Lý do Mỹ phát triển máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider
Năm 2017, tại Hội nghị Không quân ở Washington, DC - Tướng Stephen Wilson, Phó Tổng tham mưu trưởng Không quân Mỹ trong một phát biểu nhấn mạnh:
"Hiện nay, những đối thủ tiềm năng của chúng ta (Mỹ) đang tăng cường khả năng phòng không, tạo ra thứ mà Lầu Năm Góc gọi là khu vực chống tiếp cận/chống xâm nhập (A2/AD); nếu chiến tranh xảy ra hôm nay, chỉ có 12% phi đội máy bay ném bom của chúng ta có thể sống sót trong môi trường đó".
Đó là lý do tại sao không quân Mỹ phải đẩy nhanh việc chế tạo máy bay ném bom tàng hình thế hệ tiếp theo với tên gọi là B-21 Raider; khi đưa B-21 vào biên chế, Lầu Năm Góc sẽ có một vũ khí tấn công tầm xa mới, có thể mang vũ khí hạt nhân hoặc thông thường; dễ dàng vào sâu trong không phận đối phương mà không bị phát hiện và tiêu diệt các mục tiêu có giá trị cao.
Kể từ Hội nghị Không quân ở Washington, DC; đến nay phần thiết kế của B-21 đã xong, chương trình bước vào giai đoạn chế thử mẫu - bước đi quan trọng trong quá trình chế tạo vũ khí và mẫu B-21 đầu tiên dự kiến bay thử vào tháng 12/2021.
Chúng tôi giám sát chặt chẽ việc chế tạo máy bay thử nghiệm và phần mềm liên quan để hỗ trợ chuyến bay đầu tiên, David Goldfein Trưởng phòng Tham mưu Không quân Mỹ phát biểu trong một Hội nghị do Viện nghiên cứu hàng không vũ trụ Mỹ tổ chức.
Về thời gian của chuyến bay đầu tiên và nhiều thông tin cụ thể về B-21 được bảo mật một cách nghiêm ngặt để ngăn chặn việc rò rỉ thông tin, tránh đối phương có thể tiếp cận và tìm cách đối phó với loại máy bay mới này.
B-21 Raider: Công nghệ thế giới chưa từng thấy
Mặc dù ít thông tin chi tiết được bảo mật nghiêm, nhưng các kỹ sư, quản lý và sĩ quan Không quân Mỹ liên quan đến chương trình đều trả lời rất rõ ràng - đây là loại máy bay ném bom chiến lược hoàn toàn mới, được chế tạo theo công nghệ tàng hình mà thế giới chưa từng thấy.
Máy bay ném bom B-21 sẽ vượt qua được tất cả các hệ thống phòng không hiện đại nhất hiện nay như tên lửa S-300, S-400.
Việc thiết kế, chế tạo một mẫu máy bay tàng hình đòi hỏi việc đầu tư bài bản; như các kỹ sư tham gia dự án B-21 mô tả, yếu tố tàng hình luôn phải được đặt lên hàng đầu. Từng chiếc đinh tán, đường hàn, góc cạnh máy bay, cánh và vũ khí cần được chế tạo theo các thông số cụ thể, để đảm bảo mức độ phản xạ radar thấp nhất có thể.
Một đặc điểm chung của máy bay ném bom tàng hình là không có các cạnh sắc nhọn, không có các cấu trúc nhô ra và thậm chí là buồng lái cũng được thiết kế đặc biệt, nếu không sẽ là vật phản xạ đối với radar của đối phương.
Thiết kế máy bay ném bom tàng hình B-21 có hình dáng đặc biệt, không chỉ cong mà còn hoàn toàn nằm ngang và không có cấu trúc thẳng đứng (dạng cánh bay); thân máy bay được làm phẳng gần như tuyệt đối, không có đường nối rõ ràng các phần của thân máy bay; vũ khí được giấu hoàn toàn trong khoang.
Cấu tạo này không cho tín hiệu radar phản xạ trở lại máy thu, mà tán xạ ra các hướng khác.
Với cấu tạo như vậy, B-21 không chỉ tránh bị radar tần số cao phát hiện, mà cả radar tần số thấp cũng không thể. Do đó B-21 có thể bay vào không phận của đối phương được bảo vệ nghiêm ngặt; phát hiện, tiêu diệt mục tiêu và rời khỏi không phận, mà đối phương không hề biết sự có mặt của chúng.
Đồ họa máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider của Mỹ.
Cũng như máy bay ném bom tàng hình B-2, máy bay B-21 được chế tạo với động cơ được giấu kín trong thân, mục đích nhằm giảm bức xạ nhiệt và có các phương pháp kiểm soát khí thải khác nhau.
Mục tiêu của quản lý nhiệt máy bay tàng hình là cố gắng làm cho máy bay có nhiệt độ phù hợp với không khí xung quanh, để không tạo ra mức độ chênh lệch về nhiệt độ cho cảm biến nhiệt của đối phương có thể phát hiện.
