Tạo nên làn sóng trên thị trường
Việt Nam đã tham gia vào đường đua phát triển các chương trình trí tuệ nhân tạo (AI) ở châu Á phục vụ cho ngôn ngữ và văn hóa địa phương, cũng như giảm bớt sự phụ thuộc vào các dịch vụ do các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ cung cấp.
Tờ Nikkei của Nhật cho biết ViGPT của doanh nghiệp Việt Nam đã gây xôn xao dư luận khi ra mắt.
Trong khi đó Sputnik lưu ý rằng vào năm 2023, ChatGPT của OpenAI đã tạo nên làn sóng trên thị trường công nghệ toàn cầu.
GS. Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học VinBigdata
Hãng thông tấn Sputnik của Nga đánh giá việc ra mắt các ứng dụng do Việt Nam phát triển là tín hiệu tích cực, thể hiện nỗ lực của các đơn vị công nghệ trong nước nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào sản phẩm nước ngoài và nâng cao tính chính xác của những thông tin chứa đựng giá trị lịch sử, văn hóa Việt Nam.
ViGPT được phát triển bởi VinBigData (VBD), đơn vị thiết kế chương trình tương tác với người dùng bằng tiếng Việt. ViGPT được cho là chương trình AI nội địa đầu tiên được cung cấp cho công chúng.
Theo ước tính từ Bloomberg Intelligence, thị trường toàn cầu về AI tổng hợp đang mở rộng 42% mỗi năm. Thị trường dự kiến sẽ đạt 1,3 nghìn tỷ USD vào năm 2032, gấp khoảng 32 lần quy mô 40 tỷ USD vào năm 2022.
Thị trường AI dự kiến đạt 1,3 nghìn tỷ USD vào năm 2032.
Dẫn đầu là các công ty công nghệ của Mỹ, như OpenAI, Google và Amazon.com, những công ty có nguồn vốn và nhân tài dồi dào để thâm nhập thị trường. Nhiều công ty trên khắp thế giới sử dụng ChatGPT và các tùy chọn khác được phát triển ở Mỹ.
GS. Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học VinBigdata cho biết bất chấp sự cạnh tranh sâu sắc, VinGroup đã chọn phát triển độc lập phiên bản của mình vì nhóm có thể sử dụng dữ liệu của Việt Nam để tạo ra AI có độ chính xác cao hơn đối thủ nước ngoài.
Nhiều chương trình AI tổng quát sử dụng trên dữ liệu tiếng Anh. Điều đó có nghĩa là có tương đối ít dữ liệu từ Việt Nam để truy cập bằng ngôn ngữ đó, làm giảm độ chính xác của các chương trình đó khi nói đến văn hóa, lịch sử và luật pháp Việt Nam.
Mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) của ViGPT được cho là hoạt động từ 1,6 tỷ tham số, tương đương vài phần trăm kích thước của GPT-4 của OpenAI.
Nhiều thông số hơn thường tương đương với trí thông minh cao hơn. Nhưng theo Hiểu ngôn ngữ đa nhiệm của Việt Nam, một tiêu chuẩn đánh giá AI tổng quát được tùy chỉnh cho thị trường Việt Nam, ViGPT vượt trội hơn nhiều đối thủ nước ngoài và đạt được số điểm chỉ đứng sau ChatGPT.
Vingroup đang ứng dụng công nghệ AI vào xe điện VinFast do tập đoàn sản xuất, với tài xế có thể điều khiển phương tiện thông qua mệnh lệnh bằng lời nói bằng tiếng Việt. Tập đoàn cũng có kế hoạch kết hợp AI vào lĩnh vực tài chính, bảo hiểm và hậu cần.
Cuộc đua cả Trung, Nhật, Hàn đều tham gia
Ước tính có khoảng 5% dân số toàn cầu nói tiếng Anh như ngôn ngữ mẹ đẻ, nghĩa là có nhu cầu tiềm ẩn lớn về AI được phát triển cho những người không nói tiếng Anh bản xứ.
