Có một câu chuyện của tác giả Quán Minh, được đăng tải trên trang secretchina và đang được đông đảo độc giả đón nhận. Nội dung câu chuyện như sau:
Gần đây rảnh rỗi nên tôi hẹn hai người bạn đi uống trà, nói chuyện. Cậu bạn A của tôi tự kinh doanh và làm chủ một công ty nhỏ, nói rằng: "Thời buổi bây giờ tìm được một nhân viên xuất sắc thật khó, những người dù chỉ có chút ít năng lực, làm việc được vài ngày là nhảy sang chỗ khác".
Cậu bạn B của tôi nghe vậy thì thủng thẳng đáp: "Nếu chỉ nhìn vào yếu điểm và sai phạm của người khác, cậu chẳng khác gì một cái thùng rác; nếu chỉ nhìn vào ưu điểm và sở trường của người khác, cậu có thể trở thành một cái chậu ngọc quý giá."
Lúc đó tôi chợt nghĩ, trong thế giới hồng trần này, ai là người không bao giờ mắc sai lầm? Khoan dung đối đãi với người đời thể hiện ở việc chúng ta đối diện với sai phạm, nhược điểm của người khác ra sao.
Nhớ lại trước đây có một cao nhân tu hành nhiều năm nói rằng: "Nếu như bạn là thánh hiền, trong mắt bạn người khác luôn luôn ưu tú, nhìn thế nào bạn cũng ưng ý; nếu bạn là kẻ tiểu nhân, trong mắt bạn người khác chẳng bao giờ là người ưu tú, nhìn kiểu gì bạn cũng thấy ghét họ.
Người có tấm lòng từ bi bác ái, nhìn thấy bất cứ thứ gì từ sông núi ao hồ, có cây hoa lá cho đến vạn vật… họ đều cảm thấy đáng yêu."
"Nước trong quá sẽ không có cá, người để ý, hẹp hòi quá sẽ không có bạn", câu nói được trích từ cuốn "Hàn thư- Đông phương sóc truyền" này quả không sai.
Nước quá trong, cá chẳng thể tìm được chỗ để tồn tại; người yêu cầu người khác quá nghiêm ngặt, hà khắc sẽ chẳng thể tìm được ai làm bạn.
Trong công việc, nếu không bao dung, lúc nào cũng chỉ để tâm đến nhược điểm và sai phạm của cấp dưới, của nhân viên, sẽ rất khó để giữ nhân tài.
Phàm là người, chẳng có ai là hoàn mỹ. Khổng Tử sống đến 70 tuổi mới có thể "tùy tâm sở dục" - thuận theo ý nghĩ của chính mình, muốn làm gì thì làm đó nhưng vẫn là rất xem trọng việc "không vượt quá khuôn phép" thì người bình thường không dễ để đạt đến cảnh giới đó.
Một người quản lý nếu yêu cầu cấp dưới của mình phải toàn diện, hoàn hảo, vậy thì sẽ chẳng thể tìm được nhân tài để phục vụ, sát cánh bên mình. Hoặc cho dù có tìm được, họ cũng sẽ nhanh chóng bị hủy diệt, đây chính là sai lầm mà các nhà quản lý dễ mắc phải nhất.
Nguyên nhân là bởi nghiêm khắc khiển trách bản thân và rộng lượng đối xử với người khác là hai khái niệm không giống nhau.
Một người có thể nghiêm khắc, yêu cầu đối với bản thân rất cao nhưng không thể lấy tiêu chuẩn của mình mà áp đặt cho người khác, yêu cầu và kỳ vọng quá cao vào họ, nếu không kết quả thu được sẽ hoàn toàn trái ngược với mong muốn và cuối cùng là mất hết bạn bè, đồng nghiệp.
