Làng Vĩnh Phúc (xã Quang Vĩnh, Đức Thọ, Hà Tĩnh) được xem là "thủ phủ" trồng lá dong của tỉnh Hà Tĩnh.
Người dân Vĩnh Phúc cho biết, nghề trồng lá dong ở đây được cha ông truyền lại qua nhiều đời. Địa phương có đến hàng chục hecta đất chỉ dành riêng cho việc trồng lá dong phục vụ Tết Nguyên đán.
Do cây lá dong dễ trồng, dễ phát triển nên ngày càng có nhiều diện tích được trồng mới. Những vùng đất xấu, ven nhà, ven mương, suối đều được người dân tận dụng để trồng lá dong. Những cây lá dong cao hơn cả người.
Theo thống kê, làng Vĩnh Phúc có đến 125 hộ dân trồng lá dong. Ở đây, hộ ít thì trồng khoảng 300m2, hộ nhiều thì đến cả nghìn m2.
Thông thường, người dân sẽ bán lá dong theo từng bó 100 lá. Những ngày bình thường giá lá dong rẻ hơn, trong khi những ngày cận Tết, giá sẽ lên cao và dao động khoảng 50.000 đến 60.000 đồng/ 1 bó.
"Chủ yếu các thương lái từ xa đến đây mua số lượng lớn về bán cho các đại lý gói bánh chưng, hoặc bán lại cho các tiểu thương ở chợ. Vậy nên chúng tôi phải huy động nhiều người cùng tham gia cắt lá để kịp giao hàng", bà Nguyễn Thị Vân (57 tuổi) chủ một vườn gần 1000m2 cây lá dong chia sẻ.
Thu hoạch lá dong không nặng nhọc nhưng cần sự khéo léo. Chỉ cần mạnh tay làm rách lá thì coi như hỏng.
Đầu tiên, người dân sẽ vào vườn chọn cắt những lá dong to, đẹp không bị rách. Những lá rách sâu sẽ phải vứt bỏ.
Sau khi cắt lá xong, người dân phân loại thành những bó lá to và lá nhỏ.
Cắt cuống để xếp lá gọn gàng thành từng bó.
"Thủ phủ" lá dong cung cấp cho toàn tỉnh Hà Tĩnh gói bánh chưng Tết
Việc bó lá dong cần sự khéo léo và nhẹ nhàng, tránh làm rách lá.
Buộc lá nhẹ nhàng cẩn thận tránh hư hỏng những lá bên trong.
Cây lá dong có thể cho thu hoạch 3 vụ/1 năm. Tuy nhiên, thu hoạch nhiều vụ sẽ khiến cây cho lá nhỏ, không đẹp. Nhiều gia đình chỉ thu hoạch vào dịp Tết để có được những chiếc lá dong to đẹp.
Khách hàng muốn mua lá dong đều phải đến đặt cọc trước hoặc mua trước từ nhiều tháng vì dịp cận Tết chẳng còn vườn nào có lá dong để bán.
Cây lá dong không chỉ giúp mang lại hương vị Tết đến cho mọi người mà còn giúp người dân nơi đây có thu nhập ổn định mỗi dịp xuân về.