Theo The Guardian, tàu chở dầu Iran mang tên Grace 1 đã bị chính quyền khu vực Gibraltar bắt giữ vì nghi ngờ tàu đang chở 2 triệu thùng dầu thô tới Syria, vi phạm cấm vận của Châu Âu.
Trả lời BBC, thuyền trưởng người Ấn Độ của tàu Grace 1 nói lính Hải quân Hoàng gia Anh đã lên tàu bằng máy bay trực thăng, sau đó chĩa súng và bắt thủy thủ tàu Iran phải quỳ xuống.
"Không có luật lệ nào như vậy cả. Chúng tôi có 28 người không trang bị vũ khí. Tôi bị sốc nặng, mọi người cũng bị hoảng sợ. Làm sao họ có thể lên tàu với vũ trang và sử dụng vũ lực như vậy. Vì sao cơ chứ?" - thuyền trưởng đề nghị giấu tên nói.
Người đàn ông cũng mô tả trực thăng của Anh hạ cánh "một cách rất nguy hiểm" và ông đã "tuân thủ các quy định của công ty".
Lời tường thuật này được cho là trái ngược hoàn toàn với biên bản từ cảnh sát biển Gibraltar rằng họ chỉ áp dụng "vũ lực tối thiểu".
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Anh nói vụ bắt giữ "đã được thực hiện theo đúng luật pháp và công ước quốc tế" và "quân đội Anh đã thực hiện bắt giữ chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn cao nhất".
Iran phủ nhận việc tàu Grace 1 đang đi tới Syria, và đáp trả bằng cách bắt giữ tàu dầu của Anh ở eo biển Hormuz - một tuyến đường thủy quan trọng vốn đã trở thành điểm nóng trong mâu thuẫn giữa Tehran và Phương Tây.
Tehran đã tăng cường hoạt động ở eo biển này trong những tháng gần đây giữa bối cảnh Iran và Mỹ tiếp tục căng thẳng về việc tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân đã kí với Iran và tái áp dụng cấm vận với nước này.
Tàu tuần tra Iran vây quanh tàu của Anh. Ảnh: AP
Anh và Mỹ đã cáo buộc Iran thực hiện các vụ tấn công nhằm vào các tàu chở dầu hoạt động tại Vịnh Ba Tư. Hai tuần sau khi tàu Grace 1 bị bắt giữ, tàu Stena Impero của Anh cũng bị bắt ngờ bao vây trên biển bởi Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). IRGC tuyên bố lí do bắt giữ là vì tàu này "không tuân thủ luật lệ hàng hải", tuy nhiên quan chức Iran đã ngầm hàm ý rằng đây là hành động trả đũa cho việc bắt giữ tàu Grace 1.
Anh đang lên kế hoạch thiết lập chương trình bảo vệ hàng hải để đảm bảo an toàn khi đi qua vùng eo biển, và hiện đã cử tàu hải quân hộ tống tàu chở dầu Anh đi qua khu vực. Theo Reuters, Pháp đã ủng hộ ý tưởng này và Mỹ đã chính thức đề nghị Đức tham gia chương trình.
"Chúng tôi đã chính thức yêu cầu Đức tham gia cùng Pháp và Anh để đảm bảo an toàn Eo biển Hormuz và đấu tranh với sự hung hăng cửa Iran.
Các thành viên của chính phủ Đức hiểu rõ rằng cần phải đảm bảo tự do hàng hải trong khu vực. Vấn đề là, ai sẽ là người bảo vệ," phát ngôn viên Mỹ tại Berlin nói.
Trong khi đó, phát ngôn viên ngoại giao Đức trả lời: "Chính quyền Đức đã từ chối đề nghị quân sự của Mỹ trong việc cử tàu tới bảo vệ hoạt động đường biển ở Eo biển Hormuz".
"Mọi việc nên giữ nguyên như vậy. Nếu không, có khả năng Đức sẽ bị kéo vào cuộc chiến với Iran và bất đắc dĩ đứng về phe Mỹ".