Sau khi thông tin về cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được đưa ra, báo chí Mỹ cho rằng, sau cuộc gặp này, ông Trump sẽ công bố một loạt thương vụ mua bán vũ khí.
Giới quan sát hiện đang đặt nghi vấn, liệu việc mua bán vũ khí với Đài Loan có phải là "chiêu mặc cả” trong cuộc gặp cấp cao Mỹ -Trung tới đây hay không đang tạo ra nhiều ý kiến trái chiều.
Tờ Free Beacon (Mỹ) ngày 14/3 chỉ ra, cuối tháng 12/2016, chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama từng dự định trình lên Quốc hội hợp đồng bán vũ khí cho Đài Loan có trị giá 1 tỷ USD. Tuy nhiên, việc này đã phải tạm dừng trước sự ngăn cản của các quan chức trong Hội đồng An ninh Nhà Trắng.
Đây cũng là thời điểm Tổng thống đắc cử Trump có cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn nhưng mối liên hệ giữa hai sự việc này vẫn đang là một dấu hỏi.
Free Beacon dẫn lời một quan chức giấu tên trong chính quyền Trump cho biết, chính phủ mới đã chuẩn bị cung cấp cho Đài Loan những vũ khí phòng vệ “tốt hơn” và với số lượng “nhiều hơn”. Tuy nhiên, có khả năng trước thềm cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Trump-Tập vào tháng 4 tới, sẽ không có bất kỳ hợp đồng nào được công bố.
Ngoài ra, trong chuyến công du Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cũng như hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung vào tháng tới thì Đài Loan luôn là chủ đề thảo luận quan trọng giữa hai nước.
Ông Richard Bush – Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách Đông Á tại Viện Brookings (Mỹ) hôm 15/3 cho biết, từ trước tới nay, vấn đề Đài Loan luôn được Bắc Kinh đề xuất trước, Washington thường phản ứng một cách bị động.
Ông cho rằng, trong cuộc gặp tới đây mọi chuyện có thể khác nhưng cũng nhấn mạnh rằng, Đài Loan sẽ không phải là chủ đề ưu tiên của phía Mỹ.
“Tôi cho rằng, Triều Tiên mới là chủ đề chính mà Mỹ quan tâm, thương mại giao dịch là thứ hai, vấn đề Đài Loan thường được Trung Quốc nêu ra trước nhưng Mỹ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Tôi không rõ mô típ này có thay đổi hay không và cũng không chắc cách ứng xử của Tổng thống Trump trong cuộc gặp cấp cao này sẽ có khác biệt với người tiền nhiệm hay không, bởi ông ấy rất giỏi trong giao dịch”, Richard Bush nói.
Học giả Mỹ cũng chưa kết luận được liệu thông tin bán vũ khí cho Đài Loan được lan truyền trước cuộc gặp cấp cao Mỹ - Trung sắp tới có phải là lời mặc cả với Trung Quốc hay không.
Tuy nhiên, theo thông tin mới nhất từ Reuters thì kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan mà chính phủ của ông Trump đang dự thảo có giá trị còn lớn hơn nhiều so với kế hoạch bị bỏ dở cuối nhiệm kỳ của ông Obama. Cũng theo nguồn tin này, gói mua bán vũ khí đang được thảo luận sẽ bao gồm các hệ thống rocket, tên lửa chống hạm...