Một người quản lý tự phụ luôn cho mình là anh minh sẽ không dễ dàng chấp nhận lỗi lầm cũng như sự khác biệt về tính cách với người khác. Anh ta sẽ yêu cầu người khác nhất cử nhất động phải phù hợp với tiêu chuẩn của bản thân.
Trong khi đó, con người luôn có những tính cách khác nhau, cách xử lý mọi việc, cách sắp xếp các mối quan hệ khác nhau, cảnh giới tinh thần cũng khác nhau, nên việc xuất hiện xô xát thậm chí là mâu thuẫn, xung đột là kết quả tất nhiên.
Nếu người quản lý không có trái tim khoan dung, lấy quyền lực để áp đặt lên người khác, sẽ khó thu phục lòng người.
Câu chuyện hay về lòng bao dung
Trong lịch sử Trung Quốc từng có rất nhiều câu chuyện về các bậc cao nhân khoan dung độ lượng cho lỗi lầm của người khác và "Sở Trang tuyệt anh" là một trong số đó. Đây cũng là một trong những ví dụ điển hình nổi tiếng về sự khoan dung cho người khác nhất.
Tương truyền rằng vào thời Xuân Thu, Sở Trang Vương có lần tổ chức yến tiệc mời bá quan văn võ. Trời tối, màn đêm buông xuống, ông hạ lệnh cho người đốt nến để lấy ánh sáng. Khi đó, ông cũng bảo những người vợ của mình là Mạch Cơ, Hứa Cơ mời rượu các đại thần.
Đột nhiên, một cơn gió lớn thổi qua làm tắt nến, trời tối đen như mực. Lúc đó, Hứa Cơ bị một đại thần mạo phạm.
Bà liền nhanh tay giật dải mũ của người vừa trêu mình, quay lại bẩm báo với vua và muốn vạch mặt kẻ đó ngay lập tức. Theo đó, chỉ cần đốt nến lên là sẽ biết ngay mũ của ai vừa bị giật dải mũ.
Không ngờ, Sở Trang Vương bất ngờ nói với các văn võ bá quan rằng: "Chúng ta uống rượu trong đêm tối thế này chẳng phải rất thú vị sao? Tạm thời chưa cần đốt nến!"
Sau khi tất cả đã cơm nó rượu say, Sở Trang Vương mới hỏi tiếp: "Mọi người có vui thật không? Nếu không giật đứt dải mũ trên đầu thì chưa gọi là vui!" Nghe vậy, mọi người liền đưa tay giật bỏ dải mũ trên đầu xuống.
Sở Trang Vương cho rằng mình mời các đại thần đến để mọi người cùng vui, uống rượu say có tránh được việc có hành động chưa chuẩn mực, nếu vì điều đó mà xử phạt đại thần sẽ làm mất đi ý tốt.
Sở Trang Vương được báo đáp vì đã rộng lòng tha thứ cho bề tôi. Ảnh minh họa.
Vài năm sau, Sở Trang Vương bày binh bố trận đánh nước Trịnh, có một tướng quân tên Đường Giảo rất dũng mãnh, luôn xung phong đánh tuyến đầu, đánh trận nào thắng trận đó.
Đường Giảo chính là vị đại thần năm nào trêu vợ yêu của vua, sở dĩ xông pha trận mạc quên mình là để báo đáp ân đức, lòng khoan dung của hoàng đế.
Từ câu chuyện này, có thể thấy rằng người lãnh đạo khi xử lý mọi vấn đề cần mềm mỏng, linh hoạt, tuyệt đối không nên bới lông tìm vết.
Nếu một tập thể có quy định hà khắc quá, khiến cho thành viên bị gò bó, không có không gian tự do thoải mái phát triển sẽ rất khó để tồn tại bền vững.
Thế nên, mỗi chúng ta hãy đừng để mình chỉ nhìn thấy khuyết điểm của người khác, hãy mở lòng bao dung và thân thiện, chúng ta sẽ thấy thế giới này còn rất nhiều tốt đẹp mở ra cho bản thân.