Theo trang SCMP, mâu thuẫn qua lại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục leo thang và hai nước vẫn tiếp tục đưa ra các hành động đáp trả lẫn nhau.
Tuy nhiên, giới quan sát nhận thấy rằng, Bắc Kinh đang cố gắng nỗ lực xoa dịu căng thẳng gần đây với Mỹ mặc dù các căng thẳng từ chính sách nghiêm khắc của Washington tiếp tục sẽ gây thiệt hại cho kinh tế của hai nước.
Theo giới quan sát, Trung Quốc cũng có tín hiệu giảm thiểu các động thái khiêu khích và chấm dứt động thái trả đũa trực tiếp vào giới ngoại giao Mỹ sau khi Mỹ cho đóng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston và rời lãnh sự quán ở Thành Đô.
Các căng thẳng tiếp tục đẩy lên đỉnh điểm trong tuần trước khi Mỹ yêu cầu lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston đóng cửa trong 72 giờ vì cáo buộc hoạt động gián điệp. Bắc Kinh đã phản ứng bằng cách đóng cửa lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô thay vì đóng cửa các văn phòng cấp cao giống như văn phòng ở Vũ Hán đã tạm thời đóng cửa trong suốt dịch bệnh Covid-19 hay các lãnh sự quán Mỹ tại Thượng Hải và Hong Kong. Mặc dù việc đóng cửa lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô đã cho thấy Bắc Kinh đã có động thái đáp trả lại Mỹ. Tuy nhiên, ở khía cạnh nào đó, giới quan sát lại cho rằng, Bắc Kinh vẫn cố gắng giữ cân bằng nhịp sống trong nước mà không hề tiếp tục bồi thêm căng thẳng sau động thái của Washington.
"Về cơ bản, điều này chỉ ra rằng Trung Quốc vẫn giữ lập trường kiên định và không muốn đẩy mọi thứ trở nên leo thang căng thẳng", ông Zhang Baohui – giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Lĩnh Nam, Hong Kong nói. "Giống với một siêu cường mới trỗi dậy, cách tiếp cận tổng thể của Trung Quốc không hề muốn Mỹ đi tới một cuộc chiến tranh lạnh toàn diện."
Theo trang SCMP, các căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ bắt đầu leo thang vào giữa năm 2018 khi Washington lên tiếng đầu tiên về chiến tranh thương mại và điều đó tiếp tục đến hiện tại. Mặc dù Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bác bỏ các đàm phán thương mại tiếp theo với Trung Quốc nhưng Bắc Kinh nói rằng nước này vẫn cam kết thực hiện thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 mà cả hai bên đã ký kết từ tháng Một.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ liên tục đi xuống sau các xung đột giữa hai siêu cường về cạnh tranh công nghệ cùng với các cáo buộc về dịch bệnh cũng như các vấn đề khác.
Vào đầu tháng Bảy, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã lên tiếng kêu gọi công khai hòa giải và đối thoại trong điều kiện Mỹ sẵn sàng. Tuy nhiên, chỉ hơn một tuần sau đó, ông đã nói rằng Mỹ đang mất đi phần nào uy tín khi chính quyền Tổng thống Trump quán triệt duy trì chính sách ưu tiên nước Mỹ.
Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc tại Bắc Kinh – ông Cu Lei cho biết Trung Quốc đang tìm cách xoa dịu diễn biến tình hình đẩy lên căng thẳng.
"Chiến lược của Bắc Kinh nhằm duy trì tính ổn định, bày tỏ thiện chí và duy trì ổn định. Miễn là Mỹ không muốn tham chiến thì mọi thứ vẫn có chỗ để đàm phán", ông Cui Lei cho biết.
Cũng trong tháng Bảy, Bắc Kinh đã phản ứng với sự ủng hộ của Bộ Ngoại giao Mỹ về gói nâng cấp tên lửa trị giá 620 triệu đôla Mỹ cho Đài Loan thông qua lệnh trừng phạt áp dụng với tập đoàn Lockheed Martin. Ông Shi Yinhong, cố vấn chính quyền và chuyên gia Mỹ tại Đại học Renmin tại Bắc Kinh nói rằng Trung Quốc đã tránh các đáp trả trực tiếp từ trừng phạt với Mỹ trong những năm gần đây.
"Các hành động đáp trả qua lại thường xuyên sẽ khiến cho Bắc Kinh dễ rơi vào cô lập với thế giới. Và điều này sẽ khiến công chúng trong nước quen với phản ứng mạnh mẽ và kích thích hơn nữa từ các động thái của Mỹ", ông Shi Yinhong cho biết.
Ông Zhu Feng – Giáo sư tại Đại học Nanjing cho biết có rất nhiều ý kiến về căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc nhưng không hề ảnh hưởng đến quyết định của Bắc Kinh.
"Trong nước, Trung Quốc cố gắng tránh các xung đột trực tiếp sau các động thái gần đây của Mỹ như một phần của chính sách ngoại giao. Tuy nhiên, tôi cho rằng Trung Quốc đang né tránh một cuộc chiến tranh lạnh có thể diễn ra khi Mỹ muốn áp đặt vào Trung Quốc", ông Zhu Feng nói.
Một số chuyên gia gợi ý rằng các căng thẳng giữa hai siêu cường có thể nới lỏng sau cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11 và giảm căng thẳng vì dịch bệnh. Hiện tại, số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 tại Mỹ đang tiếp tục tăng gần đây.
Ông Shen Dingli, chuyên gia Trung Quốc về các quan hệ Mỹ Trung nói rằng, mỗi hành động từ một trong hai nước sẽ đều có phản ứng đáp lại và chưa thể kết thúc trong vòng xoáy đầy mâu thuẫn hiện tại. Đây là vòng luẩn quẩn ở thời điểm này và mỗi phản ứng sẽ đưa mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đến gần hơn với rạn nứt", ông Shen nói.