Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng, có chức năng điều khiển các quá trình chuyển hóa. Bất kỳ sự rối loạn nào của tuyến giáp cũng có thể là căn nguyên hoặc dấu hiệu của một bệnh lý nào đó. Hiểu biết về các bệnh lý tuyến giáp là điều rất cần thiết để đề phòng, tầm soát và phát hiện bệnh sớm.
Theo thống kê, các bệnh lý về tuyến giáp thường gặp là suy giáp, cường giáp và ung thư tuyến giáp. Tỉ lệ phụ nữ mắc bệnh cường giáp, suy giáp cao hơn nam giới 7,8 lần. Trong đó, nguyên nhân phổ biến nhất là rối loạn chuyển hóa tuyến giáp do thiếu i-ốt.
Người bị suy giáp có thể mệt mỏi, giảm khả năng gắng sức, có khi tăng cân
Nguồn ảnh: Internet.
Suy giáp là hiện tượng tuyến giáp của bạn không thể tạo đủ hormone để hoạt động tốt. Tuyến giáp kiểm soát mọi khía cạnh của quá trình trao đổi chất của cơ thể bạn. Khi suy giáp, quá trình sản xuất hormone của tuyến bị chậm lại. Điều này làm chậm quá trình trao đổi chất của bạn và có thể dẫn đến việc tăng cân.
Theo Hiệp hội tuyến giáp Mỹ, không có cách chữa khỏi bệnh suy giáp. Tuy nhiên, có những loại thuốc có thể điều trị bệnh. Mục tiêu của thuốc là cải thiện chức năng tuyến giáp của cơ thể bạn, khôi phục mức độ hormone và cho phép bạn sống một cuộc sống bình thường.
Trong đó, viêm tuyến giáp Hashimoto là nguyên nhân phổ biến nhất của suy giáp. Với tình trạng này, cơ thể bạn sẽ tự tấn công hệ thống miễn dịch của mình. Theo thời gian, cuộc tấn công này khiến tuyến giáp ngừng sản xuất hormone như bình thường, dẫn đến suy giáp. Giống như nhiều bệnh tự miễn khác, viêm tuyến giáp Hashimoto xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.
Triệu chứng điển hình của bệnh cường giáp là tim đập nhanh, lo lắng, giảm cân đột ngột
Đúng như tên gọi của nó, cường giáp xảy ra khi cơ thể bạn tạo ra quá nhiều hormone tuyến giáp gọi là thyroxine và triiodothyronine chúng hoạt động quá mức. Nếu bạn bị cường giáp, bạn có thể cảm thấy tim đập nhanh, tăng cảm giác thèm ăn, lo lắng, nhạy cảm với nhiệt hoặc giảm cân đột ngột.
Những trường hợp cường giáp thường thấy là viêm tuyến giáp, có một nhân giáp sản xuất quá nhiều hormone, tự miễn dịch...
Trong bệnh cường giáp, tình trạng kích thích tuyến giáp được gọi là viêm tuyến giáp khi có quá nhiều hormone tuyến giáp xâm nhập vào máu. Điều này có thể dẫn đến cảm giác đau và khó chịu. Viêm tuyến giáp cũng có thể xảy ra do mang thai. Nhưng điều này thường xảy ra trong thời gian ngắn.
Các nốt bất thường phát triển ở bên trong tuyến giáp thường thì sẽ không thể nhìn thấy được bằng mắt thường, không có dấu hiệu gì nổi bật ở phía trên bề mặt da. Các nốt tuyến giáp thường gặp ở cả suy giáp và cường giáp.
Thông thường, những nốt này là lành tính. Trong bệnh cường giáp, những nốt này có thể dẫn đến tăng kích thước tuyến giáp của bạn hoặc sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Trên thực tế, các bác sĩ không phải lúc nào cũng biết tại sao điều này xảy ra.
Đối với trường hợp tự miễn dịch, cơ thể bạn sẽ tự tấn công chính mình. Cuộc tấn công này cho phép tuyến giáp sản xuất rất nhiều hormone tuyến giáp và đây cũng là nguyên nhân cơ bản của cường giáp.
Để điều trị bệnh cường giáp, bạn có thể dùng thuốc, i-ốt phóng xạ hoặc phẫu thuật. Vì nếu không được điều trị, cường giáp có thể gây thoái hóa xương hoặc dẫn đến tình trạng nhịp tim không đều.
Điểm khác nhau giữa suy giáp và cường giáp
Để phân biệt 2 loại bệnh này, bạn nên căn cứ vào những triệu chứng hay biểu hiện của cơ thể bạn.
Suy giáp gây ra các triệu chứng như chậm trao đổi chất, mệt mỏi và tăng cân, các chức năng cơ thể bạn cũng diễn ra chậm chạp hơn. Trong khi đó, bệnh cường giáp thường gây ra nhiều lo lắng hơn bởi nó gắn liền với cao huyết áp, có thể dẫn đến đau tim và đột quỵ.
Tuy nhiên, sự khác biệt phổ biến nhất giữa hai bệnh liên quan đến nồng độ hormone. Suy giáp dẫn đến giảm nội tiết tố. Cường giáp dẫn đến tăng sản xuất hormone.
Một số người có thể cùng lúc bị suy giáp và cường giáp, mặc dù các triệu chứng có thể không cùng xuất hiện. Bệnh nhân có thể có các triệu chứng của suy giáp, sau đó vài tháng lại xuất hiện các triệu chứng của cường giáp như tăng cân, trầm cảm, da khô.
Đây là căn bệnh khá phức tạp vì sự diễn biến trong cơ thể của nó sẽ có lúc thay đổi. Do vậy, bạn nên tìm đến một bác sĩ chuyên gia về nội tiết để thăm khám và theo dõi tình trạng bệnh để được nhận lời khuyên tốt hơn.
Nguồn: Healthline