Vì sao Công an Phú Thọ là đơn vị khởi tố, bắt nguyên Cục trưởng Cục C50 Nguyễn Thanh Hóa?

Công an tỉnh Phú Thọ điều tra, phát hiện vụ án

Ngày 11/3/2018, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ có quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng với ông Nguyễn Thanh Hóa (SN 1958, quê Bình Định) về tội Tổ chức đánh bạc quy định tại khoản 2, Điều 249 - Bộ luật hình sự năm 1999.

Một câu hỏi được đặt ra là trong vụ án Tổ chức đánh bạc liên quan đến ông Nguyễn Thanh Hóa - nguyên Thiếu tướng, nguyên Cục trưởng Cục C50, đơn vị tiến hành điều tra, khởi tố là Công an tỉnh Phú Thọ.

Vậy, tại sao đơn vị công an địa phương có thể tiến hành điều tra và khởi tố cán bộ cùng ngành ở cấp cao hơn?

Liên quan đến việc này, theo thông tin từ Bộ Công an cung cấp, vụ án sử dụng mạng internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc, mua bán trái phép hóa đơn và rửa tiền, xảy ra tại Phú Thọ và một số tỉnh thành, được Công an tỉnh Phú Thọ điều tra từ cuối năm 2017.

Đây là vụ án rất nghiêm trọng, có quy mô lớn nên Công an tỉnh Phú Thọ đã báo cáo Bộ Công an và khởi tố vụ án hình sự: "Sử dụng mạng Internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc, mua bán trái phép hóa đơn và rửa tiền".

Trung tướng Trần Đăng Yến, Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục An ninh (Bộ Công an) khi trả lời báo chí hồi tháng 1/2018 cũng nêu rõ, Bộ Công an đã giao các lực lượng nghiệp vụ, chức năng của bộ phối hợp với Công an Phú Thọ và giao Giám đốc Công an tỉnh Phú Thọ chỉ đạo trực tiếp điều tra.

Trong quá trình điều tra, Cơ quan An ninh điều tra Công an Phú Thọ phát hiện có liên quan đến một số cán bộ công an, trong đó có ông Nguyễn Thanh Hóa, cựu Cục trưởng C50 và một số cán bộ công an khác nên tiếp tục báo cáo Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an.

Tiếp đó, Ban Bí thư đã họp nghe Đảng ủy Công an Trung ương và các cơ quan chức năng liên quan báo cáo kết quả điều tra vụ án này.

Ban Bí thư cho rằng, đây là vụ án có quy mô đặc biệt lớn, liên quan đến nhiều người, nhiều ngành, nhiều địa phương, liên quan đến cán bộ của lực lượng Công an, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Ban Bí thư đã yêu cầu Đảng ủy Công an Trung ương phối hợp với các cơ quan chức năng chỉ đạo tiếp tục điều tra mở rộng vụ án, làm rõ trách nhiệm của các đối tượng có liên quan, xử lý nghiêm minh theo quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước, với tinh thần kiên quyết, chặt chẽ, khách quan, chính xác, đúng người, đúng vi phạm, đúng pháp luật.

Ông Nguyễn Thanh Hóa khi còn đương chức. Ảnh tư liệu.

Trước đó, xác định ông Nguyễn Thanh Hóa và một số cán bộ của Cục C50 có liên quan đến vụ án nên từ cuối năm 2017 Bộ Công an đã tạm đình chỉ công tác của các cán bộ này để kiểm điểm.

Đến ngày 11/3, sau khi xác định rõ hành vi tiếp tay của ông Hóa trong đường dây đánh bạc ngàn tỷ, Chủ tịch nước đã ký quyết định tước danh hiệu Công an nhân dân của nguyên Cục trưởng C50 và Công an tỉnh Phú Thọ tiến hành khởi tố, ra lệnh bắt tạm giam 4 tháng.

Các lệnh này đã được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn. Tối cùng ngày, Cơ quan An ninh điều tra Công an Phú Thọ đã tiến hành bắt giữ ông Hóa khi đang điều trị bệnh liên quan đến thần kinh ở khoa Nội cao cấp Bệnh viện 198 Bộ Công an.

