Cách khắc phục lỗi đơn giản và thường được sử dụng nhất là khởi động lại, bất kể đó là thứ gì, nếu gặp trục trặc. Windows gặp lỗi? Khởi động lại. Điện thoại không kết nối WiFi? Khởi động lại. Tuy không khắc phục được tất cả nhưng đôi khi cách này cũng hữu ích.
Với modem (dù là cáp, DSL, vệ tinh hay sợi quang) hay router (bộ định tuyến) cũng vậy. Nhưng nếu không khởi động lại đúng cách, bạn có thể sẽ mất mạng luôn, nhiều khi còn tệ hơn vấn đề đang gặp phải.
Có thể nói Router như là một chiếc máy tính thu nhỏ
Có lẽ bạn không nghĩ tới điều này, nhưng về cơ bản router là một chiếc máy tính. Bên trong lớp vỏ nhựa cũng bao gồm các thành phần như CPU, RAM và bộ nhớ lưu trữ, tất cả được điều khiển bởi một hệ điều hành. Và giống như máy tính, router đôi lúc sẽ bị lỗi, có thể là do lỗi tràn bộ nhớ, quá nhiệt CPU, hoặc lỗi trong nhân hệ thống (kernel panic) khiến toàn bộ hệ thống bị sập.
Vậy theo bạn, cách tốt nhất để giải quyết những vấn đề như trên đối với máy tính là gì? Đúng rồi, hãy tắt máy rồi bật lại thôi!
Router cũng áp dụng cơ chế tương tự: về cơ bản, bạn không thực sự giải quyết vấn đề mà là tạo điều kiện cho hệ thống khởi chạy lại từ đầu. Và phương pháp khởi động lại cũng không thể sửa những lỗi lặp lại, mang tính hệ thống, nó chỉ sửa những lỗi đơn giản thỉnh thoảng xuất hiện mà thôi.
Có thực sự phải đợi 10 giây mới cắm lại điện cho router?
Hầu hết các thiết bị điện tử đều sử dụng các tụ điện - những viên pin siêu nhỏ. Bạn có lẽ đã từng thấy chúng nếu bạn tháo máy tính hoặc các thiết bị khác ra để "vọc".
Tất nhiên, những tụ điện này không trữ được nhiều điện cho lắm, chỉ đủ để duy trì chip nhớ hoạt động trong khoảng vài giây mà thôi. Bạn phải chờ 10 giây để các tụ này xả điện hoàn toàn, qua đó giúp chip nhớ được xoá sạch sẽ để đảm bảo mọi cài đặt tạm trên router của bạn được reset, trong số đó sẽ có khả năng có những cài đặt khiến hệ thống bị treo.
Như đã nói ở trên, có nhiều lý do mà bạn nên khởi động lại router. Không phải mọi vấn đề đều yêu cầu phải chờ 10 giây để xả điện và có thể được giải quyết một cách chóng vánh. Tuy nhiên nếu bạn đụng phải một vấn đề mới, 10 giây chờ đợi sẽ mang lại những khác biệt lớn giữa việc hoạt động trở lại hay không.
Cách khởi động lại router và modem đúng cách
Bước 1: Đừng dùng nút có ghi Reset hay Restart vì thường chúng sẽ bắt đầu quá trình khôi phục/reset đã cảnh báo ở trên. Có thể dùng nút nguồn để tắt đi nhưng rút dây ra là đơn giản hơn cả.
Nếu còn có các thiết bị mạng managed khác, như các bộ chuyển mạng chẳng hạn, hãy nhớ rút dây cắm của chúng nữa. Còn với các thiết bị unmanaged, cứ cắm dây cũng không sao nhưng hãy xem liệu chúng có phải nguyên nhân gây ra vấn đề bạn đang gặp phải không.
Bước 2: Chờ 30 giây. Bước này có thể không cần thiết nếu bạn biết chính xác vấn đề là gì, nhưng thường thì bạn chỉ khởi động lại khi không biết vấn đề nằm ở đâu. Hãy chờ để thiết bị nghỉ ngơi, để ISP, máy tính, thiết bị biết rằng bạn đang offline.
Bước 3: Hãy nhớ là chỉ cắm dây modem thôi. Nếu vài giây chưa lên điện, thì thử dùng nút nguồn để bật. Nếu dùng mạng dây cáp, modem chính là thiết bị nối trực tiếp mạng tới nhà bạn.
Bước 4: Chờ ít nhất 60 giây. Việc chờ đợi này rất quan trọng nhưng lại hay bị bỏ qua. Modem cần thời gian để xác thực ISP và lấy địa chỉ IP công cộng đã được chỉ định. Các modem dù khác nhau nhưng chủ yếu sẽ có 4 đèn: đèn nguồn, đèn nhận, đèn gửi và đèn hoạt động. Trong lúc chờ đợi, đảm bảo 3 đèn đầu tiên sáng, cho biết modem đã nhận được nguồn điện.
Bước 5: Cắm router lại. Cũng như khi cắm modem ở bước 3, đôi khi bạn sẽ cần phải ấn nút nguồn. Nếu dùng kết hợp modem-router thì hãy bỏ qua bước này và bước tiếp theo. Phần mềm trong thiết bị sẽ tự bật lên theo đúng thứ tự.
Để biết đâu là router của bạn, hãy để ý là router thường được kết nối trực tiếp vào modem nên thiết bị bên cạnh nó sẽ là router bạn cần. Không phải router nào cũng có ăng-ten nhưng rất nhiều chiếc sẽ có nên nếu bạn không biết thì hãy tìm thử xem có chiếc nào có ăng-ten.
Bước 6: Chờ ít nhất 2 phút. Đây là thời gian để router lấy lại các backup, máy tính, điện thoại và các thiết bị "downstream" khác dùng mạng sẽ có thời gian để lấy địa chỉ IP riêng mới của dịch vụ DHCP trên router.
Nếu đã tắt nguồn từ các thiết bị chuyển đổi hay các thiết bị mạng khác, giờ là lúc bật lại. Nhớ chờ vài phút. Nếu có nhiều thiết bị, nhớ lấy nguồn điện từ ngoài vào (dựa vào bản đồ mạng).
Giờ router và modem đã được khởi động lại đúng cách. Hãy thử kiểm tra xem vấn đề đã được khắc phục chưa.
Dù không cần thiết phải khởi động lại máy tính hay các thiết bị không dây khác nhưng có lẽ lúc này cũng nên làm, đặc biệt nếu một số có mạng và một số chưa. Cũng như với router và modem, hãy nhớ khởi động lại đúng cách. Nếu không, có thể làm mới địa chỉ IP (bằng lệnh ipconfig/review trong Command Prompt).
Tóm lại, việc khởi động lại router là điều nên làm và làm thường xuyên để đảm bảo router của bạn luôn hoạt động ổn định. Nếu router đặt ở nơi quá xa hoặc không tiện tắt, bạn hãy nghĩ tới việc mua thêm một ổ cắm hẹn giờ rồi cài đặt thời gian bật tắt cho router, tốt nhất là tắt vào ban đêm, thời gian mà mọi người đều đã ngủ say rồi đợi khoảng 30 phút sau thì bật lại.