Đảm đương các nhiệm vụ chính trị
Với lĩnh vực hàng không dân dụng, vai trò của các DNNN đã được thể hiện ngay từ những ngày đầu trong cả ba trụ cột cấu thành hoạt động hàng không: vận tải, cảng hàng không, sân bay và quản lý bay. Riêng trụ cột về vận tải hàng không, Hãng Hàng không Quốc gia Vietnam Airlines đã có hơn 30 năm đóng góp tích cực cho các mục tiêu tăng trưởng kinh tế-xã hội của đất nước.
Trong 30 năm, hãng đã vận chuyển hơn 300 triệu lượt khách, gần 4,5 triệu tấn hàng hoá, khai thác hơn 1,6 triệu chuyến bay, đạt doanh thu 1,1 triệu tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước hơn 65.300 tỷ đồng.
Không chỉ tiên phong tham gia nhiều chiến dịch lớn của Chính phủ trong việc vận chuyển công dân ở nước ngoài về nước khi có thiên tai, dịch bệnh, xung đột chính trị, Hãng hàng không Quốc gia còn có vai trò là lực lượng vận chuyển chiến lược đặc biệt, lực lượng dự bị phục vụ an ninh, quốc phòng của đất nước, sẵn sàng bay vận chuyển quân, trang thiết bị quân sự.
Vietnam Airlines thực hiện các chuyến bay vào tâm dịch
Những năm gần đây, Vietnam Airlines không ngừng hiện đại hoá đội tàu bay, tập trung khai thác đội tàu bay thân rộng hiện đại Boeing 787, Airbus A350, thay thế đội tàu bay thân hẹp thế hệ mới nhằm tiết giảm chi phí, giảm phát thải khí CO2. Đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới trên mọi mặt sản xuất kinh doanh.
Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, Vietnam Airlines vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đặc biệt, dịch bệnh kéo dài trong 3 năm 2020-2022 đã khiến ngành hàng không toàn cầu đóng băng.
Trong bối cảnh đó, Vietnam Airlines đã tái cơ cấu lại tài sản, nguồn vốn, nhân lực, triển khai các giải pháp về quản trị dòng tiền, tiết giảm tối đa chi phí, đàm phán với các đối tác, tiết kiệm được chi phí hơn 44.500 tỷ đồng.
Những giải pháp tự thân cùng với gói hỗ trợ 12.000 tỷ đồng của Quốc hội và Chính phủ đã giúp hãng cân đối được thu chi và có lãi từ năm 2024. Song những kết quả tích cực gần đây chưa thể giúp Vietnam Airlines khắc phục hoàn toàn những hậu quả nặng nề do đại dịch Covid-19 để lại. Đây là trở ngại lớn cho quá trình phát triển của Vietnam Airlines với định hướng trở thành hãng hàng không tiên tiến, thuộc nhóm đứng đầu khu vực ASEAN.
Dẫn dắt hệ sinh thái hàng không
Nhìn vào bài học tại các quốc gia đã có sự phát triển đột phá trong dòng chảy lịch sử, dễ dàng nhận thấy mối tương quan mật thiết giữa việc phát triển ngành hàng không với sự cất cánh của đất nước.
Singapore từ một đảo quốc nhỏ bé chưa đến 5 triệu dân, nay đã trở thành một trung tâm kinh tế, tài chính toàn cầu; hay các quốc gia Trung Đông như UAE, Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ, đã sớm chuyển từ nền kinh tế phụ thuộc dầu mỏ sang nền kinh tế "phi dầu mỏ". Điểm chung của các quốc gia này là đã sớm dành nguồn lực phát triển ngành hàng không, xây dựng các trung tâm trung chuyển toàn cầu.
Phó Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Ngọc Cảnh cho rằng, để trở thành một trung tâm mới về kinh tế, du lịch tầm cỡ tại châu Á và trên thế giới, Việt Nam rất cần đầu tư trọng điểm để có một doanh nghiệp hàng không đủ lớn mạnh để cạnh tranh với các trung tâm khác trong khu vực. Vietnam Airlines chính là doanh nghiệp phù hợp để triển khai chiến lược này.
Cùng quan điểm, TS Nguyễn Đức Kiên, nguyên Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Chính phủ nhận định, trong kỷ nguyên mới, ngành hàng không Việt Nam còn rất nhiều dư địa để trở thành một trung tâm hàng không lớn trong khu vực.
Giải pháp cho vấn đề này là cần có "động cơ chủ lực" chắp cánh cho cả hệ sinh thái ngành hàng không. Cụ thể là đầu tư tạo ra các năng lực sản xuất mới, có định hướng chiến lược trong ngành và cơ cấu lại thị phần, phát triển thêm các thị phần mới. Với định hướng kinh tế nhà nước là lực lượng vật chất quan trọng để Nhà nước ổn định kinh tế vĩ mô, các giải pháp, nhiệm vụ này cần được giao cho Hãng hàng không Quốc gia Vietnam Airlines. Và thực tế hoạt động kinh doanh thương mại của Vietnam Airlines cũng thể hiện rõ nét vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp nhà nước.
Theo Chủ tịch Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hoà, môi trường cạnh tranh toàn cầu hiện nay không phải "cá lớn nuốt cá bé" mà là "cá nhanh nuốt cá chậm". Do đó, cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong sản xuất, kinh doanh, quyết định các dự án đầu tư, tạo ra cú hích đột phá để các tập đoàn kinh tế các DNNN nói chung và Vietnam Airlines nói riêng vượt qua khó khăn, trở thành các tập đoàn, tổng công ty có thương hiệu mạnh trên thị trường khu vực và quốc tế.