Cơ quan điều tra tiếp tục khám nhà riêng của ông này ở Đống Đa (Hà Nội) sau đó, di lý về Phú Thọ để tạm giam, phục vụ công tác điều tra tiếp.

Thực hiện bắt theo đúng Luật

Cũng trả lời câu hỏi: "Vì sao công an Phú Thọ lại bắt nguyên Cục trưởng C50?" luật sư Nguyễn Anh Thơm (Hà Nội) cho rằng, tại điều 9 Bộ luật tố tụng hình sự có quy định rõ về vấn đề bảo đảm quyền bình đẳng trước pháp luật, đây cũng là một trong những nguyên tắc Hiến định.

Theo đó bất cứ người nào phạm tội, dù họ là ai, không phân biệt dân tộc, giới tính, tôn giáo, thành phần, địa vị xã hội khi thực hiện hành vi phạm tội thì đều bị xử lý theo quy định của pháp luật hình sự.

Việc tiến hành khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đều phải tuân theo trình tự, thủ tục do Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định, không có ngoại lệ về lý do dân tộc, tôn giáo, địa vị xã hội của người thực hiện tội phạm.

Trong vụ án có liên quan đến ông Nguyễn Thanh Hóa, theo luật sư Nguyễn Công Thành (Hà Nội) nếu Công an tỉnh Phú Thọ phát hiện dấu hiệu vi phạm trên địa bàn và tiến hành điều tra thì hoàn toàn có quyền khởi tố hình sự, bắt những người có dấu hiệu vi phạm tội hình sự.

Việc này được tiến hành không kể người có dấu hiệu vi phạm là cấp trên của đơn vị công an đang điều tra.

Tiếp đó, để xử lý những hành vi có dấu hiệu phạm tội hình sự, cơ quan có thẩm quyền khởi tố sẽ tiến hành các bước sau:

Tiếp nhận tin (Điều 143 BLTTHS 2015)

Đầu tiên, việc khởi tố 1 vụ án sẽ phải dựa trên các căn cứ pháp luật như: Tố giác, tin báo của tổ chức, cá nhân; kiến nghị của cơ quan nhà nước; cơ quan có thẩm quyền khởi tố trực tiếp phát hiện dấu hiệu phạm tội hoặc người phạm tội ra tự thú.

Nguồn tin về tội phạm với các loại thông tin nêu trên được luật pháp coi là các căn cứ để xác định dấu hiệu tội phạm, hoạt động xác định dấu hiệu tội phạm sẽ không được tiến hành nếu không dựa trên các loại thông tin này.

Xác minh (Điều 145; 146 BLTTHS 2015)

Từ những nguồn thông tin tiếp nhận, Cơ quan điều tra sẽ tiến hành các hoạt động thu thập, kiểm tra, xác minh nguồn tin tố giác, tin báo đó liệu có đúng sự thật. Trong các vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp cần thêm thời hạn giải quyết có thể dài hơn nhưng không quá 2 tháng.

Nếu trong sau 2 tháng mà vẫn chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh thì Viện kiểm sát có thể gia hạn thêm 2 tháng. Như vậy, tổng thời gian tối đa để xác minh 1 nguồn tin tố giác tội phạm là không quá 4 tháng kể từ ngày tiếp nhận.

Ra quyết định (Điều 154 BLTTHS 2015)

Sau khi đã tiến hành xác minh nguồn tin, Cơ quan có thẩm quyền khởi tố sẽ phải ra một trong ba quyết định: Quyết định khởi tố vụ án hình sự; Quyết định không khởi tố vụ án hình sự hoặc Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác.

Trong khi quá trình thực hiện các hoạt động trên, cơ quan điều tra có thẩm quyền từ giai đoạn tiếp nhận nguồn tin báo đến khi ra quyết định khởi tố vụ án phải có trách nhiệm thông báo hoạt động của mình tới Viện kiểm sát cùng cấp để Viện kiểm sát có cơ sở kiểm tra, giám sát hoạt động thực thi đúng pháp luật.