Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tuyên bố các cuộc tấn công liều lĩnh của Houthi là một vấn đề quốc tế nghiêm trọng và chúng cần một phản ứng kiên quyết từ quốc tế.
Các container trên tàu Maersk Gibraltar của Maersk ở cảng Algeciras, Tây Ban Nha ngày 19/1. Ảnh: Reuters
Hôm qua, nhiều “quả đạn pháo” đã được bắn từ các vùng lãnh thổ Yemen do Houthi kiểm soát vào một tàu ở phía nam Biển Đỏ. Với nhiều vụ tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái trước đó, lực lượng Houthi tuyên bố sẽ tiếp tục các cuộc tấn công tàu thuyền có liên quan tới Israel tại biển Đỏ cho tới khi Israel ngừng các hoạt động quân sự chống lại lực lượng Hamas tại dải Gaza.
Vì sự nguy hiểm, tập đoàn dầu mỏ BP của Anh hôm qua đã trở thành công ty mới nhất đình chỉ hoạt động qua Biển Đỏ, trong khi hãng vận tải nổi tiếng Evergreen thông báo ngay lập tức dừng các chuyến hàng vận chuyển hàng hóa của Israel. Frontline, một trong những công ty tàu chở dầu lớn nhất thế giới, cũng công bố kế hoạch thay đổi đường di chuyển. Công ty này sẽ chỉ chấp nhận các hợp đồng mới có thể đi vòng qua Mũi Hảo Vọng của Nam Phi. Cung đường đó kéo dài nhiều ngày hơn, cũng như tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn.
Tình hình leo thang ở Biển Đỏ cũng đã buộc các công ty bảo hiểm phải tăng đáng kể chi phí bảo hiểm đối với các tàu thương mại. Thậm chí những tàu có lộ trình qua Biển Đỏ còn bị từ chối cung cấp dịch vụ bảo hiểm.
Trước bối cảnh như vậy, Mỹ vừa mới lập ra Liên minh 10 quốc gia chống lại các cuộc tấn công của Houthi tại biển Đỏ gồm Mỹ, Anh, Ba-ranh, Canada, Pháp, Italia, Hà Lan, Na Uy, Seychelles và Tây Ban Nha. Một số quốc gia trong Liên minh này sẽ tham gia nhiệm vụ tuần tra chung, mang tên “Chiến dịch Người bảo vệ Thịnh vượng”, một số quốc gia khác hỗ trợ công tác tình báo ở Nam Biển Đỏ và Vịnh Aden.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Patrick Ryder cho biết: “Những hành động mà chúng tôi thấy từ các lực lượng Houthi này đang gây bất ổn. Chúng nguy hiểm và rõ ràng là vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế. Và vì vậy, đây là một vấn đề quốc tế cần một giải pháp quốc tế. Chúng tôi tiếp tục tham khảo ý kiến chặt chẽ với các nước, các đồng minh và đối tác quốc tế triển khai lực lượng đặc nhiệm hàng hải".
Còn theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Loyd Austin, “sáng kiến an ninh đa quốc gia” là để duy trì tự do hàng hải và đối phó với thách thức do Houthi đặt ra tại biển Đỏ - tuyến đường biển vận chuyển khoảng 12-15% lưu lượng thương mại toàn cầu. Các cuộc tấn công của Houthi là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi một hành động tập thể từ quốc tế. Mặt khác, Mỹ cũng đã kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hành động chống lại các vụ tấn công của Houthi.
Ngược lại, Iran lại cho rằng việc thành lập Liên minh chống lại Houthi là một động thái sai lầm của Mỹ. Dẫu vậy, vẫn có hi vọng để tình hình hạ nhiệt tại biển Đỏ, nếu vấn đề giữa Israel và phong trào Hamas của Palestine được giải quyết; hay việc Houthi chấp nhận các cuộc hòa giải do Oman đang nỗ lực làm trung gian, để ngừng các hoạt động tấn công các tuyến đường hàng hải ở vùng Vịnh.