Cuối cùng, sự khác biệt của B-21 phụ thuộc vào sự pha trộn đặc biệt của các vật liệu được sử dụng làm lớp phủ cho thân máy bay.
Những thành phần vật liệu luôn được giữ bí mật, nhưng được mô tả là siêu vật liệu nhân tạo, có khả năng hấp thụ sóng radar - có nghĩa là tín hiệu điện tử của radar đơn giản là không thể bật ra hoặc quay lại với một hình ảnh chính xác.
Do vậy, tiết diện phản xạ radar (RCS) của B-21 chỉ như một con chim hoặc côn trùng trước radar của đối phương.
Vũ khí thay đổi cuộc chơi, dễ dàng vượt qua tên lửa S-300 và S-400
Trong bối cảnh nhiều công nghệ phòng không mới do Nga và Trung Quốc gần đây có sự phát triển vượt bậc; một số công nghệ mới có thể khiến các loại máy bay tàng hình hiện nay của Mỹ như F-22, F-35 và cả B-2 dễ bị phát hiện hơn. Điều này thúc đẩy Mỹ theo đuổi công nghệ tàng hình mới với quyết tâm chính trị cao và sự đầu tư mạnh mẽ;
Đơn cử như máy bay ném bom chiến lược tàng hình B-2 Spirit thuộc loại tối tân nhất hiện nay của Mỹ, nhưng bản chất máy bay này được thiết kế theo tư duy thời kỳ chiến tranh Lạnh; hiện nay không còn an toàn trước những hệ thống phòng không mới phát triển của Nga.
Hiện nay tên lửa S-300 và S-400 đủ sức vô hiệu hóa các chiến đấu cơ tàng hình F-22, F-35 của Mỹ nhưng cuộc chơi sắp thay đổi.
Do vậy, Nga buộc Mỹ phải đầu tư mạnh phát triển máy bay ném bom có khả năng xuyên thủng mọi hệ thống phòng không, là vũ khí chiến lược răn đe và chiến đấu mạnh mẽ, hiệu quả trong nhiều thập niên tiếp theo.
Những tiến bộ trong xử lý máy tính, công nghệ mạng kỹ thuật số và hệ thống ngắm bắn mục tiêu, cho phép một số hệ thống phòng không của Nga và Trung Quốc có thể phát hiện máy bay tàng hình với hiệu quả cao hơn nhiều.
Tuy nhiên, máy bay B-21 đang được thiết kế để đương đầu với thách thức này - để đảm bảo một thế hệ máy bay tàng hình mới có thể xuyên thủng hệ thống phòng không trong nhiều thập kỷ tới.
Các vũ khí phòng không S-300 và S-400 do Nga chế tạo có thể sử dụng công nghệ kỹ thuật số để kết nối các nút mạng với nhau để truyền dữ liệu, theo dõi và ngắm mục tiêu trên các dải địa hình rộng lớn.
Nhiều hệ thống phòng không mới của Nga cũng sử dụng công nghệ chỉ huy và điều khiển tiên tiến để phát hiện máy bay ở những dải tần số rộng hơn nhiều so với các hệ thống trước đây.
Tất cả những công nghệ phòng thủ mới của các đối thủ như Nga-Trung làm cho bầu trời ngày càng trở lên nguy hiểm; nhưng đó cũng là tín hiệu tích cực tạo sự đồng thuận của các nhà lãnh đạo QĐ Mỹ về các mối đe dọa trong tương lai - rằng máy bay ném bom chiến lược B-21 dường như là nền tảng duy nhất có thể xuyên thủng hệ thống phòng không tiên tiến của đối phương trong nhiều thập kỷ tới.
Các rào cản liên quan đến chương trình phát triển B-21 cũng bao gồm hệ thống phòng thủ gây nhiễu điện tử, gây nhiễu trong điều kiện thời tiết bất lợi để hạ thấp tín hiệu phản xạ radar và thực hiện các cuộc tấn công song song với các máy bay ít có khả năng tàng hình khác, dễ bị các hệ thống phòng không của đối phương phát hiện.
B-21 được thiết kế theo kiến trúc mở, điều này sẽ tạo điều kiện nâng cấp khi các mối đe dọa đang tiến triển.
Jeremiah Gertler, một chuyên gia về hàng không quân sự thuộc Cơ quan Nghiên cứu của Quốc hội Mỹ cho biết:
"Thiết kế mở của B-21 cho phép các cảm biến mới hoặc các hệ thống con khác từ các nhà cung cấp khác nhau dễ dàng được tích hợp vào máy bay".
Mặc dù ít có thông tin chi tiết về chương trình phát triển máy bay B-21, nhưng các nhà lãnh đạo cấp cao của Không quân Mỹ cho biết, B-21 sẽ có thể tiến công bất kỳ mục tiêu nào, bất cứ nơi nào trên thế giới và bất cứ thời điểm nào.
Máy bay ném bom B-21 Raider thực sự là vũ khí thay đổi mọi cuộc chơi trên thế giới, tiếp tục thể hiện sự vượt trội về công nghệ của quân đội Mỹ.