Theo BS Tiến, trẻ dưới 1-2 tuổi khóc rất khó biết lý do vì trẻ không thể nói tại sao điều này khiến các bậc phụ huynh và trông trẻ lo lắng .
Đầu tiên rất khó giải quyết, cha mẹ lúng túng và có thể mắc sai lầm khi can thiệp nhưng sau đó thì biết cách dự trù những nhu cầu của trẻ và biết cách dỗ trẻ.
Xét về mặt nguyên nhân, trên thực tế, có thể gặp những nguyên nhân thông thường như:
1. Trẻ đói: Trẻ quấy khóc, làm huyên náo, ầm ĩ, thường tìm vú mẹ khi mẹ bế, có thể cho trẻ ăn trước khi trẻ thật sự khóc.
Khi trẻ khóc, điều đầu tiên xem trẻ có đói không? Thức ăn không làm trẻ ngưng khóc ngay do đó để cho trẻ ăn đến no, khi đó trẻ sẽ hết khóc.
2. Tã ướt hoặc bẩn: Một số trẻ sẽ khóc khi tã dơ, ướt làm lạnh, kích thích gây khó chịu cho trẻ. Do đó, cần chú ý thay tã trẻ: trẻ thích ấm và thoải mái.
3. Quá lạnh hoặc qúa nóng: Trẻ thích được ủ ấm (như là quy luật lúc nằm trong dạ con của mẹ).
Khi trẻ cảm thấy lạnh, trẻ sẽ khóc và ngưng khóc khi được thay tã và ủ ấm. Đôi khi quấn nhiều đổ cho trẻ, dễ gây nóng qúa, trẻ cũng khóc. Tùy theo điều kiện thời tiết, bạn sẽ mặc đồ và quấn ấm cho trẻ thích hợp.
BS CKII Nguyễn Minh Tiến, phó Giám đốc- Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố HCM.
4. Trẻ đòi bế: Trẻ thích được nâng niu, nhìn mặt bố mẹ, lắng nghe giọng nói, nhịp tim của mẹ thậm chí thích mùi của mẹ (đặc biệt mùi sữa mẹ).
Sau khi được cho ăn và ợ hơi trẻ thường thích được bồng. Bạn tự hỏi làm như vậy sẽ làm hư trẻ? Tuy nhiên điều này, chỉ xảy ra trong vài tháng đầu của cuộc sống trẻ.
5. Trẻ bị quá tải hoạt động: Trẻ thích được chú ý. Bạn sẽ thấy trẻ khóc lâu hơn bình thường sau khi đi nghỉ mát với nhiều thành viên trong gia đình. Trẻ cũng có những khoảng thời gian trong ngoài khóc không rõ lý do.
Có lẽ trẻ đã nhận nhiều kích thích như ánh sáng, tiếng ồn, nhiều người bồng bế và trở nên qúa tải với nhiều hoạt động. Trẻ khóc như muốn nói: “đủ rồi”. Trẻ thường biểu hiện mệt. Có thể giữ yên trẻ và để dưới quạt thoáng hoặc cho trẻ nằm ngủ.
BS CK1. Nguyễn Cát Phương Vũ-Bệnh viện Nhi đồng Thành Phố HCM trò chuyện vui vẻ với bệnh nhi trước khi thăm khám.
6. Trẻ không được khoẻ: Trẻ quấy khóc, cào nhàu. Bạn cho ăn và kiểm tra trẻ có khỏe không ?
Trẻ vẫn khóc, thân nhiệt bình thường hoặc sốt, tiếng khóc của trẻ bệnh khác với tiếng khóc bình thường, trẻ khóc thét có thể đau bụng (lồng ruột), có thể nhức đầu (xuất huyết não) hoặc cơn khóc dạ đề (khóc đêm) do hạ calci máu. Đôi khi trẻ khóc do côn trùng cắn (kiến, bọ chét). Cần đưa trẻ đi bác sĩ.
7. Không phải các nguyên nhân trên: Có thể cơn khóc co thắt (colic) được định nghĩa là khóc không dỗ được ít nhất 3 giờ/ ngày và ít nhất 3 ngày/ tuần.
Cần phải làm gì?
Trước hết tìm hiểu nguyên nhân trẻ khóc để dỗ trẻ, các nguyên nhân cần lưu ý là giữ ấm trẻ, nhưng không quấn kín. Cho trẻ nghe nhạc nhẹ, bởi vì trẻ thường nghe nhịp tim của mẹ hoặc nghe những bài hát ru.
Cho trẻ hoạt động: thường để trong chiếc xe tập đi, có khi để trên một chiếc ghế hoặc võng lắc nhẹ. Đôi khi gãi lưng hoặc xoa bụng để vỗ trẻ đặc biệt ở trẻ có đánh hơi, đau bụng.
Cha mẹ nên chú ý rằng không có trẻ nào khóc mà tử vong, nhưng trẻ khóc có thể làm khó chịu cho những cặp vợ chồng trẻ. Bạn sẽ mất ngủ và cơ thể không đảm bảo chăm sóc trẻ.
Tình cảm của mẹ thường chịu đựng được hết các vấn đề này nhưng bố thì không thể bởi vì bố không có được sự quan tâm như mẹ.
Một trẻ khóc có thể làm cho nhiều bậc cha mẹ trở nên bất lực. Đôi khi giận dữ với trẻ và có thể “ra tay” với trẻ. Hãy bình tĩnh! Nếu bạn biết nhu cầu của trẻ được đáp ứng và bạn cố gắng dỗ trẻ nhưng trẻ vẫn khóc và trẻ không có vấn đề nghiêm trọng cần đi bác sĩ (nguyên nhân 6).
Bạn hãy hành động:
– Đặt trẻ xuống và để cho trẻ khóc một thời gian.
– Gọi điện cho một người bạn hay người thân xin lời khuyên hay đường dây tư vấn.
– Bạn hãy nghĩ ngơi một giây lát, để người khác chăm sóc
– Mở nhạc nhẹ để khuây khỏa.
– Hít một hơi thật sâu.
– Bạn hãy nhớ rằng, không có vấn đề gì đối với trẻ và việc khóc không làm tổn hại đến trẻ
– Bạn hãy tự nhắc nhở mình: trẻ sẽ tự vượt qua giai đoạn này.