Các nhiệm vụ tại vũ trụ luôn có những rủi ro thường trực, nên nhiệm vụ của khoa học là thử nghiệm và xác nhận những hiện tượng lạ xảy ra, để từ đó hỗ trợ tốt hơn cho nhiệm vụ khai phá vũ trụ dài hạn sau này.
Và mới đây, các chuyên gia từ NASA xác nhận rằng có một hiện tượng lạ đang xảy ra: có một bộ phận các phi hành gia từng lên vũ trụ cho thấy sự tái xuất hiện của virus herpes (một dạng virus gây bệnh sinh dục), với tỉ lệ hơn 50%.
Trước khi đưa ra bất kỳ đánh giá nào, chúng ta cần biết rằng herpes là một loại bệnh có tính lây lan cao, với ước tính hơn 1/2 dân số thế giới đang mắc phải virus này mà không hề hay biết. Khi bị nhiễm, chúng sẽ "trốn" vào nằm im tại các hạch thần kinh cảm giác dưới da và sẽ ở đó suốt cả đời, đợi khi cơ thể mệt mỏi, giảm sức đề kháng... mới bùng phát và tạo ra niêm mạc gây bệnh.
Hay nói cách khác, các chuyến du hành vũ trụ nhiều khả năng đã tạo ra môi trường phù hợp để herpes tái xuất.
"Trong lúc du hành, sẽ có sự gia tăng về lượng hormone stress như cortisol và adrenaline - những chất có khả năng kìm hãm hệ miễn dịch," - Satish Mehta, chuyên gia NASA cho biết.
"Chúng tôi nhận ra rằng các tế bào miễn dịch của các phi hành gia - gồm cả nhóm tế bào ngăn chặn virus - đã trở nên kém hiệu quả hơn khi vào vũ trụ, và thậm chí tình trạng ấy vẫn duy trì trong 60 ngày sau khi trở về."
Cụ thể, Mehta và các cộng sự đã thực hiện xét nghiệm nước bọt và nước tiểu của các phi hành gia sau khi trở về mặt đất, và nhận ra sự gia tăng của virus herpes. Nguyên nhân bước đầu được xác định chính là do stress từ chuyến bay.
"Họ (các phi hành gia) đã phải chịu đựng hàng tuần, thậm chí hàng tháng trong môi trường vi trọng lực và bức xạ vũ trụ. Đó là chưa tính đến áp lực lúc cất cánh và quay lại quỹ đạo," - Mehta chia sẻ.
Virus herpes
"Đây thực sự là thách thức rất lớn về mặt thể chất, tạo ra những áp lực cho tâm lý, và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như rối loạn giấc ngủ."
Điều may mắn là dù virus herpes có tăng lên, nhưng số lượng phi hành gia bị phát bệnh trong vũ trụ thì không nhiều. Trong số 89 người, chỉ có 6 trường hợp phát bệnh trong lúc làm nhiệm vụ - nghĩa là khoảng 7%.
Tuy nhiên, một số chuyên gia tỏ ra lo ngại rằng đây là một hiện tượng có khả năng làm hại các nhiệm vụ du hành kéo dài đến nơi xa hơn trong vũ trụ.
"Dù chỉ một bộ phận có triệu chứng, nhưng tỷ lệ virus tái xuất đã tăng dần trong quá trình bay, và sẽ gây ra mối lo ngại lớn cho sức khỏe của phi hành gia trong nhiệm vụ chinh phục sao Hỏa," - trích trong báo cáo nghiên cứu.
Tham khảo: Futurism, Science Alert