Biến động chưa từng thấy
Theo các nhà lãnh đạo khối những quốc gia châu Mỹ La tinh tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở Davos, Venezuela hiện đang đứng trước sự thay đổi lịch sử.
CNBC cho hay, quốc gia Nam Mỹ này hiện đang trải qua cuộc khủng hoảng chính trị lớn sau khi lãnh đạo phe đối lập tự xưng là "tổng thống lâm thời" ngay giữa đường phố Caracas vào ngày 24/1.
Một loạt các cường quốc, trong đó có Mỹ, đã ngay lập tức ủng hộ ông Juan Guaido. Động thái này đã khiến Tổng thống Nicolas Maduro tức giận, cắt đứt quan hệ ngoại giao với chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump và yêu cầu toàn bộ nhân sự ngoại giao của Mỹ rời khỏi Venezuela trong vòng 72 giờ.
Bên cạnh đó, ông Maduro cũng phủ nhận hoàn toàn giá trị lời tuyên bố của ông Guaido, cho rằng đây là hành động chính trị mờ ám do Mỹ dẫn đầu.
Ông Moises Naim - cựu Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp của Venezuela và từng là cố vấn cấp cao của Ngân hàng Thế giới - nhận định trong một phiên họp của WEF: "Không có gì nghi ngờ khi những người cầm súng sẽ quyết định tương lai và định hình nền chính trị của Venezuela".
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Ảnh: Reuters
Theo ông Naim, tình trạng tội phạm của Venezuela hiện ở mức cao, có nhiều băng đảng địa phương và xuyên quốc gia "thậm chí còn nguy hiểm và đáng sợ hơn cả quân đội."
Lời tuyên bố "nhậm chức tổng thống lâm thời" của ông Guaido đã đưa Venezuela vào một tình thế khó lường. Theo CNBC, có khả năng Venezuela sẽ xuất hiện một "chính phủ tự xưng" được một số quốc gia "công nhận" nhưng không có bất kì quyền hành nào trong đất nước.
Vì nhiều vấn đề kinh tế, chính trị, hàng triệu người dân Venezuela đã phải rời khỏi đất nước, nơi chìm trong tình cảnh siêu lạm phát, mất điện và thiếu thốn các nhu yếu phẩm cần thiết - ví dụ như thực phẩm và thuốc men.
Hiện tại, các quan chức cấp cao của chính phủ ủng hộ ông Maduro.
Trong khi đó, ông Guaido lại kêu gọi tổ chức một cuộc bầu cử tự do và công bằng càng sớm càng tốt, xúi giục quân đội đảo chính.
Hai luồng quan điểm lớn
Giữa lúc đất nước Venezuela bị chia đôi giữa phe ủng hộ ông Maduro và phe ủng hộ nhà lãnh đạo đối lập, các nước trên thế giới cũng vậy. Nga, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã lên tiếng phản đối hành vi tự xưng làm tổng thống lâm thời của ông Guaido.
Được biết, cả ông Nicolas Maduro và ông Juan Guaido đều nhận được sự ủng hộ của rất nhiều người.
Sau khi tuyên bố "nhậm chức", ông Guaido đã được ông Trump và một số nước Mỹ La Tinh - như Brazil và Columbia - thừa nhận. Canada được cho là cũng sẽ công nhận ông Guaido. Tuy nhiên, Mexico vẫn khẳng định ông Maduro là tổng thống hợp pháp của Venezuela.
Một loạt các nước khác đã lần lượt thể hiện quan điểm của mình về biến cố tại Venezuela.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cảnh báo Mỹ không được phép can thiệp chính trị ở Venezuela bằng vũ lực - viễn cảnh mà Washington đã từng dùng nhiều lần để đe dọa quốc gia Nam Mỹ này.
Trung Quốc đã bày tỏ sự ủng hộ đối với nỗ lực của chính quyền ông Maduro trong việc vượt qua tình cảnh bất ổn ở Venezuela.
Một người ủng hộ ông Juan Guaido. Ảnh: REUTERS / Edgard Garrido
Khi được hỏi liệu Bắc Kinh có công nhận ông Maduro là tổng thống Venezuela hay không, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Trung Quốc là một trong các quốc gia và tổ chức quốc tế đã cử đại diện tới lễ nhậm chức của ông Maduro vào ngày 10/1 vừa qua.
"Tôi muốn nhấn mạnh rằng các cấm vận và can thiệp bên ngoài thường khiến tình hình trở nên phức tạp và không giúp giải quyết vấn đề gì," bà Hoa nói.
Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ trích Mỹ vì liên tiếp can thiệp vào chuyện nội bộ của Venezuela. Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu gọi lời nhậm chức của ông Guaido là "rất kì quặc" trong khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan khẳng định sự tín nhiệm với ông Maduro, và động viên "người anh em Maduro đứng vững vàng".
Iran cũng đứng về phía chính phủ của ông Maduro và chỉ trích Washington vì có sự can thiệp "khó hiểu" tại Venezuela.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Bahram Ghasemi tuyên bố: "Tehran sẽ hỗ trợ Caracas và người dân Venezuela trước bất kì sự can thiệp từ nước ngoài nào tới vấn đề chính trị nội bộ đất nước hoặc bất kì hành vi bất hợp pháp liên quan, ví dụ như đảo chính."
Tuy nhiên, một số nước khác lại ủng hộ phe đối lập. Georgie và Ukraine đều thừa nhận ông Guaido là tổng thống lâm thời của Venezuela.
Đức và Pháp đã kêu gọi các bên nên tránh sử dụng vũ lực để giải quyết vấn đề và cần tìm giải pháp thông qua đàm phán. Tuy nhiên, tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã thể hiện sự ủng hộ đối với phe đối lập Venezuela trong dòng trạng thái đăng trên tài khoản Twitter của ông.
Theo RT, Anh cho rằng ông Maduro không phải là "lãnh đạo hợp pháp" của Venezuela.