Trung Quốc có 2 tàu sân bay đang hoạt động và tàu sân bay thứ 3 sắp ra mắt. Tàu sân bay mới nhất của Trung Quốc có tên Sơn Đông được đưa vào biên chế hải quân tháng 12. 2019.
Bất chấp những quảng cáo cường điệu và khen ngợi từ dư luận trong nước, các tàu sân bay Trung Quốc chưa thể là đối thủ xứng tầm của tàu bây bay Mỹ, theo Business Insider.
Cả 2 tàu sân bay đang trong biên chế quân đội Trung Quốc là Liêu Ninh và Sơn Đông đều dựa theo mẫu tàu sân bay lớp Kuznetsov do Liên Xô chế tạo từ những năm 1980.
Tàu Liêu Ninh thực chất là tàu được cải tạo từ một con tàu Liên Xô mà Trung Quốc mua của Ukraine vào năm 1998. Trung Quốc đã cải tạo phần thân tàu chưa hoàn thiện suốt gần 10 năm. Cuối cùng một tàu sân bay ra đời.
Thiết kế đường băng khiến chiến đấu cơ “gặp khó” của tàu sân bay Trung Quốc (ảnh: Reuters)
Tuy nhiên, thiết kế của tàu Liêu Ninh được đánh giá là lỗi thời vì phần đường băng dốc lên khiến máy bay khó cất cánh và hạ cánh. Máy bay chiến đấu trên tàu Liêu Ninh phải mang vũ khí nhẹ, giảm bớt nhiên liệu để không ảnh hưởng đến quá trình cất cánh.
Tàu sân bay Mỹ sở hữu hệ thống phóng máy bay năng lượng hơi nước hoặc năng lượng điện từ trường, giúp các máy bay có thể tăng tải trọng nhiên liệu hoặc vũ khí.
Tàu sân bay Mỹ có thể phóng tiêm kích, máy bay ném bom chiến đấu, máy bay trinh sát, thậm chí là cả máy bay vận tải hạng nhẹ. Trong khi đó, tàu sân bay Trung Quốc chỉ phóng được tiêm kích với năng lực tấn công hạn chế để đảm bảo khả năng cơ động.
Máy bay trên tàu sân bay Trung Quốc phải phóng từng chiếc một, trong khi tàu sân bay Mỹ cho phép 2 chiếc máy bay cất cánh liên tiếp trong vài giây.
Tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông của Trung Quốc chỉ mang được lần lượt là 40 và 44 máy bay quân sự. Các tàu sân bay lớp Nimitz và Gerald R. Ford của Mỹ mang được 60 và 75 chiếc máy bay.
Tàu sân bay Mỹ có thể hoạt động trên biển nhiều năm liền không cần tiếp nhiên liệu (ảnh: Business Insider)
Tàu sân bay Trung Quốc di chuyển chậm hơn và chỉ có thể hoạt động trên biển khoảng 6 ngày. Tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân Mỹ hoạt động liên tục trên biển trong nhiều năm, thủy thủ chỉ cần được tiếp tế nhu yếu phẩm.
Trung Quốc đi chậm hơn Mỹ khoảng 10 năm kinh nghiệm trong việc vận hành các tàu sân bay. Các tàu sân bay Mỹ còn có kinh nghiệm chinh chiến trên nhiều châu lục.
Trong tương lai, tàu sân bay lớp Type 003 của Trung Quốc được cho sẽ được bổ sung hệ thống phóng máy bay năng lượng hơi nước hoặc năng lượng điện từ trường.
“Các tàu sân bay Trung Quốc đóng chỉ để thực hiện những nhiệm vụ trong phạm vi khu vực. Trong khi đó, Mỹ điều tàu sân bay đi khắp các đại dương trên thế giới”, Timothy Heath – chuyên gia quân sự tại tổ chức nghiên cứu và phân tích quốc phòng Rand Corporation (Mỹ) – nhận xét.