Thiếu kẽm cả mẹ và con
Trong chuỗi chương trình ngày Vi chất Việt Nam, Viện dinh dưỡng thông tin cảnh báo về tình trạng thiếu vi chất của người Việt đặc biệt là trẻ em. Theo đó, tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng (vitamin A, D, thiếu máu, kẽm…) ở nước ta vẫn còn cao và có sự khác biệt lớn giữa các vùng, miền trong cả nước.
Theo thống kê nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cứ 10 trẻ dưới 5 tuổi có đến 7 trẻ thiếu kẽm và 10 bà mẹ có thai đến 8 người bị thiếu vi chất quan trọng này. Tỷ lệ thiếu kẽm ở phụ nữ có thai là 80,3%, phụ nữ tuổi sinh đẻ 63,6% và trẻ em dưới 5 tuổi là 69,4%.
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng: Kẽm là một vi chất dinh dưỡng rất cần cho quá trình tăng trưởng, tăng cường khả năng miễn dịch, hạn chế mắc các bệnh nhiễm khuẩn (tiêu chảy, viêm đường hô hấp…). Thiếu kẽm còn làm tăng biến chứng trong thời kỳ thai nghén, cản trở sự phát triển trí lực và thể lực ở trẻ em.
PGS Lâm chia sẻ về tình trạng thiếu kẽm
Ngoài ra, thiếu kẽm, sự chuyển hóa của các tế bào vị giác bị ảnh hưởng, gây biếng ăn do rối loạn vị giác. Nếu thiếu kẽm cơ thể sẽ chậm và ngừng phát triển, sự phân chia tế bào sẽ khó xảy ra nên ảnh hưởng trầm trọng đến sự tăng trưởng. Trẻ em thiếu kẽm thường biếng ăn, còi cọc và chậm lớn.
Các chuyên gia dinh dưỡng Viện Dinh dưỡng Quốc gia lo lắng, kẽm thiếu nhiều nhưng chưa trở thành chương trình can thiệp cộng đồng rộng rãi trên thế giới và Việt Nam.
Nguyên nhân do thiếu kẽm ở trẻ em Việt còn cao, các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng khẩu phần ăn hằng ngày của người Việt Nam hiện thiếu các thực phẩm giàu kẽm.
Trẻ thường bị thiếu kẽm do biếng ăn, dẫn đến việc ăn uống không đầy đủ chất dinh dưỡng, khẩu phần ăn không phong phú hay do các bà mẹ chế biến thức ăn không hợp lý làm cho hàm lượng kẽm trong thức ăn bị mất đi. Ngoài ra, các bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn và sử dụng kháng sinh cũng khiến cho vi chất kẽm vốn nghèo nàn càng trở nên nghèo hơn.
Tiểu chảy, rụng tóc cần nghĩ tới thiếu kẽm
Theo PGS Nguyễn Thị Lâm: Dấu hiệu thiếu kẽm thường gặp là ăn không ngon, vị giác bất thường, rụng tóc, tiêu chảy kéo dài, thương tổn ở da và mắt, chậm lớn, cơ quan sinh dục chậm trưởng thành và bất lực.
Thiếu kẽm cũng gây ra sụt cân, thiếu máu, chậm lành vết thương và kém minh mẫn. Một số người xơ gan bị thiếu kẽm do không giữ được kẽm.
Kẽm đóng vai trò quan trọng để làm giảm mụn trứng cá, bệnh vẩy nến, ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt, ngăn ngừa ung thư, duy trì mức hormone, điều trị cảm lạnh thông thường, chữa lành vết thương và thúc đẩy tăng trưởng khỏe mạnh ở trẻ. Thiếu kẽm dẫn đến nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.
Trẻ thiếu kẽm gây biếng ăn
Với trẻ nhỏ, trẻ trưởng thành nếu thiếu kẽm làm cản trở các kỹ năng nhận thức và tổn thương hệ thống thần kinh. Thậm chí, thiếu kẽm gây ra chứng khó đọc.
Kẽm rất cần thiết cho hoạt động của hệ thống miễn dịch. Những người bị thiếu kẽm dễ bị nhiễm trùng, cảm lạnh và cảm cúm. Thiếu kẽm là một trong những lý do chính gây ra rụng tóc. Nó làm suy yếu các tế bào trên da đầu và tóc bị gãy, khô.
Các chuyên gia dinh dưỡng nhấn mạnh, thiếu kém nói riêng và thiếu vi chất rất khó phát hiện và được coi là "nạn đói tiềm ẩn" ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trong đó trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ tuổi sinh đẻ là đối tượng có nguy cơ cao.
Điều này gây ra những ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, thể lực, trí tuệ, khả năng sinh sản và lao động của người lớn, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em.
Các giải pháp phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cũng đã được các chuyên gia đưa là: Ăn đa dạng và phối hợp nhiều loại thực phẩm có tăng cường vi chất dinh dưỡng; Cho trẻ bú sớm, bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và cho trẻ bú đến 24 tháng hoặc lâu hơn; Bữa ăn của trẻ có những thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng.
Trẻ thiếu kẽm cần bổ sung thêm kẽm, phụ nữ mang thai uống bổ sung kẽm để tránh cho trẻ bị thiếu kẽm bẩm sinh. Tăng cường ăn các loại nghêu, sò, ngao, hàu giàu kẽm.