Đầu tháng 4-2020, khi người đứng đầu Bộ Y tế Israel (thời điểm đó) nhiễm virus SARS-CoV-2, tất cả quan chức cấp cao tiếp xúc gần gũi với ông đều được cách ly, trong đó có giám đốc Mossad.
Sự kiện trên ngay lập tức gây ngạc nhiên và thu hút nhiều chú ý khắp thế giới. Dư luận lúc đó lập luận rằng Mossad chủ yếu hoạt động bí mật ở nước ngoài và không hề liên quan đến lĩnh vực y tế công cộng, nên chuyện Giám đốc Mossad Yossi Cohen tiếp xúc gần Bộ trưởng Y tế Yaakov Litzman là chuyện khó hiểu.
Các quan chức y tế và an ninh Israel sau đó giải thích rằng cơ quan đầy quyền lực của ông Cohen đã can dự nhiều vào cuộc chiến chống Covid-19 ở Israel.
Mossad được đánh giá là một trong những nguồn lực hữu ích nhất của đất nước này trong công tác tìm kiếm thiết bị y tế và công nghệ sản xuất ở nước ngoài.
Ông Yossi Cohen, Giám đốc Mossad. Ảnh: AP
Theo đó, tháng 2-2020, Tổng Giám đốc Trung tâm Y tế Sheba Yitshak Kreiss đã tìm gặp người đứng đầu Mossad khi bệnh viện lớn nhất Israel này cần thêm máy thở và các thiết bị cấp thiết khác.
Sau khi nhận được danh sách các thiết bị cần thiết khẩn cấp nhất do Trung tâm Y tế Sheba Sheba và Bộ Y tế cung cấp, ông Cohen bắt đầu kích hoạt mạng lưới quốc tế của mình để tìm các mặt hàng cần thiết hỗ trợ hệ thống y tế Israel.
Đầu tháng 3-2020, ông Cohen nhận thêm nhiệm vụ đứng đầu một trung tâm điều khiển và kiểm soát về phân phối thiết bị y tế trên toàn quốc mới được thành lập, đặt trụ sở tại Trung tâm Y tế Sheba. Tiếp đó, sau tuần đầu tiên của tháng 4-2020, ông Cohen tự tin khẳng định các đặc vụ Mossad bảo đảm Israel sẽ có đủ máy thở để đối phó với những dự báo tồi tệ nhất về tình hình dịch bệnh Covid-19.
Ông Yitshak Kreiss, Tổng Giám đốc Trung tâm Y tế Sheba. Ảnh: JERUSALEM POST
Ông Kreiss tự hào cho rằng chỉ ở Israel mới có chuyện bệnh viện tranh thủ được sự giúp đỡ của cơ quan tình báo quốc gia. Tuy vậy, ông không cho biết cách thức các đặc vụ Mossad trợ giúp ngành y tế Israel hoặc các thiết bị y tế được nhập khẩu từ đâu.
Theo một số quan chức Israel, Mossad sử dụng các đầu mối liên lạc quốc tế của mình để mua về những loại thiết bị y tế khác nhau mà nếu không có chúng, hệ thống y tế nước này có thể đã bị quá tải.
Có nguồn tin không phải của Israel cho rằng Mossad đã mua được một số mặt hàng từ các quốc gia Ả Rập láng giềng không có quan hệ ngoại giao chính thức với Israel.
Trung tâm Y tế Sheba nhận được sự hỗ trợ của Mossad. Ảnh: NOCAMELS
Trong khi đó, một quan chức cấp cao của Mossad thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng trong một số trường hợp, cơ quan tình báo này kiếm được các món hàng mà các quốc gia khác đã đặt mua rồi.
Ngoài ra, có những trường hợp ông Cohen tiếp xúc riêng với các đối tác của mình. Những cuộc tiếp xúc này thường đủ để xúc tiến việc mua hàng. Trong một số trường hợp khác, ông Cohen trực tiếp nói chuyện với nhà lãnh đạo của các quốc gia đặc biệt mà ông từ chối xác định cụ thể.
Một nguồn tiếp nhận hàng nhập khẩu của Mossad cho biết một số mặt hàng đến từ Trung Quốc, nơi Bộ Quốc phòng Israel cũng giúp tìm được thiết bị y tế thông qua một mạng lưới thường được sử dụng để mua vũ khí.
Đáng chú ý, những người biết đến hoạt động của Mossad không thừa nhận rằng cơ quan này có thể "chơi bẩn" để đạt được mục đích của mình nhưng họ cũng không loại trừ tình huống đó.
Tuy nhiên, thông tin về sự hỗ trợ của Mossad dành cho ngành y tế trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 đã củng cố danh tiếng của cơ quan tình báo Israel là một trong những tổ chức chính phủ được ngưỡng mộ nhất ở đất nước này.
Giám đốc Mossad Yossi Cohen và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (phải). Ảnh: EA WORLD VIEW
Theo một quan chức từ văn phòng thủ tướng Israel, lô hàng đầu tiên được Mossad mua ở nước ngoài đã đến Israel trên một chuyến bay đặc biệt vào ngày 19-3-2020: 100.000 bộ dụng cụ xét nghiệm virus SARS-CoV-2.
Các lô hàng tiếp theo bao gồm thêm nhiều bộ dụng cụ xét nghiệm hơn, 1,5 triệu khẩu trang phẫu thuật, hàng chục ngàn khẩu trang N-95, bộ đồ bảo hộ cho các đội ngũ sơ cứu, kính bảo hộ và một loạt loại thuốc chữa bệnh.
Chưa hết, Mossad cũng thu thập được công nghệ từ bên ngoài cho phép nhiều phòng thí nghiệm của Israel tiến hành xét nghiệm virus gây bệnh Covid-19. Thêm vào đó, các đặc vụ Mossad còn nắm được công nghệ cần thiết cho việc sản xuất máy thở ở Israel.
Mossad thậm chí mua được kỹ thuật công nghệ, các dây chuyền sản xuất có khả năng sản xuất 25 triệu khẩu trang mỗi tháng, theo một quan chức an ninh cấp cao.
Như thế, Mossad gần như chắc chắn sẽ được cả đất nước Israel nhớ đến như một vị cứu tinh trong một trận chiến bất thường chống lại một kẻ thù vô hình.