Thúc đẩy cuộc đua phát triển AI bản địa hóa là những rủi ro do quá phụ thuộc vào Mỹ, đặc biệt là khi nói đến khả năng cạnh tranh quốc tế và an ninh quốc gia. Cũng có lo ngại rằng việc sử dụng các chương trình AI được phát triển ở quốc gia khác sẽ dẫn đến vi phạm dữ liệu, ảnh hưởng đến thông tin nhạy cảm.
Tại Trung Quốc, nơi đang cạnh tranh công nghệ với Mỹ, Baidu, Tencent Holdings và Alibaba Group Holding đang phát triển AI sáng tạo. Ernie Bot của Baidu tự hào có hơn 100 triệu người dùng tính đến cuối năm ngoái.
Tại Nhật Bản, nhà cung cấp dịch vụ di động Nhật Bản SoftBank Corp. cũng đang phát triển LLM của riêng mình.
Tháng 8 năm ngoái, công ty dịch vụ mạng Naver của Hàn Quốc đã giới thiệu HyperClova X, AI tổng hợp được tùy chỉnh cho ngôn ngữ Hàn Quốc. Chương trình sẽ được tích hợp với công cụ tìm kiếm và nền tảng mua sắm trực tuyến của công ty để cho phép người dùng tìm thấy kết quả họ muốn một cách hiệu quả hơn.
Naver cho biết cơ sở dữ liệu tiếng Hàn của họ lớn hơn 6.500 lần so với dữ liệu tiếng Hàn của ChatGPT, giúp tạo ra văn bản đọc tự nhiên hơn và nhận dạng ngôn ngữ mượt mà hơn.
Singapore đã công bố vào tháng trước một kế hoạch phát triển LLM phù hợp với tiếng Indonesia, Malaysia và Thái Lan.
Việt Nam có thể đạt dung lượng thị trường 1 tỷ USD
Theo Sputnik, những diễn biến gần đây khẳng định Việt Nam không phải là ngoại lệ trong xu hướng này, bằng chứng là sự ra đời của hàng loạt sản phẩm AI. Đáng chú ý, các mô hình Gen AI như FPT Gen AI, PhởGPT, Zalo AI gần đây đã được ra mắt.
Sputnik nhận xét rằng động thái này hoàn toàn phù hợp với định hướng của Chính phủ Việt Nam, đặc biệt là trong kế hoạch ban hành gần đây của Bộ Thông tin và Truyền thông nêu rõ mục tiêu Việt Nam sở hữu ít nhất một nền tảng Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLM) bằng tiếng Việt vào năm 2025.
Tại Việt Nam, ngày 26/01/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/QĐ-TTg về "Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030.
Chiến lược đưa ra mục tiêu "đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đưa trí tuệ nhân tạo trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0", góp phần phát triển kinh tế - xã hội và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong khu vực và trên thế giới.
Sau hơn hai năm triển khai, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp Việt Nam đã quan tâm, đầu tư mạnh mẽ cho trí tuệ nhân tạo và đã từng bước cải thiện, nâng cao khả năng tiếp cận, hấp thụ và làm chủ công nghệ trí tuệ nhân tạo.
Theo Báo cáo "Chỉ số sẵn sàng về trí tuệ nhân tạo của chính phủ" do Tổ chức Oxford Insights kết hợp với Trung tâm nghiên cứu phát triển quốc tế của Canada thực hiện, năm 2022 Việt Nam đứng ở vị trí thứ 55 trong 181 quốc gia được đánh giá xếp hạng trên thế giới, tăng 7 bậc so với năm 2021.
Một bài viết hồi tháng 9/2023 trên website của Bộ Khoa học và Công nghệ dẫn lời ông Trần Minh Vũ, chuyên gia của VNPT AI đánh giá, Việt Nam đã sẵn sàng cho AI. Thị trường AI tại Việt Nam đã, đang và sẽ là một sân chơi tiềm năng dành cho tất cả mọi người. Theo báo cáo của Oxford Insight và Statista, Việt Nam đứng thứ 55 về chỉ số sẵn sàng cho AI, tăng 21 bậc năm 2022. Về dung lượng thị trường AI, Việt Nam có thể đạt một tỷ USD vào 2026.