Vietlott có thể bị tước giấy chứng nhận kinh doanh vì hàng loạt sai phạm

Ban thường trực Hội đồng xổ số kiến thiết khu vực miền Nam vừa có văn bản do ông Đỗ Quang Vinh, Chủ tịch Hội đồng, Tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên XSKT TP HCM ký, gửi Bộ Tài chính về tình hình kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán của Vietlott, nêu ra hàng loạt sai phạm của việc kinh doanh vé số điện toán.

Theo Ban thường trực Hội đồng xổ số kiến thiết khu vực miền Nam, thời gian vừa qua tình hình kinh doanh sổ số tự chọn số điện toán của Công ty xổ số điện toán Vietlott đã có một số mặt hoạt động diễn biến không đúng quy định, gây khó khăn và làm ảnh hưởng đến sự ổn định thị trường khu vực.

Trước sai phạm của Vietlott trong kinh doanh xổ số điện toán, nhiều người đặt câu hỏi chế tài xử phạt các vi phạm này như thế nào?

Đánh giá 5 sai phạm trong kinh doanh xổ số điện toán của Vietlott, Luật sư Trương Quốc Hòe (Đoàn luật sư Hà Nội) đã đưa ra những góc nhìn pháp lý về các vi phạm này.

Theo luật sư Hòe, “Xổ số tự chọn số điện toán” là loại hình xổ số được phát hành thông qua thiết bị đầu cuối, điện thoại cố định, điện thoại di động hoặc internet, cho phép người tham gia dự thưởng thực hiện lựa chọn một tập hợp các con số để tham gia dự thưởng theo Thể lệ tham gia dự thưởng đối với từng loại hình sản phẩm, do công ty xổ số điện toán công bố (khoản 1 Điều 2 Thông tư số 136/2013/TT-BTC).

Thứ nhất, đối với việc các đại lý tại TP HCM in sẵn các số dự thưởng rồi tổ chức đưa vé về bán tràn lan ở các tỉnh chưa triển khai lắp đặt thiết bị đầu - cuối:

Căn cứ theo Điều 13, Thông tư 01/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý tài chính đối với doanh nghiệp kinh doanh xổ số về xác định doanh thu thực tế phát sinh theo từng địa bán thì:

“Việc xác định doanh thu thực tế từ hoạt động kinh doanh các sản phẩm xổ số tự chọn số điện toán của Công ty xổ số điện toán Việt Nam tại địa bàn từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thực hiện như sau: đối với phương thức phân phối vé xổ số tự chọn số điện toán thông qua thiết bị máy đầu cuối: doanh thu từ hoạt động kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán phát sinh từ các máy đầu cuối đăng ký bán vé xổ số tự chọn số điện toán trong địa giới hành chính từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo hợp đồng đại lý xổ số đã ký kết với Công ty xổ số điện toán Việt Nam hoặc các cửa hàng, điểm bán vé do Công ty xổ số điện toán Việt Nam thiết lập trên địa bàn”.

Như vậy, việc in sẵn các số dự thưởng rồi tổ chức đưa vé về bán tràn lan ở các tỉnh chưa triển khai lắp đặt thiết bị đầu - cuối của Vietlott trước hết đã vi phạm quy định về kinh doanh loại hình xổ số điện toán, đó là kinh doanh nhưng không đáp ứng đủ điều kiện về thiết bị máy chủ, máy bán vé xổ số theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, việc bán tại các tỉnh chưa triển khai lắp đặt thiết bị đầu cuối còn làm thất thu ngân sách của các địa phương, vi phạm nguyên tắc thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách Nhà nước do không thể xác định được doanh thu thực tế của hoạt động này.

Hành vi này của Vietlott có thể bị xử phạt hành chính tới 60.000.000 đồng theo quy định tại khoản 2 Điều 49 Nghị định 98/2013/NĐ-CP.

Ngoài ra, tổ chức có hành vi này còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đó là tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xổ số từ 01 tháng đến 03 tháng đồng thời bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm.

Luật sư Trương Quốc Hòe

Thứ hai, đối với việc in sẵn các cặp số dự thưởng đưa đi bán dạo là không đúng với đặc điểm của loại hình xổ số điện toán tự chọn. Cụ thể:

Căn cứ theo Điều 9, Điều 10 Thông tư 136/2013/TT-BTC hướng dẫn hoạt động kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán thì:

Về phương thức phân phối: Vé xổ số tự chọn số điện toán được phân phối theo các phương thức sau:

-Bán trực tiếp cho khách hàng thông qua thiết bị đầu cuối.

- Thông qua điện thoại cố định và điện thoại di động.

- Thông qua internet. Phương thức phân phối này chỉ được thực hiện sau khi được Bộ Tài chính chấp thuận.

Về địa bàn phát hành vé xổ số tự chọn số điện toán:

- Địa bàn phát hành vé xổ số tự chọn số điện toán thông qua phương thức phân phối thiết bị đầu cuối: Công ty xổ số điện toán lựa chọn một số tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước để triển khai phát hành vé xổ số tự chọn số điện toán theo quy định tại Thông tư này.

Địa bàn kinh doanh cụ thể, công ty xổ số điện toán báo cáo Bộ Tài chính phê duyệt trước khi thực hiện.

