nào tại Mỹ có tên gọi như vậy. Địa chỉ đăng kí của công ty CCTC là một ngôi nhà 3 phòng ngủ ở thành phố Wilmington, bang Delaware. Cả người thuê và chủ nhà cho biết họ không biết gì về công ty CCTC hay bất kỳ công ty Trung Quốc nào khác.
FDA đã từ chối bình luận về công ty CCTC. Một phát ngôn viên của cơ quan này cho biết cơ sở dữ liệu đăng ký doanh nghiệp của FDA là một công cụ hữu ích cho người dân tham khảo nhưng các cơ quan được liệt kê trong cơ sở này không đồng nghĩa với sự chấp thuận của FDA và cơ quan này không xác thực những thông tin đăng ký tại đây.
Các công tố viên liên bang tuần trước đã đệ đơn khiếu nại hình sự đối với một doanh nghiệp Trung Quốc đã liệt kê CCTC là văn phòng đại diện tại Mỹ và cáo buộc danh sách đăng ký này là 1 loại tài liệu đăng ký giả mạo.
Điều tra viên FDA cho biết trong đơn khiếu nại đệ trình lên tòa án liên bang tại Brooklyn, New York, cho biết văn phòng đại diện đã không trả lời email và "có căn cứ để tin rằng CCTC là một doanh nghiệp ma".
Theo các nhà điều tra, các doanh nghiệp nước ngoài thường đăng kí thông tin văn phòng đại diện tại Mỹ giả mạo để tránh sự giám sát theo quy định pháp luật tại đây. Các công tố viên cáo buộc Công ty TNHH Đóng gói và bao bì King Year (King Year Printing and Packaging Co. Ltd.), đã xuất khẩu khẩu trang không đạt tiêu chuẩn sang Mỹ, nhái thương hiệu khẩu trang N95, khiến cho các nhân viên y tế Mỹ đối mặt với rủi ro nhiễm COVID. Doanh nghiệp King Year từ chối trả lời bình luận của phóng viên WSJ và không hồi âm các khiếu nại. "Rõ ràng là có một lỗ hổng trong hệ thống quản lý văn phòng đại diện của FDA".
Công ty "ma"?
Theo phân tích của WSJ, gần 10.000 mẫu khẩu trang đã được đăng ký với FDA từ tháng 3- tháng 5, hầu hết các sản phẩm này đều được sản xuất ở nước ngoài. Khoảng 16% trong số khẩu trang này thuộc các công ty thiết bị y tế liệt kê công ty CCTC là văn phòng đại diện tại Mỹ. ProPublica trước đó đã công bố thông tin rằng CCTC được đăng ký là văn phòng đại diện tại Mỹ của 1 số lượng lớn các công ty liệt kê trên trang web của FDA.
"Chúng tôi chắc chắn không phải là 1 công ty ma" ông Tony Mo, một người quản lý cấp cao tại doanh nghiệp CCT nói khi được hỏi về CCTC.
Theo phát hiện của WSJ, các thông tin của công ty CCTC có nguồn gốc từ Công ty công nghệ xét nghiệm CCT có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc. Công ty này cho biết họ chính là công ty CCTC đại diện cho nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký trên website FDA.
Cũng theo ông Mo, công ty CCT đã thuê một công ty có trụ sở ở Mỹ để hỗ trợ các thủ tục đăng ký doanh nghiệp CCTC. Từ khi mở hoạt động tại Mỹ cách đây 2 năm, công ty có trụ sở tại Thâm Quyến đã sử dụng địa chỉ giao dịch tại bang Delaware từ công ty Mỹ này cung cấp. Họ cũng không biết ai đang sinh sống địa chỉ này và tin rằng họ sau đó có thể thay đổi địa chỉ.
Khi được hỏi tại sao CCT đã không trả lời email từ các nhà điều tra Mỹ về công ty King Year, ông Mo cho biết ban đầu lãnh đạo công ty cho rằng các email này là một trò lừa đảo và mãi sau đó họ mới nhận ra rằng sự việc này hoàn toàn nghiêm túc.
Ông Mo thừa nhận rằng CCTC Services Inc., công ty được liệt kê trong rất nhiều hồ sơ đăng kí của FDA, chưa được chính thức thành lập ở Mỹ. Ông Mo nói, CCT đã quyết định thiết lập lập sự hiện diện chính thức tại Mỹ và đăng ký thành lập CCTC Services United Inc. với trụ sở tại bang Colorado vào tháng 5 vừa qua.
Theo hồ sơ của bang Colorado, một công ty có tên như vậy đã được đăng ký thành lập tại bang này vào ngày 13/ 5. Căn cứ vào hồ sơ của FDA, khoảng 50 công ty Trung Quốc hiện đã sử dụng CCTC Services United Inc. làm doanh nghiệp đại diện tại Mỹ.
Một số vấn đề vẫn cần được giải đáp thấu đáo. Một số doanh nghiệp đăng ký trên website FDA dưới tên doanh nghiệp CCTC Services United vào tháng 3, trước khi công ty CCTC được thành lập chính thức tại bang Colorado; địa chỉ CCTC Services United tại Colorado Springs chỉ là 1 hòm thư thuê, trái với quy định của FDA; số điện thoại của doanh nghiệp mới được liệt kê trong hồ sơ của FDA không hoạt động.
Ông Mo cho biết, công ty công nghệ xét nghiệm CCT hiện đang đề nghị khách hàng tự tìm văn phòng đại diện tại Mỹ. "Chúng tôi không nghĩ rằng việc này lại đem đến một trách nhiệm lớn như vậy. Chúng tôi cũng không thể chịu trách nhiệm cho hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp khác được".