Gia súc là loài động vật có vú quen thuộc với chúng ta, hành vi và cảm xúc của gia súc luôn là chủ đề được con người quan tâm. Có người luôn cho rằng bò tót nhìn thấy màu đỏ sẽ rất tức giận, sau đó sẽ tấn công, vì vậy đấu sĩ bò tót cũng dùng áo choàng màu đỏ để kích thích chúng, vậy màu đỏ ảnh hưởng đến hành vi và cảm xúc của bò tót như thế nào?
Quan niệm sai lầm phổ biến
Niềm tin phổ biến rằng những con bò sẽ cảm thấy tức giận khi nhìn thấy màu đỏ có nguồn gốc từ đấu bò tót. Các đấu sĩ bò tót sẽ cầm một chiếc áo choàng màu đỏ và lắc nó trước mặt con bò đực, kích động con bò đực tấn công.
Vì màu đỏ là màu chủ đạo trên trang phục của đấu sĩ đấu bò và là một trong những màu bắt mắt nhất nên mọi người rất dễ liên tưởng chiếc áo choàng đỏ của đấu sĩ đấu bò với hành vi hung hãn của bò tót và hình thành sự hiểu lầm này.
Trên thực tế, gia súc không có phản ứng đặc biệt nào với màu đỏ và nó cũng ít ảnh hưởng đến hành vi và tâm trạng của chúng.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng gia súc thậm chí không đặc biệt chú ý đến màu đỏ và phản ứng của chúng với màu sắc liên quan nhiều đến độ sáng và độ tương phản hơn là với chính màu sắc đó.
Sự thực thì bò tót không hề ghét màu đỏ, thậm chí chúng còn không thể biết màu đỏ là màu gì bởi giới khoa học đã nghiên cứu và kết luận loài bò tót gần như là mù màu.
Hệ thống thị giác của bò
Để hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của màu sắc đối với gia súc, trước tiên cần hiểu hệ thống thị giác của gia súc. Có một sự khác biệt lớn giữa mắt bò và mắt người.
Mắt người có thể nhìn thấy nhiều màu sắc khác nhau, bao gồm độ sáng, màu sắc và độ bão hòa, trong các điều kiện ánh sáng khác nhau. Tuy nhiên, mắt bò kém nhạy cảm hơn mắt của chúng ta, độ tương phản và độ bão hòa màu ảnh hưởng đến mắt của chúng kém hơn nhiều so với mắt người.
Võng mạc của bò có hai tế bào que và ba tế bào hình nón, tế bào hình que hoạt động chính trong bóng tối và tế bào hình nón hoạt động vào ban ngày, giúp con bò nhìn thấy màu sắc và chi tiết. Gia súc có tầm nhìn rộng hơn nhiều so với con người, nhưng lại kém nhạy cảm hơn với các chi tiết.
Mắt của bò tót có thể nhìn được góc 330 độ trong khi mắt người chỉ nhìn tối đa được 170 độ. Bởi vậy nên dù hai mắt của bò nằm ở hai bên nhưng nó vẫn có thể nhận biết được mọi thứ diễn ra trước mặt.
Ảnh hưởng của màu sắc đối với gia súc
Nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng màu đỏ không có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi và tâm trạng của gia súc, nhưng các yếu tố khác góp phần vào khả năng gây ra hành vi hung hăng ở gia súc. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gây ra một cuộc tấn công bò tót:
Bản chất của bò tót: Bò tót là một loài thú cáu kỉnh, và nó được sinh ra với một bản năng tấn công nhất định. Hành vi hung hăng xảy ra khi chúng cảm thấy bị thách thức hoặc bị đe dọa.
Xung đột: Cạnh tranh giữa các gia súc có thể dẫn đến xung đột, điều này tất nhiên sẽ dẫn đến hành vi hung hăng. Ngoài ra, gia súc có thể bị con người cưỡng bức hoặc làm cho hoảng sợ, làm phát sinh hành vi hung hãn.
Cơ hội nhắm mục tiêu: Gia súc có thể nắm bắt cơ hội tấn công để có được thức ăn hoặc tài nguyên mà chúng muốn.
Hành vi của con người: Hành vi của con người cũng có thể gây ra hành vi hung hăng ở gia súc, chẳng hạn như việc sử dụng áo choàng đỏ trong các cuộc đấu bò tót. Tuy nhiên, không phải vì chiếc áo choàng có màu đỏ khiến chúng hung hăng, mà vì thao tác và chuyển động của người đấu bò khi sử dụng chiếc áo choàng khiến con bò cảm thấy bị thách thức.
Thực chất việc dùng khăn đỏ để đấu bò chỉ là để che đậy bớt những vết máu loang lổ trong màn hành quyết cuối cùng đối với con vật mà thôi. Thông tin trên trang LiveScience cho biết, bò tót cũng như các giống bò khác đều bị mù màu. Chính vì thế điều khiến chúng nổi điên không phải màu đỏ mà chính là hành động phất phẩy, múa may tấm khăn của dũng sĩ đấu bò.
Từ những điều trên, chúng ta có thể rút ra kết luận: Màu đỏ không ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi và tâm trạng của gia súc, nhưng có liên quan đến các yếu tố khác. Chiếc áo choàng đỏ không trực tiếp khiến con bò tót tấn công mà là một phần của môn thể thao đấu bò, mục đích của nó là thu hút sự chú ý của khán giả và khiến màn trình diễn trở nên sôi động hơn.
Cần phải chỉ ra rằng mặc dù màu sắc không ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi và tâm trạng của gia súc, nhưng chúng ta không thể bỏ qua vai trò của màu sắc.
Màu sắc, độ sáng, độ tương phản và các yếu tố khác sẽ ảnh hưởng đến cảm nhận thị giác của gia súc, chúng ta hoàn toàn có thể xem xét các yếu tố này trong thiết kế chuồng gia súc, xây dựng chuồng gia súc và thậm chí cả thiết kế tiểu cảnh để chăm sóc gia súc.
Đài Discovery cũng đã làm một thử nghiệm đối với loài bò tót. Những người tham gia đã sử dụng 3 màu khăn khác nhau bao gồm đỏ, trắng và xanh dương và đưa trước mặt con bò. Tuy nhiên con bò không hề có phản ứng gì khác biệt với các màu sắc này. Sau khi họ thử phe phẩy chiếc khăn, quả nhiên con bò bắt đầu bị kích động và xông vào tấn công.
Tóm lại, ảnh hưởng của màu sắc đối với gia súc cần được hiểu trên quan điểm khoa học. Chúng ta cần tôn trọng động vật, và thông qua quan sát và nghiên cứu đầy đủ, để hiểu hành vi và cảm xúc của chúng, đồng thời hòa hợp với chúng hơn.