- Địa bàn phát hành vé xổ số tự chọn số điện toán thông qua điện thoại cố định, điện thoại di động và internet: Công ty xổ số điện toán được kinh doanh trên phạm vi cả nước.

Như vậy, việc in sẵn các cặp số dự thưởng đưa đi bán dạo là không đúng với đặc điểm loại hình xổ số tự chọn điện toán. Hành vi trên đã làm mất quyền tự chọn của người mua vé và không khác gì vé số truyền thống.

Điều này đã vi phạm nội dung, phương thức phân phối và địa bàn phát hành vé số tự chọn số điện toán được quy định tại Thông tư 136/2013/TT-BTC ở trên.

Căn cứ theo quy định tại Điều 37, Điều 38 Nghị định 98/2013/NĐ-CP thì hành vi này có thể bị xử lý như sau:

“Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi thực hiện phân phối vé xổ số không đúng phương thức được phép phân phối.”.

“Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi thực hiện kinh doanh xổ số không đúng địa bàn.”.

Thứ ba, đối với việc Vietlott bán lẻ vé số điện toán với giá 12.000 đồng/tờ (cao hơn mệnh giá ghi trong vé 2.000 đồng/tờ):

Tại Điều 37 Nghị định số 98/2013/NĐ-CP ngày 28/8/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh xổ số quy định như sau:

“Phạt cảnh cáo đối với một trong các hành vi vi phạm sau:

a) Bán vé xổ số cho các cá nhân thuộc đối tượng không đủ điều kiện tham gia dự thưởng xổ số theo quy định của pháp luật;

b) Bán vé xổ số không đúng mệnh giá quy định ghi trên tờ vé xổ số.”.

Bên cạnh đó, tại khoản 2 Điều 36 Nghị định 98/2013/NĐ-CP cũng quy định: “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi phát hành mệnh giá vé xổ số không đúng theo quy định của pháp luật;”.

Như vậy, việc vé số điện toán được in sẵn số dự thưởng và đưa đi bán dạo với giá 12.000 đồng/vé (vượt mệnh giá 2.000 đồng/vé) là vi phạm quy định pháp luật đồng thời một phần nào đó làm thiệt thòi cho đại lý và người bán vé số kiến thiết (giải thưởng của vé số điện toán cao hơn rất nhiều so với vé số truyền thống) đồng thời cũng ảnh hưởng đến sự ổn định thị trường (biểu hiện cụ thể nhất đó là sự sụp giảm tỷ lệ tiêu thụ vé số truyền thống).

Thứ tư về việc quảng cáo, quảng bá sản phẩm với nội dung không rõ ràng, gây phản cảm

Chi tiết so sánh: “Xổ số kiểu Mỹ”, “Xổ số điện toán là loại hình xổ số hiện đại nên sẽ dần thay thế xổ số truyền thống đã lạc hậu.

Thời gian tới Nhà nước sẽ thống nhất hoạt động kinh doanh xổ số truyền thống; từng khu vực chỉ cho phát hành 1-2 ngày/tuần.

Nếu các đại lý xổ số truyền thống không tham gia xổ số điện toán ngay từ bây giờ thì sau này không có cơ hội và sẽ hối tiếc…” đã có biểu hiện của việc so sánh trực tiếp chất lượng và hiệu quả khi mua xổ số điện toán và xổ số truyền thống gây ra sự hiểu lầm cho khách hàng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của xổ số truyền thống.

Tại điểm b Khoản 4 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo quy định:

“4. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

b) Quảng cáo có nội dung so sánh trực tiếp về giá cả, chất lượng, hiệu quả sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của mình với giá cả, chất lượng, hiệu quả sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cùng loại của tổ chức, cá nhân khác;”

Như vậy, nếu đủ căn cứ chứng minh Vietlott đang quảng cáo xổ số điện toán dựa trên sự so sánh trực tiếp về chất lượng và hiệu quả với xổ số truyền thống thì có thể sẽ bị xử phạt theo điểm b Khoản 4 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP.

Thứ năm, sử dụng truyền thông để phát triển thị trường; giới thiệu và vận động tuyển dụng đại lý:

Trước hết, pháp luật cho phép sử dụng truyền thông là một kênh thông tin quan trọng giúp các doanh nghiệp PR sản phẩm của mình giúp sản phẩm của doanh nghiệp tiếp cận nhanh chóng tới người tiêu dùng.

Việc quảng cáo cần phải được tuân thủ chặt chẽ theo những quy định của pháp luật về quảng cáo theo Nghị định 158/2013/NĐ-CP.

Nếu tổ chức, cá nhân là đại lý kinh doanh xổ số tự chọn điện toán không đáp ứng được các điều kiện theo quy định mà vẫn kinh doanh thì có thể bị xử phạt theo Nghị định số 50/2016/NĐ-CP Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.

Trường hợp Ban thường trực Hội đồng xổ số kiến thiết (XSKT) khu vực miền Nam cho rằng Vietlott sử dụng truyền thông để phát triển thị trường; giới thiệu và vận động tuyển dụng đại lý có nội dung không khách quan, thiếu trung thực thì cần đưa ra đầy đủ các căn cứ để chứng minh thì mới có thể xử lý theo quy định pháp luật.