Tờ Haaretz cho hay, Moscow và Tel Aviv vẫn chưa dàn xếp ổn thỏa vụ máy bay trinh sát IL-20 của Nga bị bắn hạ ở Syria, mặc dù Tổng thống Vladimir Putin đã đưa ra tuyên bố khá mềm mỏng, và Israel đã cử Tư lệnh Không quân tới Nga hôm 20/9 để phối hợp làm rõ vụ việc.
Nga đã đưa ra nhiều thông điệp lẫn lộn sau vụ việc, và như thường lệ, luôn có khoảng cách từ tuyên bố đến hành động của Nga. Sẽ phải vô cùng lạc quan mới tin nổi rằng tuyên bố của Nga về việc “đóng cửa không phận phía tây bờ biển Syria trong vòng 1 tuần để tập trận” chỉ đơn thuần là sự trùng hợp.
Hôm 20/9, khi được hỏi liệu vụ IL-20 có ảnh hưởng gì tới tự do hoạt động của Không quân Israel tại Syria hay không, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman đã né tránh, với mức độ còn hơn cả “những động tác cơ động vòng tránh mà máy bay IL-20 của Nga đã thực hiện đêm 17/9” (tờ Haaretz mỉa mai).
Trả lời phỏng vấn trong chương trình “Dekel-Segal” của Đài phát thanh Quân đội [Israel], ông Lieberman đã không đưa ra được câu trả lời thỏa đáng.
“Rõ ràng phía phải chịu trách nhiệm chính cho vụ IL-20 là Syria, lực lượng phòng không của họ đã tác chiến một cách thiếu chuyên nghiệp và vô trách nhiệm” - ông Lieberman nói.
Tuy nhiên, Moscow không có vẻ sẽ cho qua vụ này, và họ dường như sẽ tìm cách khai thác lợi thế từ sự bối rối của Israel.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy thiệt hại do cuộc tấn công bằng tên lửa của Israel nhằm vào Latakia, Syria gây ra. Ảnh: ImageSat International
Israel tin chắc rằng họ có lời giải thích hợp lý cho những gì đã xảy ra. Kết quả điều tra của Israel cho thấy Syria bắn ồ ạt tên lửa phòng không khi các máy bay chiến đấu của Israel đã quay trở về không phận của nước này.
Bên cạnh đó, Israel cho biết họ đã gửi cảnh báo tới Nga theo đúng khung thời gian mà hai phía đã thống nhất kể từ khi thiết lập cơ chế phối hợp để tránh va chạm giữa máy bay Nga-Israel trong tháng 9/2015.
Theo Haaretz, chiếc IL-20 bị bắn hạ chủ yếu là do thất bại trong phương thức liên lạc thông báo giữa Nga-Israel, trong hệ thống kiểm soát đường không của Nga hoặc giữa Nga -Syria.
Israel hiện đã phủ nhận khả năng đầu tiên. Đây có lẽ cũng là điều mà Tư lệnh Không quân Israel Amikam Norkin đã nhấn mạnh khi tới Moscow.
Tel Aviv hy vọng Nga có thể khắc phục điều gì đó khi đóng cửa không phận ở Syria gần 1 tuần, và sẽ không áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt - như cấm Israel bay tới gần các căn cứ của Nga ở bắc Syria - cách này sẽ hạn chế sự hiện diện của Israel trong không phận Syria.
Máy bay trinh sát IL-20 của Nga. Ảnh: The Drive
Theo truyền thông quốc tế, một số cuộc tấn công của Israel được tiến hành từ vị trí cách xa lãnh thổ Syria. Tuy nhiên, biện pháp hạn chế của Nga có thể thúc đẩy Iran, chính quyền Assad và Hezbollah thiết lập một vùng không gian an toàn trước các vụ tấn công.
Trong dài hạn, điều này còn cho phép Iran tiếp tục củng cố sự hiện diện quân sự trong khu vực và tăng cường các hoạt động chuyển lậu vũ khí sang Lebanon.
Ông Lieberman cho biết, bên cạnh chuyến đi của Thiếu tướng Norkin tới Moscow, cuộc trao đổi giữa ông và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu với các quan chức cấp cao của Nga không thể đảm bảo và chứng thực mối quan hệ tốt đẹp giữa hai phía.
Nó cũng cho thấy Israel cảm thấy không thoải mái với vụ việc vừa xảy và kết quả mà nó mang lại, ngay cả khi họ chỉ gián tiếp có liên quan.
Trong những năm gần đây, Israel đã quen với việc tự do hành động một cách gần như không bị gián đoạn ở mặt trận phía bắc.
Sau khi chiến đấu cơ F-16 của nước này bị hỏa lực phòng không Syria bắn hạ hồi tháng Hai, Israel vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công, bất chấp hỏa lực gia tăng nhằm vào các máy bay của họ.
Haaretz nhận định, có lẽ những vụ việc xảy ra trong tuần này là sự khởi đầu của một tiến trình rộng lớn hơn, trong đó Nga sẽ tìm cách hạn chế, không để Israel tự do hành động.
Bức tranh về chiến dịch tại Syria đã thay đổi sau chiến thắng của quân đội Assad trong cuộc nội chiến, và vì thế, có lẽ Israel cũng sẽ phải điều chỉnh các hoạt động quân sự tới một mức độ nhất định nào đó.
Đại diện Bộ quốc phòng Nga thông báo kết luận sơ bộ vụ bắn rơi IL-20