Như tin đã đưa, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Bộ Công an đang điều tra vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG), Tổng Công ty Cao su Đồng Nai, Công ty Cao su Phú Riềng và các đơn vị có liên quan theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 68/C46-P11 ngày 6/12/2017 của Cơ quan CSĐT Bộ Công an.
Căn cứ tài liệu điều tra thu thập được, ngày 7/12/2017, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét và áp dụng các biện pháp ngăn chặn theo quy định của pháp luật đối với 5 bị can gồm: Lê Quang Thung - nguyên Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Cao su Việt Nam; Nguyễn Thành Châu - nguyên Giám đốc Công ty Cao su Đồng Nai; Nguyễn Văn Minh - nguyên Kế toán trưởng Công ty Cao su Đồng Nai; Nguyễn Hồng Phú - nguyên Giám đốc Công ty Cao su Phú Riềng; Hoàng Văn Sơn - Kế toán trưởng Công ty Cao su Phú Riềng cùng về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng theo quy định tại Điều 165 - Bộ luật Hình sự.
Trước đó, tại kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ (TTCP) số 2341/KL-TTCP ngày năm 2014, TTCP chỉ ra nhiều khuyết điểm, vi phạm trong việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn và tài sản của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG) và các đơn vị thành viên.
Tính đến 31/12/2011, VRG đã đầu tư ra ngoài nghề kinh doanh chính hơn 2.420 tỷ đồng, chiếm 13,03% vốn điều lệ và chiếm 13,25% tổng vốn đầu tư tài chính, chủ yếu lấy từ nguồn vốn điều lệ do nhà nước đầu tư.
Theo TTCP, việc thiếu tính toán, đầu tư dàn trải là một phần nguyên nhân dẫn đến tỷ suất lợi nhuận rất thấp, nhiều khoản đầu tư trong nhiều năm không có lợi nhuận, một số khoản tiềm ẩn nguy cơ mất vốn với giá trị lớn.
Cụ thể, VRG đã đầu tư hàng nghìn tỷ đồng vào các Cty hoạt động trong các lĩnh vực thủy điện, xi măng, kinh doanh khách sạn, thép, chứng khoán… song hầu như trong nhiều năm liên tục không có lợi nhuận được chia.
Đơn cử, VRG đầu tư hơn 390 tỷ đồng vào Cty cổ phần đầu tư thủy điện VRG Phú Yên, Cty cổ phần xi măng FICO Tây Ninh, Tổng Cty xây dựng miền Trung nhưng trong 5 năm liên tục (từ 2006 - 2011) không có lợi nhuận được chia.
Bên cạnh đó, VRG bỏ ra hơn 224 tỷ đồng đầu tư vào Cty cổ phần Thương mại và du lịch Cao su (chủ yếu kinh doanh khách sạn Móng Cái) song chỉ năm 2008 được chia 224 triệu đồng, còn những năm sau đó đều lỗ.
Quá trình thanh tra còn phát hiện, một số lãnh đạo VRG tham gia góp vốn cá nhân, gia đình để sáng lập và lãnh đạo, quản lý, điều hành hoạt động Cty cổ phần chế biến và xuất nhập khẩu thủy sản Đồng Tháp (DSEC).
Trong đó, nguyên Chủ tịch HĐQT VRG kiêm chức Chủ tịch HĐQT DSEC; còn TGĐ Cty cổ phần công nghiệp và xuất nhập khẩu Cao su (gọi tắt Cty XNK Cao su) kiêm Tổng giám đốc DSEC… vi phạm Luật Doanh nghiệp 2005.
Bên cạnh đó, một số Cty “con” của VRG cũng tham gia góp vốn vào DSEC khi chưa được Tập đoàn đồng ý, cá biệt có đơn vị dùng cả quỹ phúc lợi để đầu tư, góp vốn vào Cty “sân sau” của các vị quan chức ngành cao su.
Cơ quan thanh tra đánh giá, việc đầu tư góp vốn và hoạt động kinh doanh của Cty DSEC có nhiều sai phạm, gây thiệt hại lớn cho nhà nước và doanh nghiệp, lỗ liên tục, đến nay mất hết vốn điều lệ khoảng 144 tỷ đồng và dư nợ không có khả năng thanh toán hơn 253 tỷ đồng.
Mặt khác, ngoài việc sử dụng nhiều khoản vay sai mục đích, DSEC còn chiếm dụng vốn của Cty XNK Cao su bằng việc ký hợp đồng nhưng không thực hiện.
Hiện DSEC còn nợ Cty XNK Cao su gần 199 tỷ đồng cả gốc lẫn lãi nhưng không có khả năng thanh toán.
Ngoài ra, TTCP cũng chỉ ra, tại Công ty cổ phần cao su Phú Riềng - Kratie có nhiều sai phạm nghiêm trọng như: Cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong quá trình thực hiện dự án từ các khâu khảo sát, lập, thẩm định dự án, hậu quả là thiệt hại lên tới hơn 483 tỷ đồng.
Ngoài ra, việc vay vốn, bảo lãnh vay vốn ngân hàng của VRG và công ty này sai quy định, cùng với việc sử dụng vốn sai mục đích chưa thu hồi được, mất khả năng trả nợ.