Thái Lan là quốc gia có phong trào võ thuật phát triển cực kỳ mạnh mẽ ở châu Á trong những năm gần đây. Có rất nhiều giải đấu võ thuật chuyên nghiệp được tổ chức ở xứ sở Chùa Vàng. Những đấu sĩ Muay Thái, kickboxing ở nước này cũng nhiều không đếm xuể.
Tuy nhiên, bên cạnh những giải đấu uy tín hàng đầu thế giới như Thai Fight, ở Thái Lan còn tồn tại đấu trường võ thuật có một không hai trên thế giới. Nó diễn ra trong tù, chuyên dành cho các phạm nhân. Võ đài này có tên gọi là "Cuộc chiến tù nhân".
Nguồn gốc sâu xa
"Cuộc chiến tù nhân" thi đấu hai môn Muay Thái và boxing, chính thức được thành lập vào năm 2012, được tổ chức bởi Cục Cải chính Thái Lan - một cơ quan trực thuộc Bộ Tư pháp Thái Lan. Ban tổ chức cũng là đơn vị cung cấp cho các tù nhân từ kinh phí, trang thiết phí, huấn luyện để các tù nhân chiến đấu với những chiến binh người nước ngoài.
Việc chiến thắng ở "Cuộc chiến tù nhân" chính là cơ hội để các tù nhân được tái hòa nhập xã hội hoặc được giảm án. Giải đấu võ thuật đặc biệt này từng được giới thiệu trên nhiều phương tiện truyền thông nổi tiếng thế giới như New York Post, Telegraph, Times, Huffington Post, Esquire…
"Cuộc chiến tù nhân" là cơ hội để các tù nhân ở Thái Lan được giảm án hoặc được thả tự do.
Ban đầu, "Cuộc chiến tù nhân" được thành lập với mục đích là để thông qua những trận chiến Muay Thái, boxing ở trong tù, ban tổ chức sẽ thúc đẩy thể thao và cải thiện sức khỏe cho các phạm nhân, giúp giảm thiểu các vấn đề tiêu cực như bệnh tật, lạm dụng ma túy và những hành vi bạo lực.
Tuy nhiên, "Cuộc chiến tù nhân" còn có liên quan mật thiết tới lịch sử phát triển bộ môn Muay Thái. Theo đó, từ thế kỷ 18 (năm 1767), võ sĩ huyền thoại người Thái Lan Khan Khanomtom từng bị giam trong một nhà tù ở Miến Điện (Myanmar ngày nay), nơi mà ông phải chiến đấu với 9 nhà vô địch của Miến Điện và cũng là những tướng lĩnh của nhà vua Mangra.
Khan Khanomtom sau đó đã đánh bại tất cả 9 đối thủ. Chiến tích này khiến nhà vua Miến Điện vô cùng ấn tượng. Để tỏ lòng khâm phục, nhà vua đã trả tự do cho Khan Khanomtom. Chính điều này mà tại Thái Lan luôn có truyền thống về sự tha thứ cho những chiến binh xuất sắc.
Cũng xuất phát từ truyền thống đó mà trong hệ thống hình sự Thái Lan luôn kèm theo nhiều sự kiện thể thao, từ bóng đá, bóng rổ, cử tạ… Trong nỗ lực hiện đại hóa hệ thống hình phạt, chính quyền Thái Lan bắt đầu áp dụng chính sách giảm án cho những chiến binh (vốn là các tù nhân) được coi là mang lại danh dự cho đất nước họ.
"Cuộc chiến tù nhân" từng được giới thiệu trên nhiều phương tiện truyền thông khắp thế giới.
Giải đấu võ thuật tranh cãi nhất thế giới
Trước khi "Cuộc chiến tù nhân" chính thức ra đời vào năm 2012 thì vào năm 2007, một ông trùm ma túy người Thái Lan Siriporn Taweesuk khi bị cầm tù đã đánh bại một võ sĩ người Nhật Bản từng vô địch hạng nhẹ của Hội đồng quyền Anh thế giới, trong một cuộc chiến ở nhà tù Klong Prem. Không lâu sau đó, Siriporn Taweesuk được trả tự do.
Cũng trong năm đó, Amnat Ruenroeng, một cựu chiến binh Muay Thái từng bị kết án 15 năm tại nhà tù Thonburi ở Bangkok, đã được ân xá sau khi chiến thắng ở cuộc chiến môn quyền Anh. Không những thế, Amnat Ruenroeng sau đó còn đủ điều kiện để đại diện cho ngành Thể thao Thái Lan tham dự Thế vận hội mùa Hè Olympic Bắc Kinh 2008.
"Cuộc chiến tù nhân" được coi là "đứa con tinh thần" của một nhóm người đề xướng cho các tù nhân cải tạo thông qua võ thuật, nổi bật có Aree Chaloisuk, cựu giám đốc của nhà tù trung tâm Klong Pai, ở Nakhon Ratchasima và doanh nhân người Estonia Kirill Sokur.
Một trong những lý do chính khiến "Cuộc chiến tù nhân" thu hút giới truyền thông trên toàn thế giới là khẩu hiệu "Trận chiến vì tự do". Nhiều người hâm mộ võ thuật ở Thái Lan tin rằng các trận chiến tổ chức chính là cách để các tù nhân chiến đấu và dành được sự tha thứ.
Dave Leduc (trái) là võ sĩ rất nổi tiếng từng tham dự "Cuộc chiến tù nhân".
Ngày nay, ban tổ chức đã thiết lập các quy tắc chặt chẽ hơn cho các tù nhân muốn tham gia đấu trường này. Để được tham dự, các tù nhân sẽ phải thể hiện được những "hành vi mẫu mực" và phải có kỹ năng chiến đấu thực sự.
Một trong những võ sĩ nổi tiếng nhất trên thế giới từng tham dự "Cuộc chiến tù nhân" phải kể tới võ sĩ mang hai dòng máu Myanmar – Canada Dave Leduc. Đây cũng là người vừa mới chốt kèo đấu với huyền thoại Muay Thái Buakaw và trận thượng đài dự kiến sẽ diễn ra trong năm 2021.
"Cuộc chiến tù nhân" trở thành đề tài của nhiều bộ phim tài liệu được phát hành trên nhiều phương tiện truyền thông nổi tiếng thế giới. Thế nhưng vào năm 2017, tranh cãi đã nổ ra gay gắt sau khi hãng truyền thông Showtime của Mỹ phát hành phim tài liệu "Fighters: 5 Rounds To Freedom", kể về một kẻ giết người từng bị kết án nhưng rồi được ân xá sau khi giành chiến thắng trong một cuộc chiến Muay Thái với một chiến binh Mỹ.
"Cuộc chiến tù nhân" là giải đấu võ thuật gây tranh cãi bậc nhất trên thế giới.
Cho đến nay, bên cạnh nhiều ý kiến ủng hộ việc tổ chức "Cuộc chiến tù nhân" thì nhiều người hâm mộ võ thuật và các cơ quan truyền thông trên thế giới cũng phản đối đấu trường này, bởi việc giảm án hoặc trả tự do cho các tù nhân sau các trận chiến Muay Thái hay boxing có thể tạo ra những hệ lụy khó kiểm soát. Do đó, đây cũng là giải đấu võ thuật gây tranh cãi bậc nhất trên thế giới.