Theo Reuters, việc bổ nhiệm này là trường hợp hiếm hoi khi một Tổng thống đắc cử chỉ định một thành viên trong gia đình vào công việc chính quyền.
Cánh tay phải đắc lực
Jared Kushner, 35 tuổi, cưới con gái cả của ông Trump là cô Ivanka đã chấp thuận lời đề nghị của bố vợ mình sau khi được tư vấn pháp lý rằng hành động này không vi phạm quy định về việc bổ nhiệm người thân vào các chức vụ trong Chính phủ.
Không như những vị trí khác trong Nội các, vị trí Cố vấn cấp cao Nhà Trắng không cần Thượng viện phê chuẩn nhưng cũng không được hưởng lương. Bản thân ông Trump cũng ca ngợi con rể mình là “một tài sản vô giá và một cố vấn rất đáng tin cậy trong suốt quá trình tranh cử và chuyển giao quyền lực của tôi”.
Cũng như bố vợ mình, ông Kushner là một nhà kinh doanh bất động sản tại New York. Trong chiến dịch tranh cử của ông Trump, ông Kushner là người có tiếng nói rất quan trọng và trực tiếp tham gia vào hầu hết mọi việc có liên quan như lựa chọn nhân sự, hoạch định chiến lược và gây quỹ.
Không chỉ nhận được sự tư vấn của con rể, ông Trump còn có được sự trợ giúp đắc lực của ái nữ Ivanka Trump. Tuy nhiên, bà Ivanka Trump sẽ không tham gia vào Chính phủ mới của bố mình mà chỉ tập trung vào việc ổn định việc ăn ở của gia đình cô tại Washington.
Cả ông Kushner và bà Ivanka sẽ phải tiến hành thủ tục chuyển giao quyền điều hành các tập đoàn tài chính của mình cho người khác khi ông Kushner chính thức nhậm chức và rời nhà từ New York về Washington.
Sau khi nhậm chức Cố vấn cấp cao Nhà Trắng phụ trách về Thương mại và Trung Đông, ông Kushner sẽ làm việc cùng với các quan chức Nhà Trắng khác như Chánh văn phòng Reince Priebus và Chiến lược gia cao cấp Steve Bannon để hỗ trợ ông Trump trong việc điều hành đất nước.
Không vi phạm quy định bổ nhiệm người thân
Bà Jamie Gorelick, một luật sư tại New York từng là Thứ trưởng Tư pháp Mỹ dưới thời Tổng thống Bill Clinton, cho biết, việc ông Trump bổ nhiệm con rể vào vị trí Cố vấn cấp cao Nhà Trắng không vi phạm quy định về bổ nhiệm người thân vào chính quyền.
Theo đó, Quốc hội Mỹ năm 1978 đã ra quy định cho phép Tổng thống Mỹ được lựa chọn nhân sự trong Nhà Trắng mà “không cần phải quan tâm” đến các quy định của liên bang về việc bổ nhiệm người thân.
Bản thân Tòa án Hiến pháp Mỹ cũng ra phán quyết nêu rõ Nhà Trắng không phải là một “cơ quan” nằm trong quy định về việc bổ nhiệm người thân.
“Tôi không nói rằng sẽ không có những chỉ trích về việc bổ nhiệm này từ phe đối lập và tôi tôn trọng quan điểm của họ. Chỉ có điều, tôi cho rằng, họ cần nhìn nhận việc này một cách khách quan hơn”, ông Gorelick nói.
Tuy nhiên, ông Richard Briffault, một chuyên gia về đạo đức chính phủ tại Đại học Luật Columbia lại không chia sẻ quan điểm này: “Trong bối cảnh quy định này có liên quan trực tiếp đếnTổng thống Mỹ, mọi người sẽ cho rằng, bất kỳ ai làm việc cho Tổng thống cũng đều thuộc phạm vi điều chỉnh của quy định này”.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Bill Clinton từng gây tranh cãi hồi năm 1993 khi bổ nhiệm vợ mình bà Hillary Clinton vào vị trí người đứng đầu thực hiện việc cải cách chăm sóc y tế tại Mỹ. Tổng thống John F. Kennedy hồi năm 1960 cũng bị chỉ trích vì chọn em mình làm Bộ trưởng Tư pháp Mỹ.
Những quan ngại về khả năng xung đột lợi ích
Trước việc ông Trump bổ nhiệm con rể làm Cố vấn cấp cao Nhà Trắng, một nhóm 6 Hạ Nghị sĩ Đảng Dân chủ đã viết thư lên Bộ Tư pháp và Văn phòng Đạo đức Chính phủ Mỹ yêu cầu 2 cơ quan này xem xét khả năng ông Trump vi phạm quy định về bổ nhiệm người thân cũng như việc ông Kushner được bổ nhiệm có gây xung đột lợi ích hay không.
Theo bà Gorelick, để không vi phạm các quy định trên, sau khi tham vấn Văn phòng Đạo đức Chính phủ Mỹ, ông Kushner sẽ phải chấp nhận từ bỏ việc điều hành một số tập đoàn tài chính của mình.
Trong đó, đáng kể nhất là việc ông sẽ từ chức Giám đốc Điều hành Kushner Companies, nhà phát hành báo New York Observer và sẽ không còn bất kỳ lợi ích nào liên quan đến các tòa nhà New York Observer, Thrive Capital và tòa nhà số 666 trên Đại lộ số 5 thuộc khu vực trung tâm Manhattan cũng như bất kỳ khoản đầu tư từ nước ngoài nào.
Ngoài ra, ông Kushner cũng không được tham gia tư vấn bất kỳ lĩnh vực nào có thể ảnh hưởng đến những lợi ích tài chính còn lại của ông, bao gồm các bất động sản tại New York, những lợi ích từ vợ ông Ivanka trong một tổ hợp khách sạn mới tại Washington cũng như thương hiệu thời trang mang tên Ivanka.
Ông Norman Eisen, cựu quan chức dưới thời Tổng thống Mỹ Barack Obama, đã lên tiếng hoan nghênh những động thái mới đây của ông Kushner và cho rằng, đây là những “bước đi mang tính tích cực”:
“Tôi hy vọng rằng, ông Trump cũng sẽ làm như các Tổng thống tiền nhiệm trong 4 thập kỷ qua trong việc tách mình ra khỏi các quỹ tín thác không minh bạch hoặc các tổ chức tài chính tương tự”.
Trước đó, ông Trump cũng đã tuyên bố sẽ trao quyền điều hành các doanh nghiệp của mình cho các con của ông, tuy nhiên, ông chưa công bố chi tiết kế hoạch này. Dự kiến, trong tuần này, ông sẽ tổ chức họp báo liên quan đến vấn đề trên./.